Mazmuni: Kirisiw I. Tiykarg’i bo’lim 1 Golografiyaning fizikalıq principlerı

Golografik usıl eki basqıshdan ibarat.

Birinshiden, gologramma alınadı (jazıladı ) - eki kogerent jaqtılıq nurları qosılǵanda fotografik plastinkada payda bolatuǵın interferentsiya naǵısları. Fotografik plastinkada jaqtılıq hám qaranǵi daqlardıń almasınıwınan ibarat interferentsiya naǵıs payda boladı. Gologramma suwret onıń kórinisine uyqas kelmeydi.

Gologrammani qayta qayta tiklew ushın (ekinshi basqısh ) ol birdey kogerent nurlanıw menen yoritiladi. Gologramma quramalı interferentsion naǵıs bolǵanlıǵı sebepli, kogerent nurlanıwdıń difraksiyasi onıń ashıq hám ashıq bolmaǵan aymaqlarında júz boladı hám nátiyjede suwret payda boladı.
Házirgi waqıtta gologramma alıw usılları ámelde engizilgen bolıp, olar anıqlanǵan nurlanıwdıń amplitudasini, fazasın, spektral quramın, polyarlanıw jaǵdayın hám waqıt ótiwi menen bul parametrlerdiń ózgeriwin tákirarlaw imkaniyatın beredi.
Denis Gabor suwretlerdi jazıp alıw mashqalasın úyrener eken, ájayıp ideyanı oylap taptı. Onı ámelge asırıwdıń mánisi tómendegishe. Eger kogerent jaqtılıq nurı eki bólekke bolınıp, anıqlanǵan ob'ekt nurdıń tek bir bólegi menen kórsetilgen bolsa, ekinshi bólegin fotografik plitaǵa jóneltirse, ol halda ob'ektten sáwlelendirilgen nurlar tuwrıdan-tuwrı túsip atırǵan nurlarǵa ırkinish beredi.jaqtılıq dereginen plastinka. Plastinkaǵa túsip atırǵan jaqtılıq dástesi uyqas jazıwlar dástesi, ob'ektten sáwlelendirilgen yamasa ótetuǵın nur bolsa ob'ekt dep ataladı. Bul nurlar birdey nurlanıw dereginen alınǵanlıǵın esapqa alsaq, olardıń kogerent ekenligine isenim payda etiwińiz múmkin. Bunday halda, plastinkada payda bolǵan interferentsiya naǵısları waqıt ótiwi menen turaqlı boladı, yaǵnıy turǵan tolqındıń suwreti payda boladı.
Nátiyjede payda bolǵan interferentsiya naǵısları kodlanǵan suwret bolıp, ob'ektti fotografik plastinkanıń barlıq noqatlarınan kórinip turǵanı sıyaqlı suwretleydi. Bul suwret ob'ektten sáwlelendirilgen tolqınlardıń amplitudasi hám fazası haqqında maǵlıwmattı óz ishine aladı hám sol sebepli úsh ólshewli (kólemli) ob'ekt haqqında maǵlıwmat saqlanadı.
Ob'ekt tolqını hám uyqas jazıwlar tolqınınıń interferentsiya naǵısın fotografik dizimnen ótkeriw, eger uyqas jazıwlar tolqını taǵı bunday jazıwǵa jóneltirilgen bolsa, ob'ekt suwretin qayta tiklew ózgeshelikine iye. Bular.plastinkada jazılǵan suwret uyqas jazıwlar nurı menen kórsetilgende, ob'ekttiń suwreti tiklenedi, onı vizual túrde haqıyqıydan ajıratıp bolmaydı.
Eger siz plastinkaǵa túrli múyeshlerden qarasangiz, ob'ektti túrli múyeshlerden kóriwińiz múmkin boladı. Álbette, sol tárzde alınǵan fotografik plitanı fotosurat dep ataw múmkin emes. Bul gologramma.
Jazıw ortalıǵınıń interferent nurlardıń tarqalıw baǵdarına salıstırǵanda jaylasıwı (onıń forması hám geometriyalıq ólshemlerinen qaramastan ) gologramma túrin anıqlaydı : transmissiv yamasa sáwlelendiriwshi.
Transmissiv gologrammalar. Jazıw ortalıǵı interferentsiya etiwshi nurlar onıń maydanına bir tárepden túsetuǵın tárzde jóneltirilse, uzatıwshı gologrammalar jazıladı.
