Boylik - Boylik merkanlistlar tomonidan mablag` va mamalakatda mavjud bo`lgan tovar-moddiy predmetlar sifati bilan belgilangan. Bunda millat boyligi asosini, foydali savdo yuritish va moddiy tovarlarni yaratish uchun zarur bo`lgan resurslar deb hisoblangan.
- Ularning sirasiga, birinchi navbatda tabiiy resurslar, jug`rofiy joylashish, aholining ishbilarmonligi va miqdori, sanoatning rivojlanganlik darajasi, hamda davlatning oqilona siyosati kiritilgan. Ko`pincha boylikning ikki turga bo`linishi kuzatiladi: tabiiy va sun`iy.
- Tabiiy boylik mamlakatning klimatik qishloq–xo`jaligi mahsulotlari, hamda jug`rofiy joylashishiga ko`ra mamlakat savdo darajasi kiritilganva jug`rofiy sharoitlaridir. Asosan bular sirasiga,.
- Sun`iy boylik, sanoat tomonidan ishlab - chiqarilgan tovarlardir. Ularning mavjudligi, aholi miqdori, uning mehnatkashligi, bilimi va ko`nikmalariga bog`liq
Merkantilistlar tomonidan savdoga nisbatan ijobiy baho ham, zamonaviy ochiq jamiyat g`oyalarini eslatadi, ularning fikriga ko`ra, faol savdo aloqalarini yuritayotgan mamlakat, iqtisodiy rivojlanish uchun ko`proq imkoniyatlarga ega bo`ladi (ishlab chiqarish o`sishi, iste`mol darajasi ortishi va kapital to`planishi). - Merkantilistlar tomonidan savdoga nisbatan ijobiy baho ham, zamonaviy ochiq jamiyat g`oyalarini eslatadi, ularning fikriga ko`ra, faol savdo aloqalarini yuritayotgan mamlakat, iqtisodiy rivojlanish uchun ko`proq imkoniyatlarga ega bo`ladi (ishlab chiqarish o`sishi, iste`mol darajasi ortishi va kapital to`planishi).
- Daromad nazariyasi:
Ularning fikricha, daromad tovar narxining uning tannarxidan ustun kelishidan yuzaga keladi. Bunda savdogar uchun, tovar narxi, nafaqat uning tannarxidan, balki tovarning xarid narxidan ham kelib chiqgan. Daromadning bu turini merkantilistlar sotishdan olingan daromad deb atashgan («Profit upon alienation»), Chunki uning kelib chiqishi, tovar asl narxining ustiga savdogar tomonidan qo`yilgan narx bilan birgalikda belgilanadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
