Международный научно-образовательный электронный журнал «образование и наука в XXI веке». Выпуск №43-4


Download 2.27 Mb.
Pdf ko'rish
bet52/72
Sana05.11.2023
Hajmi2.27 Mb.
#1750009
TuriСборник
1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   ...   72
Bog'liq
ОИНВ21ВЕКЕ. Октябрь 2023. 43-4

Текширув натижалари. Миопиянинг ривожланишига асосий хавф 
омилларининг таъсирини ўрганиш учун склеранинг биомеханик хусусиятлари, 
кўз ичи босими даражаси ва кўзнинг жойлашиш ҳолати ўртасидаги боғлиқлик 
ўрганилди. Прогрессив миопия (142 кўз) бўлган 142 беморда рефракция 
индексининг ўзгариши билан миопиянинг йиллик прогрессион градиентининг 
ўртача қиймати -0,764 га тенг эди. 0,24 дптр/йил (-0,48 дптр/йилдан -2,3 
дптр/йилгача), антеропостериор кўз ҳажмининг ўзгариши билан 0,259 хнумх мм 
/ йил (0,13 мм/йилдан 0,74 мм / йилгача), бу ушбу гуруҳдаги беморларда 
миопиянинг прогрессив курсини тасдиқлади. Ўртача қийматини рефракцион 
кўрсаткичи бўйича 1 гуруҳ эди тенг -5.97 да 4.75 дптр (М да), ва ўртача қиймати 
кўз нинг ООЎ: 27.5 да 1.0 мм (М да ). 
Шуни таъкидлаш керакки, енгил ривожланиб борувчи миопияси бўлган 
беморларда, эмметропияли шахслардан фарқли ўлароқ, нафақат кўз олмасининг 
антеропостериор ҳажмининг сезиларли ўсиши, балки цилиар текис қисмининг 
ўтиш проекциясида ўлчанган склера (ТC2) қалинлигининг сезиларли пасайиши 
ҳам 
кузатилди 
хороидит 
учун 
тана 
(т=3.1; 
п<0.01). 
Склера қалинлиги (ТC2) камайтириш енгил миопия билан оғриган 
беморларда, эмметропиа (т=4.3; п<0.01), корнеа гистерезис (Ч) ўртача қиймати 
фарқли ўлароқ, кўз корнеосклерал мембрана қаттиқлик ўртача қиймати 
сезиларли камайиши бор эди, (т = 3.75; п<0.01) ва ҳисоб қаттиқлик 
корнеосклерал мембрана (П0Е), (т=3.1; п<0.05) ва ҳисобга шох парда (П0 CC), 
(т=6.1; П<0.01)вискоэластик хусусиятларини ҳисобга олган ҳолда ўлчанади кўз 
ичи 
босими 
юқори 
ўртача 
қийматлари 
аниқланди. 


122 
Ўсмирларда ривожланиб борувчи миопия билан кўз ООЎ нинг узайиши ва 
склера қалинлигининг пасайиши эмметропия билан оғриган беморлардан 
фарқли ўлароқ, склера кучланиш индексининг сезиларли даражада ошиши билан 
бирга 
келди. Офталмотонусни 
ўлчашда 
кўзнинг 
корнеосклерал 
мембранасининг қаттиқлигини ҳисобга олган ҳолда, прогрессив миопияси 
бўлган 142 беморда (142 кўз) ҳақиқий КИБ қийматлари пастки меъёр оралиғида 
топилган. 3 кўзда – 2,1%, ўртача меъёр (КИБ 14 дан 18 мм сим уст гача.) 60 
кўзда-42,3%, юқори норма (КИБ 18 дан 21 мм сим уст гача) 49 кўзда – 34,5% 
ҳолларда. 30 кўзларида (21,1%), офтальмотонус (КИБ) 21 мм сим уст дан юқори 
эди - 21,1 дан 24,4 мм сим уст гача. Миопияси бўлган беморларда 
офтальмотонусни ўртача норманинг юқори чегарасидан (0>21 мм симоб устуни) 
аниқлаш офтальмогипертензиянинг намоён бўлиши сифатида қаралди. Миопия 
даражасининг ошиши склера кучланиш индексининг ошиши билан 
тавсифланган. Стационар миопия (152 кўз) бўлган беморларда склера стресс 
индексининг максимал қийматлари унинг нормасининг юқори чегаралари 
сифатида қабул қилинган миопия даражасини ҳисобга олган ҳолда аниқланди: 
енгил миопия учун, 299 мм симоб устуни, ўртача миопия учун, 336 мм симоб 
устуни ва юқори миопия учун, 390 мм сим уст. Назорат кўрсаткичларининг 
склера стрессининг олинган қийматлари ошиб кетганда, миопия даражасини 
ҳисобга олган ҳолда ҳар бир бемор учун миопиянинг ривожланиши башорат 
қилинган. Стационар миопияда (152 кўз), эмметропия (46 кўз) билан оғриган 
беморлардан фарқли ўлароқ, склера (ТC2), (т=4.7; п<0.001) қалинлиги ва кўзнинг 
корнеосклерал мембранасининг қаттиқлик кўрсаткичи сезиларли даражада 
пасайган (т=9.7; п<0.001), кўзнинг корнеосклерал мембрана сининг қаттиқлик 
индексини ҳисобга олган ҳолда ўлчанган кўз ичи босими дара жасининг 
пасайиши (т=2.2; п<0.05) ва склера кучланиш индексининг ошиши аникланган 
(т=4.27; п<0.001). Ҳақиқий КИБ қийматларининг 21 мм сим уст дан ошиши 
фақат стационар миопияси бўлган 6 беморда (6 кўз) кузатилган (3,9% 
ҳолларда). Ўсмирларда ривожланиб борувчи миопияда (142 кўз) стационар 
миопия (152 кўз) бўлган беморлардан фарқли ўлароқ, склера (ТC2) қалинлиги 