1962 jılda I. Leith hám J. Upanieks lazer járdeminde etilgen kólemli ob'ektlerdiń birinshi transmissiv gologrammalarini aldı. Olar tárepinen usınıs etilgen sxema súwretli golografiyada keń qollanıladı. Kogerent lazer nurlanıwınıń nurı ashıq aynaǵa jóneltiriledi, onıń járdeminde eki nur - ob'ekt hám uyqas jazıwlar alınadı. Yo'naltiruvchi nur tuwrıdan-tuwrı fotografik plastinkaǵa jóneltiriledi. Ob'ekt nurı gologrammasi jazılǵan ob'ektti yoritadi. Jaqtılıq nurı ob'ektten sawlelenedi - ob'ekt fotografik plastinkaǵa túsedi. Plastinka tegisliginde eki nur - ob'ekt hám uyqas jazıwlar - quramalı interferentsiya naǵısın payda etedi, bul eki jaqtılıq nurlarınıń muwapıqlıǵı sebepli waqıt ótiwi menen ózgermeytuǵın qaladı hám turǵan tolqındıń suwreti esaplanadı. Onı ádetiy fotografik usılda dizimnen ótkeriwgine qaladı.
Eger gologramma málim kólemli ortalıqta jazılǵan bolsa, nátiyjede payda bolǵan turaqlı tolqın modeli tekǵana amplituda hám fazanı, bálki ol jaǵdayda belgilengen nurlanıwdıń spektral quramın da birdey tárzde tákirarlaydı. Bul jaǵday úsh ólshemli (kólemli) gologrammalarni jaratıw ushın tiykar boldı.

Kólem gologrammalarining jumısı Bragg difraksion effektine tiykarlanadı : qalıń qatlamlı emulsiyada tarqalıp atırǵan tolqınlardıń interferensiyasi nátiyjesinde joqarı intensivlikdagi jaqtılıq menen kórsetilgen tegislikler payda boladı. Gologramma islep shıǵılǵannan keyin, kórsetilgen tegisliklerde qoraygan qatlamlar payda boladı. Nátiyjede, jaqtılıqnı bólekan sáwlelendiriwge beyim bolǵan Bragg samolyotları jaratıladı. Bular. emulsiyada úsh ólshewli interferentsiya naǵıs payda boladı.

Gologrammaning bunday qalıń qatlamı jazıp alıw hám rekonstrukciya qılıw waqtında uyqas jazıwlar nurınıń túsiw múyeshi ózgeriwsiz qalıwı shárti menen ob'ekt tolqınınıń nátiyjeli qayta tikleniwin támiyinleydi. Qayta qayta tiklew waqtında jaqtılıqtıń tolqın uzınlıǵın ózgertiwge de jol qoyılmaydı. volumetrik uzatıw gologrammasining bunday selektivligi jazıw hám rekonstrukciya waqtında uyqas túrde uyqas jazıwlar nurınıń túsiw múyeshin ózgertirip, bir neshe o'nlab suwretlerdi plastinkaǵa jazıp alıw imkaniyatın beredi.
Transmissiv kólemli gologrammalarni jazıw sxeması eki ólshewli gologrammalar ushın Leith-Upatnieks sxemasına uqsaydı.

Dawıslı gologrammani rekonstrukciya qılıwda tegis uzatıwshı gologrammalardan ayrıqsha bolıp esaplanıw, Bragg múyeshi menen anıqlanǵan rekonstrukciya etiwshi nurdıń gologrammadan tek bir jóneliste sawleleniwi esabına tek bir suwret payda boladı.

Reflektor gologrammalar. Reflektor kólemli gologrammalar basqa sxema boyınsha jazıladı. Bunday gologrammalarni jaratıw ideyası Yu. N. Denisyuk hám olardıń jaratıwshısı atı menen belgili.
Yu. N. Denisyukning grafik gologrammalari interferentsion naǵıs dáwiri minimal bolsa, qarsı tarqalatuǵın interferentsion nur menen alınǵan sáwlelendiriwshi gologrammalar bolıp tabıladı.
Yo'naltiruvchi hám ob'ekt jaqtılıq nurları ajratqısh járdeminde payda etinadi hám ayna járdeminde hár eki tárepden plastinkaǵa jóneltiriledi. Ob'ekt tolqını fotoplastinkani emulsiya qatlamı tárepden, uyqas jazıwlar tolqını bolsa shıyshe taglik tárepden yoritadi. Bunday sharayatta Bragg tegisliginiń jazıwları fotografik plastinka tegisligine derlik parallel jaylasqan. Sonday etip, fotoplastikning qalıńlıǵı salıstırǵanda kishi bolıwı múmkin.
