Международный

 
0.3.3 Хавфга йўналтирилган тафаккур
Хавфга йўналтирилган тафаккур (А.4) сифат менежменти тизимининг натижавийлигига 
эришиш учун зарур. Хавфга йўналтирилган тафаккур концепцияси ушбу стандартнинг аввалги 
версиясида назарда тутилган эди, жумладан, масалан яширин номувофиқликларга йўл 
қўймасликка йўналтирилган огоҳлантирувчи ҳаракатларни бажариш, юзага келадиган ҳар 
қандай номувофиқликларни таҳлил қилиш, уларнинг қайтарилишини олдини олиш бўйича 
номувофиқликлар оқибатларига мувофиқ бўлган чораларни кўриш.
Ушбу стандартнинг талабларига мувофиқ бўлиш учун ташкилот хавфлар ва 
имкониятлар билан боғлиқ бўлган ҳаракатларни режалаштириши ва жорий қилиши зарур. 
Хавфлар ва имкониятларга кучлар йўналиши сифат менежменти тизими натижавийлигини 
ошириш, яхшиланган натижаларга эришиш ва номақбул оқибатларни олдини олиш учун асос 
яратади.
Имкониятлар, масалан ташкилотга истеъмолчиларни жалб қилиш, янги маҳсулот ва 
хизматларни ишлаб чиқиш, чиқиндиларни қисқартириш ёки унумдорликни ошириш имконини 
берадиган жиҳатлар мажмуи каби белгиланган натижага эришиш учун қулай бўлган вазиятда 
юзага келиши мумкин. Имкониятларга нисбатан ҳаракатлар улар билан боғлиқ бўлган 
хавфларни кўриб чиқишни ҳам ўз ичига олиши мумкин. Хавф ноаниқликнинг таъсир этишидир, 
ва ҳар қандай бундай ноаниқлик ижобий ёки салбий таъсирларга эга бўлиши мумкин. Хавфдан 
келиб чиқадиган ижобий оғиш имконият яратиши мумкин, лекин ижобий оғишларнинг барчаси 
ҳам имкониятларга олиб келмайди.
 
0.4 Менежмент тизимлари учун мўлжалланган бошқа стандартлар билан ўзаро 
боғлиқлиги
Ушбу стандартда менежмент тизимларига ИСО стандартлари орасидаги мувофиқликни 
яхшилаш учун ИСО томонидан ишлаб чиқилган тузилма қўлланилган (А.1 иловага қаранг).
Ушбу стандарт ташкилотга ўзининг сифат менежменти тизимини менежмент 
тизимларининг бошқа стандартлари талаблари билан келишиш ёки яхлитлаштириш учун PDCA 
цикли ва хавфга йўналтирилган тафаккур билан бирликда жараёнли ёндашувни қўллаш 
имкониятини беради.
Ушбу стандарт ИСО 9000 ва ИСО 9004 стандартлари билан қуйидагича боғлиқ: 
- ИСО 9000 “Сифат менежменти тизимлари. Асосий қоидалар ва луғат” ушбу стандартни 
керакли тарзда тушуниш ва жорий қилиш учун мухим асос яратади.
- ИСО 9004 “Ташкилотнинг барқарор ютуғига эришиш учун менежмент. Сифат 
менежменти асосида ёндашув” ушбу стандарт талабларидан ошиб кетишга ҳаракат қилаётган 
ташкилотларга қўлланма беради.

---

O’z DSt ISO 9001:2015 
IX 
В иловада сифат менежменти соҳасидаги бошқа халқаро стандартлар ва ИСО/ТК 176 
томонидан ишлаб чиқилган сифат менежменти тизими стандартлари тўғрисида маълумотлар 
бор.
Ушбу стандарт экологик менежмент, меҳнат хавфсизлиги ва соғлиқни сақлаш 
менежменти ёки молиявий менежмент каби бошқа менежмент тизимларига доир муайян 
талабларни ўз ичига олмайди.
Бир қатор тармоқлар учун сифат менежменти тизимига тармоқ стандартлари ушбу 
стандарт талаблари асосида ишлаб чиқилган. Ушбу стандартларнинг айримлари сифат 
менежменти тизимига қўшимча талабларни белгилайди, ҳолбуки бошқалар ушбу стандартни 
муайян тармоқ доирасида қўллаш бўйича раҳбарий кўрсатмалар тақдим қилиш билан 
чегараланадилар.