Maxsus tarix fanlari turlari va ularning o`zaro bog`liqligi

Yordamchi tarix fanlaring o‘zaro bog‘liqligi

Barcha tarix ma’lumotlari moddiy – arxeologik yoki ma’naviy manbalarda ya’ni hujjat, yilnoma, solnoma va boshqa yozma yodgorliklarda ham yozilavermaydi. Shuning uchun Yordamchi tarix fanlari tarix fanini tо‘ldirishda, aniqlashtirib chuqurlashtirib о‘rganishda yordamga keladi. Lekin uni о‘z nomi bilan yordamchi fanlar deyish emas, balki maxsus tarixiy fanlar deyilishi maqsadga muvofiqdir.
Yordamchi tarix fanlari bir-biri bilan о‘zaro bog‘liq bо‘lib, bir-birini tо‘ldirib, bir butunlikda tarix fanini chuqur о‘rganishda manba bо‘lib xizmat qiladi. Jumladan, tarixiy voqelikning qachon sodir bо‘lganligini xronologiya, qadimiy xalqlar va mamlakatlarda amalda bo'lgan yil hisobi va taqvim (kalendarlar)ni, vaqtni, sanalarni aniqlashda yordam bersa, о‘sha davr tangalaori esa tarixiy xujjatlarga kirmay qolgan tarixiy haqiqatdan xabar beradi, Numizmatika esa qadimiy pullarning kelib chiqishi, tarixi, material turi, shakli, vazni, yozuvlari va zarb etilgan joyi, vaqtini va shu orqali esa tarix fanidagi yozma manbalarda ma’lumot berilmay yoki tashlab ketilgan qiziqarli qо‘shimcha ma’lumotlarni beradi. Shuningdek, qо‘shimcha lekin tarixgni mukammal о‘rganishda boshqa tarix sohalarining ham о‘zaro bog‘liqligi va tarixni mukammal yoritishda roli benihoya kattadir. Bu sohalarni alohida о‘rganib, bir butunlikda tо‘ldirish maqsadga muvofiqdir.
Tarixiy jarayonni aks ettiruvchi har qanday narsa tarixiy manbalar deb ataladi va bizga insoniyat o'tmishini o'rganish imkoniyatini beradi. Bir necha o'n yillar oldin tarix fanida tarixiy manbalarni tasniflash tizimi ishlab chiqilgan axborot tashuvchisi printsipi. Bizningcha, ushbu an'anaviy tizim tarixiy fanga xizmat qiladigan tarixiy manbalarning barcha xilma-xilligi to'g'risida eng to'liq rasmni taqdim etadi. Ko'pgina mualliflar oltita turdagi manbalarni aniqlaydilar.
Xulosa
Yuqoridagi fanlar universitetlarning tarix fakultetlarida batafsil o'rganiladi. Yuqorida ta'lim muassasalari kurs yordamchi fanlarda o'qiladi, arxeologiya, tarixiy geografiya va boshqa fanlar alohida o'qitiladi. Bugungi kunda talabalar uchun mavzu bo'yicha ko'plab adabiyotlar nashr etilmoqda. Bu erda siz darsliklar, o'quv qo'llanmalari va monografiyalarni topishingiz mumkin. GA Leont'eva, "Yordamchi tarixiy fanlar" - tarix talabalari orasida eng mashhur kitob. Ushbu o'quv qo'llanma bir nechta qismlarga bo'lingan bo'lib, ularning har biri har xil fanga bag'ishlangan. Unda geraldika, xronologiya, paleografiya, metrologiya va boshqa fanlarga oid ma'lumotlar mavjud. Materialni osonlikcha taqdim etish tufayli talabalar yordamchi tarixiy fanlarni har tomonlama o'rganishlari mumkin. Darslik bugungi kunda eng zamonaviy hisoblanadi, bu sizga mavzu bo'yicha chuqur bilimlarni olishga imkon beradi, bu keyinchalik odamga barcha materiallar va narsalarni diqqat bilan o'rganishga yordam beradi.