Joqarıdaǵı diagrammada ob'ekt tolqını uzatıw gologrammasidan payda boladı. Bular. birinshi náwbette ápiwayı uzatıw gologrammalari joqarıda xarakteristikalanǵan texnologiya járdeminde ámelge asıriladı, keyin bolsa bul gologrammalardan (olar tiykarǵı gologrammalar dep ataladı ) Yu. N. Denisyukning gologrammalari nusqa kóshiriw rejiminde ámelge asıriladı.
Ayna gologrammalarining tiykarǵı ózgesheligi - akkor shıra yamasa quyash sıyaqlı aq jaqtılıq deregi járdeminde jazıp alınǵan suwretti qayta qayta tiklew qábileti. Tap sonday zárúrli ózgeshelik - gologrammaning reń tańlaw qábileti. Bul sonı ańlatadıki, suwret aq jaqtılıq menen tiklengende, ol jazılǵan rangga tiklenedi. Eger, mısalı, dizimge alıw ushın yaqut lazer isletilingen bolsa, ob'ekttiń qayta tiklengen suwreti qızıl boladı.

Reńni tańlaw ózgeshelikine kóre, ob'ekttiń tábiyiy reńin anıq sáwlelendiriwshi reńli gologrammani alıw múmkin. Onıń ushın gologrammani jazıp alıwda ush reńni: qızıl, jasıl hám ko'kni aralastırıw kerek yamasa izbe-iz fotografiya plitasın bul reńler menen ashıw kerek.

Gologrammalarning tiykarǵı ózgeshelikleri. Bul ayrıqshalıqlar tolqınlardıń tekǵana amplitudalarini, bálki fazaların da atap kórsetiwi menen anıq baylanıslı. Ob'ekttiń barlıq noqatlarınan sáwlelendirilgen nurlanıw plastinka maydanınıń derlik hár bir noqatına túsedi. Bul sonı ańlatadıki, hár qanday, hátte kishi bir bólim da pútkil tema haqqında vizual maǵlıwmattı óz ishine aladı.
Ob'ekttiń suwretin gologrammaning hár qanday, hátte kishi bóleginde de alıw múmkin. Biraq gologrammaning bir bóleginen alınǵan suwrettiń sapası pútkil gologrammadan alınǵan suwretten jamanlaw bolıp tabıladı. Gologrammani bir neshe bólimlerge bolıw múmkin hám hár bir bólim túp suwretti tolıq tákirarlaydı. Qara sızıqlar ashıq bolatuǵın gologramma basılıwı hám kerisinshe, túp gologramma menen birdey suwretti jaratadı. (Fotosurat da, Denisyuk gologrammasi da bunday ózgeshelikke iye emes.)
Golografik suwretti qayta qurıw basqıshında úlkenlestiriw múmkin. Gologramma parallel jaqtılıq nurı menen jazıp alınǵanda hám divergent retinde qayta tiklengende, suwret ajralıp shıǵıw múyeshine proporcional túrde úlkenlestirıledi. (Bul ózgeshelik rentgen-golografik mikroskoplarda qollanıladı )
Eger bir plastinada bir neshe gologrammalar hár qıylı, lekin bir neshe tolqın uzınlıqları járdeminde jazılǵan bolsa, olardıń barlıǵı uyqas nurlanıwǵa iye lazerlar járdeminde ǵárezsiz túrde o'qilishi múmkin. Tolıq reńli suwretti tap sol tárzde jazıp alıw múmkin.
Gologrammani kompyuter járdeminde hám hátte qolda esaplaw hám sızıw múmkin. Siz rasında ámeldegi bolmaǵan zatlardı suwretleytuǵın gologrammalarni jaratılıwmasıńız múmkin. Kompyuter ushın ob'ekttiń forması hám oǵan túsip atırǵan jaqtılıqtıń tolqın uzınlıǵın anıqlaw jetkilikli. Bul maǵlıwmatlardan kompyuter sáwlelendirilgen nurlardıń interferensiyasining suwretin sızadı. Jasalma gologramma arqalı jaqtılıq nurın ótkeriw arqalı siz oylap tabıw etilgen ob'ekttiń úsh ólshemli suwretin kóriwińiz múmkin. Sonday etip, bir noqattan eń ápiwayı gologrammani alıp, Fresnel zonası plitasın sızıw qıyın emes, lekin ob'ekt qanshellilik quramalı bolsa, bunday jasalma gologramma sonshalıq quramalı boladı.
Sonday etip, golografiya úlken kólem degi maǵlıwmatlardı jazıp alıw, saqlaw, qayta islew hám demde ózgertiw imkaniyatın beredi. Golografiyaning bul qásiyetleri kóplegen texnikalıq hám ilimiy mashqalalardi sheshiw ushın isletiledi.
Gologramma túrleri hám olardı qóllaw múmkinshilikleri
Bir qatar texnologiyalıq processler gologrammalar arqalı payda etińan haqıyqıy suwretlerden paydalanıwı múmkin. Gologrammalar kúshli lazer arqalı uzatılǵanda, qayta islengen ústlerge quramalı naǵıslar qollanılıwı múmkin. Atap aytqanda, gologrammalar qashannan berli mikroelektronik dáwirlerdi kontaktsiz jatqızıw ushın isletilingen.
Dástúriy usıllar menen salıstırǵanda golografik usıllardıń tiykarǵı abzallıqları - kontakt yamasa proyeksiya - úlken maydanda derlik aberatsiyasiz (buzilmagan) suwretke erisiw bolıp tabıladı. Gologrammaning ruxsat shegarası jaqtılıq tolqın uzınlıǵınıń bir bólegine jetiwi múmkin.
Gologrammada tóplanǵan shań bólekleri, tirnalgan hám basqa kemshilikler suwretke derlik tásir etpeydi, kontakt yamasa proektsiyali fotomaskalar ushın bul nekege alıp keledi.
Gologrammaning texnologiya daǵı taǵı bir qollanılıwı ob'ektiv bolıp tabıladı. Zonalı tordıń fokuslash qásiyetleri uzaq waqıttan berli málim. Biraq, tordan paydalanıw olardı óndiristegi qıyınshılıqlar sebepli sheklengen. Shıyshe ústine qoyılǵan tantal plyonkasida golografik linzalardan paydalanǵande diametri 14 mkm ge shekem bolǵan tesikler alınǵan. Golografik tor ajıratıw mashinasında kesilgen dástúriy torǵa tán bolǵan qátelerden pútkilley ozod bolıp tabıladı.

Golografiya hádiysesi tekǵana elektromagnit (mısalı, jaqtılıq ), bálki mexanik (dawıs ) ushın da xarakterli bolıp tabıladı.

Soǵan kóre, gologrammalarning eki tiykarǵı túri ámeldegi: optikalıq hám akustikalıq. Ámeliyat sonı kórsetdiki, maǵlıwmattı jazıwdıń gologramma usılı tekǵana elektromagnit, bálki dawıs tolqınlarına da tiyisli. Kogerent dawıs tolqınları uzaq waqıttan berli málim bolıp, ultradawıs járdeminde kútá úlken ob'ektlerdi " jaqtılandıriw" múmkin. Dawıs hám optikalıq golografiyani alıw principlerı birdey, tek jaqtılıq intensivligin ózgertiw ornına basımdıń intensivligi olshenedi. Dawıs tolqınları jaqtılıq ushın ashıq bolmaǵan denelerge ańsatǵana kirip baradı.
Akustikalıq golografiyaning perspektivalı usılı - bul joqarı chastotalı dawıstıń suwǵa tásiri. Bunday halda, suw maydanında tolqınlar payda bolıp, optikalıq gologrammaning interferentsiya torın almastıradı. Ol lazer járdeminde yoritiladi hám ırǵaq menen " kórsetilgen" ob'ekttiń suwreti alınadı. Biraq, nátiyjede alınǵan suwret suw maydanınan uzaqta boladı. Onı jaqınlastırıw ushın siz onı linzalaringiz menen qaratıwıńız kerek. Bunnan tısqarı, tolqınlar eń kishi sırtqı tásir menen ańsatǵana joq etiledi. Bunnan tısqarı, siz jaysha tolqınlardı súwretke alıwıńız hám olardı ádetiy tárzde rawajlandırıwıńız múmkin. Suw maydanında maylı plyonka jaratıp, gologramma sapasın asırıwıńız múmkin. Basqasha etip aytqanda, akustikalıq golografiya akustikalıq tolqın maydanınıń optikalıq analogini jaratılıwma múmkinshilik beredi. Bunday gologrammalar pán, texnologiya hám medicinanıń kóplegen tarawlarında perspektivalı kelesheklerge iye.