123 
нинг сезиларли даражада пасайиши аниқланди (т=4.7; п<0.001), кўз ичи босими 
даражасининг ошиши қатъийликни ҳисобга олган ҳолда ўлчанади. кўзнинг 
корне осклерал мембранаси индекси (т=9.37; п<0.001) ва склера стресс 
индексининг ошиши (т=10.9; п<0.001). Ривожланиб борувчи ва стационар 
миопия орасидаги кўзнинг корнеосклерал мембранасининг қаттиқлик индекси 
нинг ўртача қийматлари ўртасидаги фарқ ҳам статистик аҳамиятга эга эди (т = 
3.2; п<0.01),
Ривожланиб борувчи ва стационар миопияси бўлган беморларда тўр парда 
жавоб коеффициентининг ўртача қиймати (CАО <0,5) сезиларли даражада 
пасайган, бу тўр парданинг заифлигини ва унинг миопия патогенезидаги ролини 
кўрсатган. Эмметропия (46 кўз) билан оғриган беморларда турар жой 
индексларининг нормал қийматлари қайд этилди: тўр парда жавоб 
коеффициенти (CАО) 0,5 дптр дан ошди ва микрофлуктуация коеффициенти 
(CМФ) 
62 
дақиқада 

қисқаришдан 
кам 
эди.
Хулоса 
1. Ўсмирларда ривожланиб борувчи миопияси бўлган беморларда тўр парда 
бузилишларининг комбинацияланган турлари аниқланди: ООЎ ва тўр парда 
заиф лигининг комбинацияси, шунингдек ООЎ ва тўр парда зиафлиги
спазмодик асте нопиясининг комбинацияси хисобланади. Ўсмирларда
ривожланиб борувчи миопияси бўлган беморларда 62% ҳолларда тўр парда 
бузилишларининг комбина цияланган турлари кузатилган. Стационар миопияда 
тўр парда бузилиш ларининг комбинацияланган турлари фақат ООЎ ва тўр 
парданинг заифлиги комбинацияси шаклида қайд этилган ва 21% ҳолларда 
офтальмото нуснинг нормал қийматлари фонида содир бўлган. Бу КИБ, 
шунингдек (21 мм сим уст дан юқорида) ҳақиқий кўз ичи босими ортиб 
даражада билан бирга тўр парда касалликлари комбинация ланган турлари, 
ривожланиб борувчи миопия (5,4% ҳолларда) билан ўсмирларда тез-тез учрайди 
тўр парда офтальмик гипертония синдроми деб топилди. 
2. Ўсмирларда ривожланиб борувчи миопия билан склера ва окуляр ООЎ 
таранглиги, цилиар танасининг текис қисмининг хороидеага ўтиш проекциясида 


124 
ўлчанадиган склера (Ц2) қалинлиги, ҳақиқий КИБ даражаси ўртасида сезиларли 
муносабатлар 
аниқланди. 
Кўзнинг 
корнеосклерал 
мембранасининг 
қаттиқлигини ва корносклерал мембрананинг қаттиқлик индексини ҳисобга 
олинг. Стационар миопияси бўлган беморларда склерал кучланишнинг юқори 
қийматлари миопия даражасини ҳисобга олган ҳолда аниқланди: паст – 299 мм 
симоб устуни, ўрта – 366 мм симоб устуни ва юқори – 390 мм симоб устуни; бу 
қийматлардан ошиб кетганда, миопиянинг ривожланиши башорат қилинган. 
4. Ўсмирларда ривожланиб борувчи миопия бўлган болаларни клиник ва 
функционал диагностика қилиш ва мониторингининг кенг қамровли 
технологияси ишлаб чиқилган бўлиб, у биометрик кўрсаткичларнинг 
қийматларини ва корнеосклерал мембрананинг биомеханик хусусиятларининг 
ҳолатини баҳолаш, офталмотонус даражасига нисбатан турар жой 
бузилишларини аниқлаш учун диагностика алгоритмини ўз ичига олади. 94,4% 
ҳолларда миопиянинг прогрессив йўналишини башорат қилиш учун ишлаб 
чиқилган математик модел. 

Download 2.27 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   ...   72




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling