Meiji transformatsiyalari

Kasaba uyushmalari harakatining yangi qayta tashkil etilishi
Ish haqini oshirish uchun kurash kasaba uyushmalari harakatining markazida bo‘lgan Yaponiya iqtisodiyotining keng qamrovli rivojlanishi uchun imkoniyatlarning tugashi kasaba uyushmalari harakatida o‘zgaruvchan sharoitda strategiya va taktikalar haqida munozaralarga sabab bo‘ldi. Ish haqining ancha yuqori darajasiga erishgandan so‘ng, barqaror bandlikni ta’minlash va hayot sifatini oshirish vazifalari birinchi o‘ringa turgan, ularni hal qilish kasaba uyushmalaridan korxonalardan tashqariga chiqishni, iqtisodiy siyosatning butun doirasiga ta’sirini kengaytirishni talab qiladi.Shu bois kasaba uyushmalari harakatining birdamligiga erishish muammosi dolzarb masala bo‘lib qoldi.
Aksariyat kasaba uyushmalari uchun Butun Yaponiya Mehnat Konfederatsiyasi (Domei) rahbariyatining xususiy sektor kasaba uyushmalari birlashmasi orqali birlikka yo‘l ochishga chaqiruvi maqbul bo‘ldi. Shunday qilib, 1982- yilda Xususiy sektor ishchilari kasaba uyushmalarining Butun Yaponiya kengashi paydo bo‘ldi. U kasaba uyushmalarining maslahat organi funktsiyalarini o‘z zimmasiga oladi va shu paytgacha ularning sobiq kasaba uyushma markazlari - Domei a’zolari bo‘lib qoladi.1987- yilda Zemmin roke Xususiy korxonalar ishchilari kasaba uyushmalarining Butun Yaponiya federatsiyasiga aylantirildi. Ushbu yangi kasaba uyushma markazining tashkil etilishidan oldin Butun Yaponiya Mehnat Konfederatsiyasi (Domei) va Mustaqil kasaba uyushmalari bilan aloqalar kengashi o‘z-o‘zini tarqatib yubordi. Asosan So‘xe tarkibiga kiruvchi davlat korxona va muassasalari xodimlari kasaba uyushmalari, shuningdek, turli mustaqil kasaba uyushmalari undan tarqatilmay qoldi.
1989-yil 21-noyabrda Kasaba uyushmalari umumiy kengashining (So ‘xiy) so‘nggi qurultoyi bo‘lib o‘tdi, u kuchli bahorgi hujumlar va manfaatlarni himoya qilish bo‘yicha boshqa ommaviy harakatlar tashkilotchisi sifatida mehnat harakati tarixida katta iz qoldirdi. Shu kuni Yaponiya kasaba uyushmalari konfederatsiyasi tuzildi, u ham xususiy korxonalardagi ishchilar kasaba uyushmalarini, ham davlat va kommunal korxonalar va muassasalardagi ishchilar kasaba uyushmalarini birlashtirdi.
Yangi kasaba uyushma markazi kasaba uyushmasi tamoyillarini e’lon qildi. Mehnat va kapital o‘rtasidagi o‘zaro hurmat ishchilar va tadbirkorlar manfaatlari tengligiga asoslangan munosabatlarga erishishni o‘z oldiga maqsad qilib qo‘ygan. Rango kasaba uyushmalari Xalqaro erkin kasaba uyushmalari konfederatsiyasiga kirdilar.Asosiy tashvishi ish haqini oshirish bo‘lgan sobiq kasaba uyushma markazlaridan farqli o‘laroq,Rango aholining mehnatkash qatlamlari turmush sharoitini har tomonlama yaxshilashni o‘z zimmasiga oldi.Bu maqsadni amalga oshirish uchun ish tashlash kurashi prinsipial jihatdan rad etilmagan bo‘lsa-da, maslahatlashuv usuliga ustunlik berildi.Yangi kasaba uyushma markazi qarama-qarshilik qilishga emas, balki kelishuvga erishish istagida ekanligini takidlashdi.
Rengo Yaponiya tarixidagi eng yirik milliy kasaba uyushma markazi bo‘lib, jami 8 millionga yaqin a’zoga ega kasaba uyushmalarini birlashtirdi. Ya’ni mamlakatdagi barcha kasaba uyushma a’zolarining deyarli 2/3 qismi toʻliq birlikka erishmadi.Rango tashkil etilishi bilan bir vaqtda kasaba uyushmalari milliy federatsiyasi tuzilib, u oʻzini sinfiy milliy kasaba uyushma markazi deb eʼlon qildi. U CPJ ta’siri ostida kasaba uyushmalarini 1,4 million nafar a’zoga birlashtirdi. Bundan tashqari, 1989- yil dekabr oyida sotsialistlarning chap qanoti bilan yaqin aloqada bo‘lgan Milliy kasaba uyushmalari bilan aloqalar kengashi tuzilganligi e’lon qilindi.
Kasaba uyushmalari harakatini qayta tashkil etish, ish haqi ishchilarini tashkil etish darajasining pasayishi fonida amalga oshirilganligi xarakterlidir: 1989- yilda u 25,2% ga tushdi (1954-1978- yillarda -32-35% gacha tushgan).
Rengoning tashkil topishi bilan kasaba uyushmalarining SPJ-Sohyo va PDS-Domei bloklari shaklidagi partiyalar bilan oldingi munosabatlari buzildi. Shu bilan birga, Rengo siyosiy faoliyatda ishtirok etishdan bosh tortmadi. Aksincha, u o‘z oldiga “siyosiy hokimiyatni o‘z qo‘liga olishga va mustahkam parlament demokratiyasini amalga oshirishga qodir yangi siyosiy kuchni yaratish”ga ko‘maklashish vazifasini maqsad qilib qo‘ydi. Rengo rahbariyati muxolifat partiyalarining saylovlarda kasaba uyushmalari qo‘llab-quvvatlashiga bog‘liqligini va ularning keyingi birlashishi istiqbollarini hisobga olib, siyosiy pozitsiyalarni yaqinlashtirish va SPJ, PDS va Komeito o‘rtasida hamkorlikni yo‘lga qo‘yishni qat’iy talab qila boshladi.
1989-yil 7-yanvarda Yaponiya imperatori Xiroxito 62 yildan ortiq rekord muddat mamlakatni boshqarib,vafot etdi. Uning hukmronligi davri ko‘plab fojiali voqealar bilan kechgan bo‘lsa-da, uning kasalligi va o‘limi yaponlar orasida ommaviy hamdardlik uyg‘otdi. Ammo imperatorga bo‘lgan kuchli hurmat kuzatilmadi. Turli avlod va turli ijtimoiy maqomdagi odamlar imperatorning kasalligini qanday qabul qilishlari haqidagi matbuot vakillarining savollariga asosan odatiy hamdardlik ifodasi bilan javob berildi.
Hukumat 6 kunlik motam e’lon qildi. Konstitutsiyaning dinni davlatdan ajratish to‘g‘risidagi qoidalarini hisobga olish zarurati tufayli motam marosimining oilaviy qismi sifatida alohida ajratilgan sintoizm diniy marosimlari orqali o‘tkazishdi.Imperatorning dafn marosimiga ko‘plab yuqori martabali xorijiy vakillar kelishdi. Televideniye orqali o‘tkazilgan dafn marosimi o‘zining ajoyibligi bilan ko‘pchilikni o‘ziga jalb qildi.
1933-yil 23-dekabrda tug‘ilgan imperator Shouaning to‘ng‘ich o‘g‘li Akixito yangi imperator bo‘ldi.Yapon xronologiyasiga ko‘ra, uning taxtga o‘tirishi bilan Xeysei (“Tinchlik o‘rnatilishi”) deb nomlangan yangi davr boshlandi.