Jaqtılıq ornına dawıstan paydalanıwdıń qanday abzallıqları bar? Dawıstıń qattı hám suyıq deneler menen óz-ara tásiri elektromagnit nurlanıwdıń olar menen óz-ara tásirinen parıq etedi. Dawıs tıǵız, bir hil ortalıqta sezilerli dárejede energiya joǵatmastán uzaq aralıqlardı basıp ótiwi múmkin, lekin ol interfeysten ótkende sezilerli muǵdarda energiyanı joǵatadı. Bul joytıw shegara daǵı sawleleniw menen baylanıslı. Kerisinshe, elektromagnit nurlanıw, mısalı, rentgen nurları, ortalıqtan ótkende sezilerli muǵdarda energiyanı joǵatadı, lekin interfeys degi joytıw áhmiyetsiz. Sol sebepli medicinalıq diagnostikada, buzilmaydigan sınaqlarda, suw astı hám er astı jaylarında tek dawıs nátiyjeli bolıwı múmkin.
Medicinada ultradawıs ásbapları uzaq waqıttan berli qollanılǵan, bul sizge dawıs járdeminde adamdıń ishki shólkemlerin kóriw imkaniyatın beredi. Biraq, alınǵan suwret eki ólshewli boladı. hám úsh ólshemli gologrammani isletgende.
Akustikalıq maydanlardı vizualizatsiya qılıw mashqalası da úlken ámeliy áhmiyetke iye bolǵan golografiya járdeminde tabıslı sheshiledi. Dawıslı golografiyaning múmkin bolǵan qollanılıwı : kemshiliklerdi anıqlaw, teńiz tubining relefin úyreniw, sonar jaylasıwı, dawıslı navigatsiya, minerallardı qıdırıw, jer qabıǵınıń dúzilisin úyreniw hám basqalar. Ultradawıslı golografiya medicinalıq diagnostika ushın bólek áhmiyetke iye.
Dawıs gologrammalarini dizimnen ótkeriw, jazıp alıw optikalıq qayta qurıw imkaniyatın beretuǵın tárzde ámelge asıriladı. Onıń ushın tómendegi usıllar qollanıladı : dawıs maydanın skanerlew, dawıs basımı tásirinde suyıqlıq maydanınıń deformatsiyasi, volumetrik gologramma.
Ápiwayılaw jazıw maydanında optikalıq gologrammaning akustikdan ústinligi. Fotografik plita hám interferentsiya naǵısları jamanlashmaydi yamasa yarımında jarılıp ketpeydi.
Golografiya injenerler ushın haqıyqıy sıylıq boldı : endi olar geyde tek teoriyalıq tárepten suwretlengen processler hám hádiyselerdi úyreniwleri hám atap kórsetiwleri múmkin.
Mısalı, turbojetli samolyot dvigateliniń pıshaqları jumıs waqtında júzlegen dárejegeshe qıziydi hám deformatsiyalanadi. Bul halda keskinlik onıń hálsiz noqatı jaylasqan hám apatqa qáwip salatuǵın bóleginde qanday bólistirilgen - ilgeri anıqlaw júdá qıyın yamasa hátte múmkinshiliksiz edi. Golografik usıllar járdeminde bunday izertlewler júdá qıyınshılıqsız ámelge asıriladı.
Lazer nurı menen kórsetilgen gologramma súwretke alıw waqtında bólim tárepinen sáwlelendirilgen jaqtılıq tolqının qayta tiklaydi hám suwret bólim bolǵan orında payda boladı. Eger bólim jayında qalsa, tezlik penen eki tolqın payda boladı : biri tuwrıdan-tuwrı ob'ektten, ekinshisi gologrammadan keledi. Bul tolqınlar bir-birine baylanısqan hám ırkinish beriwi múmkin. Eger ob'ekt baqlaw processinde deformatsiyaga dus kelgen bolsa, onıń suwreti ózgerislerdiń xarakterin bahalaw ushın isletiletuǵın sızıqlar menen oralǵan.
Zamanagóy texnologlar jańa ideyaǵa iye. Ol lazerning berilgen programmaǵa muwapıq jumıs bóleginen qálegen forma hám ólshem degi bólimlerdi “islep shıǵarıw” qábiletine tiykarlanadı. Programma jazıw hám lazerni ornatıwdı sazlaw zárúrshiliginen qutılıw ushın texnologiyalıq lazer ishine uyqas jazıwlar bóleginiń gologrammasini kirgiziw jetkilikli. Gologrammaning ózi sonday nur konfiguratsiyasini jáne onıń intensivligin bólistiriwdi " tańlaydi" ki, " kesilgen" tolıq maǵlıwmatlar standarttıń anıq nusqası boladı.
Optikalıq filtrlew yamasa naǵıstı anıqlaw dep atalatuǵın paydalı signallardı alıwdıń basqa, júdá uqsas usılına itibar qaratıw kerek. Tap sonday, siz barmaq ızları (mısalı, kriminologiyada) sıyaqlı kóplegen basqa soǵan uqsas suwretler arasından kerekli suwretlerdi tabıwıńız múmkin. Onıń ushın standartdan gologramma soǵıw kerek, keyininen onı sınaq ob'ektinen sáwlelendirilgen jaqtılıq nurları jolına jaylastırıw kerek. Gologramma tek standartqa ulıwma uqsas ob'ektten jaqtılıqnı uzatadı, basqa suwretlerdi " biykarlaw etedi". Optikalıq filtrdiń shıǵıwı daǵı jaqtı noqat ob'ekt anıqlanǵanlıǵı haqqındaǵı signal bolıp tabıladı. Sonı atap ótiw kerek, qıdırıw kútá úlken tezlikte ámelge asıriladı, oǵan basqa usıllar menen erisip bolmaydı, sebebi ol avtomatikalıq túrde ámelge asırılıwı múmkin.
Muzeydiń kem ushraytuǵın gologrammalari qashannan berli keń tarqalǵan. Kemnen-kem jaǵdaylarda bolsa -de, kólemli kitap súwretleri payda bóle basladı. Usınıń menen birge, úsh ólshemli suwretlerdi jaratıw múmkinshiligi kórkem ónerde jańa jónelislerdi ashadı - grafik golografiya hám optikalıq dizayn. elektron gologrammali mikroskop
Juqa qatlamlı fotosensitiv materiallarǵa (qalıńlıǵı 20 mikrondan kem) jazıp alınǵan hám aq jaqtılıq menen qayta tikleniwi múmkin bolǵan Bentonning iridescent gologrammalari kóriw múyeshi ózgergende reńin ózgertiredi. Bunday gologrammalar grafik gologrammalar, kodlaw, markalaw, baspa ónimlerdi proektlestiriwdiń túrli elementleri retinde hám de hújjetler, qımbatlı qaǵazlar hám tavar belgilerin jasamalashtirishdan qorǵaw ushın keń qollanıladı.
Golografik qurallar ushın júdá perspektivalı ideya maǵlıwmattı lazer nurları járdeminde bir neshe gigabayt ornına 3 D substratda jazıp aldılarr, bunday tasıwshı terabayt maǵlıwmatlardı CD den úlken bolmaǵan ortalıqta saqlawı múmkin. Golografik maǵlıwmatlar júdá joqarı tezlikte o'qilishi múmkin.
Házirgi waqıtta bul qurılmalardıń texnologiyası etarlicha rawajlanǵan hám eń qıyın wazıypa maǵlıwmat tasıwshısın tańlawǵa aylandı. 2001 jıl yanvar ayında Lucent maǵlıwmatlar qawipsizligi yamasa kirisiw tezligin buzmasdan 1000 ta jazıw ciklına shıdam bere alatuǵın ortalıqtı járiyaladı. Sırtqı tárepden, ǵalaba xabar quralları ashıq kompakt diskǵa uqsaydı. Imation maǵlıwmatlarına kóre, birinshi gologramma disklar shama menen 125 Gb maǵlıwmattı saqlaw múmkinshiligine iye boladı hám maǵlıwmatlardı uzatıw tezligi 30 MB/s ge shekem boladı.
