Mazmuni: Kirisiw I. Tiykarg’i bo’lim 1 Golografiyaning fizikalıq principlerı

Golografiyaning fizikalıq principlerı

Golografiya eki fizikalıq qubılısqa - jaqtılıq tolqınlarınıń difraksiyasi hám interferentsiyasiga tiykarlanadı. Interferentsiya - bul eki (yamasa bir neshe) tolqınlardıń superpozitsiyasi hádiysesi, bunıń nátiyjesinde olardıń óz-ara kusheytiwi yamasa hálsizleniwi baqlanadı. Diffraktsiya tolqınlar tosıq shetlerinde tuwrı sızıqlı tarqalıwdan shetke shıqqanda gúzetiletuǵın hádiyse bolıp tabıladı.

Fizikalıq ideya sonnan ibarat, eki jaqtılıq nurları bir-birine qoyılǵanda, málim sharayatlarda interferentsiya naǵısları payda boladı, yaǵnıy kosmosda interferentsiyaning maksimal hám minimalları payda boladı. Gologrammani jazıp alıw ushın zárúr bolǵan waqıt dawamında bul interferentsiya sxeması turaqlı bolıwı ushın eki jaqtılıq tolqını kogerent bolıwı kerek.
Biraq, gologrammani jazıw procesi talay quramalı hám kóp waqıt talap etedi. Eger fotografiya plitası yamasa ob'ekt tásir qılıw waqtında azmaz háreket qilsa (keminde yarım tolqın ) yamasa linzalarda shań bólekleri yamasa tirnalgan bolsa, interferentsiya xiralashadi, yaǵnıy biz jaysha gologramma almaymız.
Bir minutalıq tártipli ekspozitsiyalar ushın biz sxemanıń joqarı turaqlılıǵındı támiyinlewimiz kerek. Bul kem quwatlı lazerlar járdeminde gologramma alıwdıń birinshi shárti bolıp tabıladı. Sol sebepli birinshi wazıypa " golografik keste" ni proektlestiriw bolıp tabıladı.
Ekinshi zárúrli noqat : jaqtılıq tolqınınıń chastotası turaqlı bolıp qalıwı kerek, keri jaǵdayda biz túrmesten, bálki háreketleniwshi interferentsiya tolqınların alamız. Bunday halda, súwretti de ońlaw múmkin bolmaydı. Sol sebepli gologrammalarni jazıw ushın lazerlar kerek - kogerent nurlanıw dárekleri.

1-súwret - Turaqlı tolqınlar.
Fotografik emulsiyaning hár bir noqatı interferentsiya naǵısınıń eń quramalı tarmaǵın óz ishine aladı. Eger islep shıǵılǵan emulsiya birdey derekten alınǵan jaqtılıq menen yoritilsa, gologramma gologramma jazıp alınǵanda haqıyqıy ob'ektten sáwlelendirilgen jaqtılıq old bóleginiń ájep formasın tiklaydi.

2-súwret - Fotografik emulsiyada turǵan tolqınlar.
Bul sxema boyınsha jazılǵan gologrammalar aq jaqtılıq dáregi menen tikleniwi múmkin.
Golografiya eki fizikalıq qubılısqa - jaqtılıq tolqınlarınıń difraksiyasi hám interferentsiyasiga tiykarlanadı. Fizikalıq ideya sonnan ibarat, eki jaqtılıq nurları bir-birine qosılǵanda, málim sharayatlarda interferentsiya naǵısları payda boladı, yaǵnıy kosmosda jaqtılıq intensivliginiń maksimal hám minimalları payda boladı (bul suwda eki tolqın sistemasınıń ózgeriwshen maksimal hám ózgeriwshen tolqınların payda etiwine uqsaydı. kesip ótiwde tolqın amplitudasining minimal ma`nisi).
Baqlaw ushın zárúr bolǵan waqıt dawamında bul interferentsiya sxeması turaqlı bolıwı hám jazılıwı ushın bul eki jaqtılıq tolqını mákan hám waqıt boyınsha muwapıqlastırılgan bolıwı kerek. Bunday muwapıqlastırılgan tolqınlar kogerent dep ataladı. Eger tolqınlar fazada uchrashsa, olar bir-birine qosılıp, payda bolǵan tolqındı olardıń amplitudalarining jıyındısına teń bolǵan amplituda beredi.
Eger olar antifazada uchrashsa, olar bir-birlerin biykar etediler. Bul eki ekstremal pozitsiyalar ortasında tolqın qosılıwınıń túrli jaǵdayları baqlanadı. Eki kogerent tolqındıń qosılıwı mudamı turaqlı tolqın boladı. Yaǵnıy, interferentsiya sxeması waqıt ótiwi menen turaqlı boladı. Bul hádiyse gologrammalarni islep shıǵarıw hám qayta qayta tiklewge tiykarlanadı.