Metall kesuvchi

15.2. Rezba frezalash stanoklari

Bunday stanoklar ikki turga bo‘linadi: kalta va uzun rezbalarni frezalovchi stanoklar. Kalta rezbalar taroqsimon freza, uzun rezbalar esa disk frezasi yoki keskichli kallaklar yordamida ishlov o‘tadi.
5Б63 modelli rezba frezalash avtomati yirik seriyali va keng ko‘lamli ishlab chiqarish sharoitida tashqi va ichki rezbalarni taroqsimon frezalar yordamida frezalash uchun mo‘ljallangan (15.5-rasm). Staninaning chap qismida old babka joylashgan bo‘lib, uning shpindeliga zagotovka o‘matib mahkamlanadigan patron (3) kiygizilgan. Freza frezer babkasining shpindeliga o'matilib, karetka (6) ga nisbatan surish harakati oladi. ^{Zagotovkaga M}2 ^{elektr dvigateli (7V=1,5 kW; /7=1400 min1), dan sekin} aylanish-doiraviy surish harakati uzatiladi («=0,315+16 min¹).
^{Freza bosh harakat - katta chastotali (rt}f^{=160...2500 min1) aylanma} harakatni M, elektr dvigateli (JV=3 kW; rt=1425min¹)dan oladi. Freza babkasi gorizontal yo‘nalishda zagotovka o‘qiga parallel ravishda awal tez, keyin sekinroq harakatlanib kopirga yaqinlashadi. Shu payt
Silindrik rezba uchun


kesib

d=2d-
kirish f—*■


uzoqlashuv
15.5-rasm. 5Б63 modelli rezba frezalash yarim avtomati va ichki rezbani frezalash sxemasi:
1-stanina; 2-otdingi babka; 3-patron; 4-boshqaruv pulti; 5-frezerlash babkasi; 6-karetka.


140
frezaga kesilayotgan rezba qadamiga mos surish harakati va ko‘ndalang yo‘nalishda kesib kirish harakati uzatiladi. Zagotovka to‘la bir marta aylanadi—rezba frezalanadi.
So'ngra freza zagotovkadan uzoqlashib boshlang'ich holatiga qayta- riladi. Stanok to‘xtatilib, ishchi tayyor detalni bo'shatib oladi, yangi zagotovkani o'matib, stanokni ishga tushiradi. Sikl takrorlanadi. Taroq- simon frezalar bilan ishlaydigan rezba frezalash stanoklari diametri 200 mm gacha va uzunligi 15...75 mm li rezbalarga ishlov bera oladi.
Taroqsimon frezalar dastali va boshqa dastaga o'matiladigan turlarda ishlab chiqariladi. Ichki rezbalami kesishda frezaning diametri kesilayotgan zagotovka ichki diametridan taxminan ikki barobar kam miqdorida tanlab olinadi. Taroqsimon frezalar yordamida konussimon zagotovkalarda ham rezba frezalab hosil qilinadi. Frezaning uzunligi detalda kesilayotgan rezba uzunligidan 2...3 yo‘l chamasida uzunroq bo'lishi kerak. Taroqsimon frezalar tishlarining orqa yuzasi kertilgan bo‘ladi (a =8... 10°; 7=0°).