Ме Табиатда тарқалиши %

I A guruh elementlari
Ishqoriy metallar I guruhning asosiy kichik guruhining elementlari:
Litiy Li,
natriy Na,
kaliy K,
rubidiy Rb,
seziy Cs,
Fransiy Fr.

Tabiatdagi ishqoriy metallarning tarkibi

Ме	Табиатда тарқалиши %
Литий	0,003
Натрий	2,6
Калий	2,4
Рубидий	0,012
Цезий	0,0001
Франций	Суний равишда олинган

Litiy 1817 yilda A. Arfvedson tomonidan mineral petalitda topilgan. Berzelius uni lition deb atashni taklif qildi.
Bu nom yunoncha - toshdan olingan.
Litiy metallni birinchi marta 1818 yilda G. Davi ishqorni elektroliz qilish yoʻli bilan olgan.
1855 yilda Bunsen va Matthessen litiy xloridni elektroliz qilish yo'li bilan litiy metall olishning sanoat usulini ishlab chiqdilar.
Арфведсон Юхан Август
(12 .01.1792 г. – 28 .10.1841 г.)
Litiyning kashf etilishi tarixi

Фотография	Описание минерала
	Химический состав	LiAl[Si2O6]
	Цвет	Бесцветный, красный, желтый, зеленый
	Плотность	3,1—3,2 г/см3
	Твердость	6,5

Li

Natriyning kashf etilishi tarixi

Гемфри Дэви (17.12.1778 г – 29.05.1829 г)
Natriy (Natrium, ingliz va fransuz soʻzlaridan Natriy— qaynatuvchi modda. 1807-yilda G. Davi bir oz namlangan qattiq ishqorlarni elektroliz qilib, erkin metall — natriyni oldi va uni natriy deb ataydi.
Natriy metalli
Kaliy (kimyoviy belgisi - K, lotincha Kaliumdan) - 1-guruhning kimyoviy elementi (eskirgan tasnifga ko'ra - birinchi guruhning asosiy kichik guruhi, IA), D. I. Mendeleyev kimyoviy elementlar davriy jadvalining to'rtinchi davrida joylashgan atom raqami 19.
1807 yil 19 noyabrda Beyker ma'ruzasida ingliz kimyogari Deyvi eritilgan kaliy gidroksidi (KOH) ni elektroliz qilish orqali kaliyni ajratib olish haqida xabar berdi (ma'ruza qo'lyozmasida Deyvi kaliyni 1807 yil 6 oktyabrda kashf etganini ko'rsatdi.
Гемфри Дэви (17.12.1778 г – 29.05.1829 г)

Kaliyning tabiiy birikmalari

Rubidiyning kashf etilishi tarixi

Lepidolit mineralining (litiy va alyuminiy florosilikat) spektroskopik tahlili davomida spektrning qizil qismida ikkita yangi qizil chiziq aniqlandi. Bu chiziqlar R. Bunsen va G. Kirxgof tomonidan yangi metallga to'g'ri bog'langan bo'lib, uning spektral chiziqlari rangi tufayli rubidiy (lotincha rubidus - qizil) deb nomlangan. Bunsen 1863 yilda metall shaklida rubidiy olishga muvaffaq bo'ldi.
Роберт Вильгельм Бунзен
(31.03.1811 - 16.08.1899)
Густав Роберт Кирхгоф 
(12.03.1824 – 17.10.1887)

Seziyning kashf etilishi tarixi

Seziy (inglizcha Cesium, frantsuz seziy, nemis seziysi) spektral analiz yordamida kashf etilgan birinchi elementdir. R. Bunsen va G. Kirxgof yangi elementning spektral chiziqlarini kashf etdilar: spektrning binafsha qismida biri zaif ko'k, ikkinchisi yorqin ko'k.
Sof metall seziy 1882 yilda elektrolitik usulda olingan.
Роберт Вильгельм Бунзен
(31.03.1811 - 16.08.1899)
Густав Роберт Кирхгоф 
(12.03.1824 – 17.10.1887)