Mazvzu: Iqtisodiyot nazariyasi-barcha iqtisodiy fanlarning uslubiy poy devoir va davlat iqtisodiy siyosatining ilmiy asosi ekanligi reja


Tovar, moliya va xizmat bozorlarida "salbiy tanlov" va "ma'naviy xavf" muammolari


Download 149.74 Kb.
bet16/18
Sana05.01.2022
Hajmi149.74 Kb.
#234005
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   18
Bog'liq
Umarov Abduqaxxor nazariya

3 Tovar, moliya va xizmat bozorlarida "salbiy tanlov" va "ma'naviy xavf" muammolari

Birinchidan, salbiy tanlov va axloqiy xavf kabi tushunchalarning mohiyatini tushunishingiz kerak.



Salbiy tanlov - bu bozorning xabardor bo'lmagan tomoni u bilan bitim tuzishni istagan mutlaqo boshqa odamlar bilan munosabatda bo'lgan vaziyat (ya'ni, xabardor tomonlarning noqulay tanlovini olib boradi). Ushbu hodisa - xabardor bo'lmagan partiya u bilan biznes qilishni xohlagan odam bilan biznes qilishni istamaydi - yashirin fazilatlarga ega ko'plab bozorlarda paydo bo'ladi. Salbiy tanlov muammosi halollik xavfi bilan chambarchas bog'liq. Tasavvur qilaylik, ishlab chiqaruvchi o'z mahsulotining sifatini tanlay olmaydi - uning mahsuloti yuqori yoki past. Agar xaridor yuqori sifatli mahsulotni past sifatli mahsulotdan ajrata olmasa, yuqori sifatli mahsulot sotuvchisi.

Xabardor qilingan tomon "noto'g'ri" xatti-harakatlarni amalga oshirishi mumkinligi sababli yuzaga kelgan yashirin harakatlar bilan bog'liq vaziyatlarning yana bir xususiyati deyiladi axloqiy xavf... Bozorning boshqa ishtirokchilari odamlarning xavfga bo'lgan har xil munosabatlari asosida pul ishlab chiqaradilar: firibgarlar - tavakkal qilish moyilligi bo'yicha, sug'urtalovchilar - tavakkal qilishdan voz kechish to'g'risida

Bu erda tovarlar, moliya va xizmat ko'rsatish bozorlaridagi "salbiy tanlov" va "ma'naviy xavf" ning eng ko'p uchraydigan muammolari:

Xarid qilish paytida (va ba'zan keyinchalik) xaridor sotib olayotgan tovar yoki xizmatlarning sifatini baholay olmaydi;


- sug'urta kompaniyalari sug'urta uchun murojaat qilgan shaxsda (yoki kompaniyada) sodir bo'lgan sug'urta hodisasi ehtimolini baholay olmaydilar;

Banklar qarz oluvchilar tomonidan berilgan ssudalar bo'yicha to'lovlarni amalga oshirmaslik ehtimolini baholay olmaydilar;

Uy egasi yollangan ishchilarning "sifatini" baholay olmaydi;
- regulyatorda tartibga solinadigan firmalarning xarajatlar darajasi to'g'risida etarli ma'lumot yo'q;

Patent egasi patentning potentsial xaridorlari undan foydalanishdan olinadigan imtiyozlarni to'liq baholay olmaydi.




Download 149.74 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   18




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling