Mazkurfanoliyta’limmuassalaribakalavriatta’limyo’nalishlariningbarchasidao’qitiladi

Singapurtarixihaqidaqisqacha
XV—XVI asrlardaSingapurJohorsaltanatitarkibigakirgan. 1819 yildaBritaniyaningOst-IndiyakompaniyasivakiliSingapurdaturlietnikguruhlarimmigratsiyasigaruxsatberuvchisavdozonasituzishhaqidaJohorsultonibilankelishuvtuzdi. 1867 yildaSingapurBritaniyaimperiyasikoloniyasigaaylandi.
IkkinchijahonurushidavridaSingapur 1942 yildan 1945 yilningsentyabrigaqadarYaponiyaixtiyorigao’tdi. 1959 yildan Singapur Britaniya imperiyasi tarkibidagi o’z-o’zini boshqaruvchi davlatga aylandi. Saylovlardan so’ng Li Kuan Yu bosh vazir lavozimini egalladi. 1965 yilning 9 avgustida Singapur mustaqillikka erishdi.
Boy tabiiy resurslardan mahrum Singapur 1959 yildan 1990 yilga qadar ko’plab ichki muammolarni engib, uchinchi dunyo mamlakatlaridan yashash darajasi yuqori, yuksak rivojlangan davlatlar qatoriga qo’shilishga muvaffaq bo’ldi.
MustaqillikkaerishganpaytdaSingapurqashshoqmamlakatbo’lib, hattoichimliksuvivaqurilishquminihamimportqilishgamajburbo’lgan. Qo’shnimamlakatlarunganisbatando’stonamunosabatdabo’lmasdan, aholio’rtasidasotsialistikg’oyalarommalashganedi. Korruptsiyaoddiyholatbo’lib, jamiyatningbarchaqatlamlarigakiribborgandi. Mamlakatningbirinchihukumatikorruptsiyagaqarshikurashishdabirnechtamuammolargaduchkeldi. Korruptsiyagaqarshikurashishnitartibgasoluvchiqonunzaifbo’lib, ko’plabkorruptsiyaviyjinoyatlaruningamalqilishsohasidantashqaridaedi. Huquq-tartibotorganlarixodimlariesao’zvazifalarinisamaralibajarishimkoniniberuvchihokimiyatgaegaemasdi. Bundantashqari, qonunchilikningsamarasizekanligivakorruptsionamaliyotgako’psonlimansabdorlarjalbetilganligiboisjinoyatlardalillarinitopishjudaqiyinedi. Davlatmansabdorshaxslaritijoratsohasiishchilariganisbatano’rtachadaromadgaegavamansabvakolatidanshaxsiymaqsadlardafoydalanaredi. Aholiquyidarajadagima’lumotvahuquqiymadaniyatgaegabo’lib, porauyokiburesurslarniqo’lgakiritishningyagonayo’ligaaylanganedi. BritaniyaliklartomonidantashkiletilganKorruptsiyaholatlariyuzasidansurishtiruvolibborishbyurosixodimlarimahalliypolitsiyachilardanbo’lib, korruptsiyagaqarshikurashishuchunruhiy jihatdantayyoremasdi.
«Bojxonamansabdorlarikontrabandavataqiqlanganmahsulotlarniolibo’tayotgantransportvositalarinitekshirishni ‘tezlashtirish’ uchunporaolaredi. Markaziyta’minotxizmatima’lumbirporaevazigamanfaatdorshaxslargatenderlarhaqidagima’lumotnietkazar, Import-eksportdepartamentimansabdorlariruxsatberishnitezlashtirishuchunporaolar, pudratchilarkamchiliklarigako’zyumishiuchunklerklargaporaberaredi. Do’konsohiblarivaturar-joyaholisiJamoatsog’lig’inisaqlashdepartamentiishchilarigachiqindinitozalashuchunhaqto’lar, maktabdirektorlarivao’qituvchilariidoraashyolarinietkazuvchilardankomissionto’lovlarolardi. Hokimiyatnio’zmanfaatlarigakonvertatsiyaqilishbobidainsoniyatkashfiyotlaricheksiz», — deydiLiKuanYuasarlaridanbirida. Mamlakatog’irahvoldaekanliginitushunganhukumatjamiyatdahalollikvaochiqlikiqliminiyaratishgaqarorqildi. «Vijdonlibo’lishvasotilmaslik» tamoyilio’zishigaasosbo’ldi. Strategiyamualliflarikorruptsiyaustidannazoratmilliytaraqqiyotuchunstrategikjihatdanmuhimekanligigaishonaredi.

O’zbekistonkorruptsiyagaqarshikurashbo’yichaxalqaroreytingdaquyio’rinlardanbiriniegalladi.

Transparency International xalqarotashkiloti 2017 yilyakunlarigako’rakorruptsiyagaqarshikurashdarajasibo’yichadunyomamlakatlarireytingini e’lon qildi.

O’zbekiston 22 ballto’plab, 180 tapog’onaning 157-sidajoylashdivaushbuo’rinniBurundi, GaitivaZimbabvebilanbirgabo’lishiboldi.

Korruptsiyagaqarshikurashindeksiekspertlarvatadbirkorlaro’rtasidao’tkazilganso’rovasosidatuziladiva 0 dan 100 gachabo’lganballshkalasidabaholanadi, buerda 0 korruptsiyaningengyuqoridarajasini, 100 engpastdarajasinianglatadi.
Reytingdaengko’pballarniYangiZelandiya (89 ball), Daniya (88), shuningdek, Finlyandiya, NorvegiyavaShveytsariya (85 balldan) to’pladi. Indeksdagi eng pastki o’rinlar esa Somali (9 ball), Janubiy Sudan (12 ball) va Suriya (14 ball)ga nasib etdi.
Shuningdek, ro’yxatda Qozog’iston 122-o’rin (31 ball), Qirg’iziston va Rossiya — 135-o’rin (29 balldan), Tojikiston — 161-o’rin (21 ball), Turkmaniston — 167-o’rin (19 ball)da