n0=p+0.5q
formula orqali aniqlanadi.
Xisoblangan donachalarning umumiy soni 100 dan kam bo’lmasligi uchun donacha ko’rish maydonining bir necha nuqtalarida xisoblash kerak.Keyingi xisob
– kitoblar uchun donachalar sonining o’rtachasi no’r ni aniqlash kerak.
n1+n2+n3+n4+…+nk
no'r k
Bu yerda k-o’lchashlar tartibi.
2. Mikroskop chizg’ichi (ba’zi okkulyarlarda shkal- lineyka mavjud) yordamida jilosiz shishadagi aniqlangan kvadratning tomonlari va yuzasi o’lchanadi va silliqlangan sirtdagi kvadrat yuzasini xaqiqiy qiymati aniqlanadi.
Smak=Sm : m2 (1)
Bu yerda m-mikroskopning kattalashtirish qiymati (ob’ektiv va okkulyar kattalashtirish ko’rsatkichini ko’paytmasi)
Sm—aniqlash uchun kvadrat tomonlari qiymatini aniqlash kerak, buning uchun mikroskop qo’llanmasidan foydalanib okkulyardagi shkala- lineykadagi bitta bo’limining qiymati necha (mm. mk) gina aniqlanadi va kvadrat tomonlariga nechta bo’linma to’g’ri kelishini bilib, shu bo’linmalar sonini lekal- lineyka 1ta bo’limini qiymatiga ko’paytiriladi.Tomonlar qiymati (mm.mk) jilosiz shishadagi tomonlar yuzasini shu tomonlar ko’paytmasida aniqlanadi, ya’ni Sm =a x a = a2 , agar a, a deb olsak
a a
3. Yuza birligiga to’g’ri keluvchi donachalar soni.
n0 = no’r : Smak [ dona/mm2] (2)
va o’rtacha donachalar yuzasi:
Do'stlaringiz bilan baham: |