Korxonada mehnat unumdorligini tahlil qilish bir necha bosqichlarni o’z ichiga oladi. Birinchidan, ma’lumotlar yig’iladi va barcha zarur ko’rsatkichlar aniqlanadi. Ma’lumot yig’ish uchun vaqt jadvallarini , kadrlar tayyorlash, kadrlarni yozish, mehnat reja, biznes-rejalar, statistik va soliq hisobotlarini qo’llang. Mehnat unumdorligi dinamikasini yanada to’liq tahlil qilish uchun tahlil qilinadigan davrdan oldingi bir necha yillar uchun ma’lumotlarni tanlang. - Barcha ko’rsatkichlarni hisoblab chiqqandan so’ng jadvallar tuziladi va grafikalar tuziladi. Ularning asosida mehnat unumdorligining bevosita tahlili oldingi ko’rsatkichlarni hozirgi ko’rsatkichlar bilan taqqoslash yo’li bilan amalga oshiriladi. Normativ va rejalashtirilgan ko’rsatkichlarga nisbatan samaradorlikning o’sishini yoki pasayishini aniqlang.
Ayrim iqtisodiy ko’rsatkichlarning mehnat unumdorligiga ta’sirini aniqlash uchun korrelyatsiya modeli tuzilib, unda elektr quvvatiga nisbati, kadrlar tayyorlash darajasi, ishchilarning o’rtacha soni, rahbar xodimlar, ish haqi va mehnatga qaytishning boshqa omillari kabi omillarni kiritish mumkin. - Hisob-kitoblarga asosan, ishchi-xodimlardan foydalanishdagi kamchiliklar va foydalanilmagan mehnat zaxiralari aniqlandi. Xodimlarni ishlatish samaradorligini oshirish orqali ishlarning holatini yaxshilash, xarajatlarni qisqartirish va ishlab chiqarishni ko’paytirish rejasi ishlab chiqilgan. Mehnat unumdorligini tahlil qilish barcha xulosalar va tavsiyalar bilan hisobot tuzish bilan yakunlanadi.
Xulosa Mehnat unumdoligi darajasiga baho berish uchun umumlashtiruvchi, xususiy va yordamchi korsatkichlar tizimidan foydalaniladi. Umumlashtiruvchi korsatkichlar – bu bitta ishchining ishlab chiqargan ortacha yillik, ortacha kunlik va ortacha soatlik mahsuloti, shuningdek, bitta ishlovchiga togri keladigan ortacha yillik mahsulot ishlab chiqarishning qiymat ifodasidir. Xususiy korsatkichlar bu muayyan turdagi mahsulot birligining ishlab chiqarish uchun vaqt sarfi yoki bir kishi- kunida yoxud bir kishi- soatda muayyan turdagi natural ifodada mahsulot ishlab chiqarishga sarflangan vaqt.
Do'stlaringiz bilan baham: |