Biraq, golografiya Bul tekǵana ámeliy qollanılatuǵın zat, bálki zamanagóy fizikaning zárúrli strukturalıq bólegi, biziń kosmosımız dúzilisin túsiniwdiń múmkin bolǵan usılı. Qattı disklar sıyaqlı qurılmalardıń informaciya sıyımlılıqı jıldan-jılǵa ósip barıp atır hám olardıń ólshemleri kishilew hám kishilew bolıp barıp atır. Qara tuynuklarning ózgesheliklerin úyreniw arqalı fiziklar málim bir keńislik aymaǵında yamasa málim muǵdardaǵı materiyada bolıwı múmkin bolǵan maǵlıwmatlardıń tolıq shegarasın ornatdılar. Tiyisli nátiyjeler sonı kórsetedi, biz ush keńislikdegi ólshewge iye dep esaplaǵan kosmosımız rasında gologramma sıyaqlı eki ólshewli sırtqa " jazılıwı" múmkin.Identifikaciya sistemalarında gologramma strukturaların qóllaw eń zárúrli hám ataqlı paydalanıwdan biri bolıp tabıladı golografiya.Gologrammalar banknotalar, pasportlar hám kreditlerge salıstırǵanda qollanıladı kartalar, qaǵıyda jol menende, barlıq zárúrli elementlerdi birlestiradi (dárejeleri) qorǵaw. Olar arasında : kinetik effektlerdiń bar ekenligi, múyeshni ózgertirgende suwretti ózgertiwde kórinetuǵın boladı gologramma baqlaw, 3 D súwretlew dizimge alınǵan ob'ektler, suwretlerdiń iridescent ranglanishi hám basqalar. Qawipsizlik texnologiyaların jetilistiriw zárúrshiligi alıp kelmeydi tek barlıq zamanagóy tabıslardan keń paydalanıw ushın identifikaciya teglerin óndiriste golografiya, lekin xoshametlew hám arnawlı túrlerdi rawajlandırıwǵa qaratılǵan islerdi jolǵa qoyıw. Tek autentifikatsiya qılıw ushın mólsherlengen gologrammalar hújjetler hám ónimler. Gologrammalarning bul arnawlı túrlerinen biri múmkin Kinegram sawda belgisin ajıratıp kórsetiw hám Excelgram. Kinegram Shveytsariya kompaniyası qánigeleri tárepinen islep shıǵılǵan Landis & Gyr shama menen jigirma jıl aldın. Bul birinshi gologramma edi kinetik tásirge iye bolıp, bul baqlaw imkaniyatın berdi de dizimge alınǵan ob'ekttiń eki ólshewli suwretin ózgertiw gologrammaning kóriw múyeshin ózgertiw. Suwretke itibar beriń dástúriy fizikalıq dizimge alınǵan gologramma menen tiklengen, úsh ólshewli hám sol sebepli onıń járdemi menen ámelge asırılǵan múmkinshilik ob'ekttiń túrli múyeshlerin baqlawdı tiyisli dep bolmaydı kinetik tásir. Excelgram CSIRO qánigeleri tárepinen islep shıǵılǵan. tárepinen onıń mánisinde, ol kompyuterde sintezlanadi elektron nur járdeminde tasıwshında kórsetilgen gologramma suwret generatorı. Bunday gologrammalar joqarı kórsetkishlerge iye rezolyutsiya hám qayta tiklengen jetilisken sapa suwretler, lekin, ókiniw menen aytamız, salıstırǵanda joqarı menen xarakterlenedi túp nusqalardı islep shıǵarıw ǵárejetleri. Joqarıda sanap ótilgen gologrammalarning barlıq túrleri relef-fazalı gologrammalar bolıp, olar salıstırǵanda tómen tezlikti támiyinleydi. ǵalabalıq islep shıǵarıw ǵárejetleri.joqarı baha sáwlelendiriwshi kólemli gologrammalarni islep shıǵarıw hám tákirarlaw, Yu. N. dıń usılı boyınsha dizimge alınǵan. Denisyuk, qashannan berli bolıwdı toqtatdi identifikaciya qılıwda olardan paydalanıwǵa tosqınlıq etedi hújjetler. Bul dálil ushın dálil bolıwı múmkin Identigrams (Identigram) - kólemli sáwlelendiriwshi gologrammalar qosılǵan nemis pasportları hám gologrammalariga jabıwtirilgan fotopolimer plyonka " Tuwrı suwret" (True Image) - reńli kólemli Yapon firması Dai Nippon tárepinen islep shıǵılǵan sáwlelendiriwshi gologrammalar tavar belgilerin qorǵaw ushın.

Juwmaq

Izertlew temasın alıwdan aldın, men bul ne haqqında uǵımsız oyda sawlelendiriwge iye edim. Meni " Golografiya" sóziniń ózi qızıqtirdi: ol maǵan tanıs edi, lekin anıq tariyp bere almaedim. Bul tema bunchalik tınıshsızlanıwlı hám qızıqlı bolıwın oyda sawlelendiriw de ete almasdim!

" Golografiya" túsinigi tótede, XX ásirdiń 50-jıllarında payda bolǵan, biraq bul waqıt ishinde ol tez tabısqa eristi. Hámmesi tegis gologramma suwretlerdi jaratıw menen baslandı, keyin úsh ólshemli suwretler payda boldı hám jaqında, 2010 jıl aqırı - 2011 jıl basında amerikalıq ilimpazlar golografik televiziyalıq sistemanı islep shıqtılar!
Tez arada film tamasha etip atırǵanımızda biz tegis súwret emes, bálki úsh ólshemli háreketleniwshi qaharmanlardı kóremiz, dep kim o'ylagan edi! jáne bul texnologiyanı tekǵana kinoteatrlarda, bálki ápiwayı úy sharayatında da kóriw múmkin boladı, sebebi úsh ólshemli gologramma suwretti arnawlı kóz áyneksiz kóriw múmkin!
Gologramma televidenie texnologiyaları endigina rawajlana baslaǵan bolsa -de, hújjetler, litsenziyalar, banknotalar hám túrli tutınıw tovarların jasamalashtirishdan qorǵaw ushın golografiya qashannan berli keń qollanıladı. Golografik suwretti jalǵanlastırıw qıyın, ásirese gologramma texnologiyası mudami rawajlanıp barıp atır.
Juwmaq retinde sonı da atap ótiw kerek, golografik proyeksiyalaw usılları menen sheshiletuǵın bir qatar ámeliy máseleler menen bir qatarda, gologramma usıllar menen sheshiw keleshektiń wazıypası bolǵan bir qatar máseleler bar. Bul, tiykarlanıp, bul hádiysediń ulıwma tábiyat kórinisi ele tolıq emesligi menen baylanıslı.
Jáne bul erda gáp sonda, biz bir qatar jaǵdaylarda gologrammalarning ayırım túrlerin kórsetiw qásiyetleri kompleksin tolıq bilmaymiz. Gologrammalarning jańa qápelimde optikalıq qásiyetleri jańalıq ashılıwına ıseniw ushın barlıq tiykarlar bar. Rezonans hám polyarlanıw qurallarından paydalanıw tolqın maydanlarınıń waqtınshalıq hám polyarlanıw qásiyetlerin dizimnen ótkeriw múmkinshiligin ashıp bergeni sıyaqlı, ayriqsha ayrıqshalıqlarǵa iye jaqtılıqqa bayqaǵısh materiallardan paydalanǵande bir qatar jańa effektler ashılıwı kútá úlken itimal. hám aqır-aqıbetde, golografiya hám nochiziqli optikalıqani dinamikalıq golografiyaga birlestiriw pretsedenti sonı kórsetedi, golografiya ideyaların tiyisli bilim tarawlarına kirgiziw ulıwma jańa jónelislerdiń payda bolıwına alıp keliwi múmkin.
Sonday etip, bul jumıstı tamamlaǵannan keyin, men golografiya haqqında kóp zatlardı bilip aldım, bul hádiysediń fizikalıq tiykarların anıqladim hám ne ushın biz fotosuratni tegis, gologrammani bolsa úsh ólshemli retinde kóriwimizdi tushundim. Isenimim kámalki, golografiya búgingi kúnde ilim rawajlandiriwdiń eń perspektivalı baǵdarlarınan biri bolıp, tez arada golografik texnologiyalar insannıń kúndelik turmısına kirip baradı.
Juwmaq retinde sonı da atap ótiw kerek, golografik proyeksiyalaw usılları menen sheshiletuǵın bir qatar ámeliy máseleler menen bir qatarda, gologramma usıllar menen sheshiw keleshektiń wazıypası bolǵan bir qatar máseleler bar. Bul, tiykarlanıp, bul hádiysediń ulıwma tábiyat kórinisi ele tolıq emesligi menen baylanıslı.jáne bul erda gáp sonda, biz bir qatar jaǵdaylarda gologrammalarning ayırım túrlerin kórsetiw qásiyetleri kompleksin tolıq bilmaymiz.
Gologrammalarning jańa qápelimde optikalıq qásiyetleri jańalıq ashılıwına ıseniw ushın barlıq tiykarlar bar. Rezonans hám polyarlanıw qurallarından paydalanıw tolqın maydanlarınıń waqtınshalıq hám polyarlanıw qásiyetlerin dizimnen ótkeriw múmkinshiligin ashıp bergeni sıyaqlı, ayriqsha ayrıqshalıqlarǵa iye jaqtılıqqa bayqaǵısh materiallardan paydalanǵande bir qatar jańa effektler ashılıwı kútá úlken itimal. hám aqır-aqıbetde, golografiya hám nochiziqli optikalıqani dinamikalıq golografiyaga birlestiriw pretsedenti sonı kórsetedi, golografiya ideyaların tiyisli bilim tarawlarına kirgiziw ulıwma jańa jónelislerdiń payda bolıwına alıp keliwi múmkin.