“Metallurgiya va Kimyoviy texnologiya” fakulteti “Metallurgiya” kafedrasi
Temir sulfidlari sulfidli rudalar va shteynlarning asosiy tashkil qiluvchisidir. Bu sistemada bitta turg‘un kimyoiy birikma paydo bo‘ladi. (FeS, 1-faza) -pirrotin va bitta turg‘unmas birikma (Y faza)-
Download 0.76 Mb.
|
1 2
Bog'liqMonosilikat va bisilikatlar, evtektika nuqtalari, SiO2-FeO va CaO – SiO2 sistema diagrammalari.
- Bu sahifa navigatsiya:
- 1.3-rasm.Cu-S sistemaning muvozanat diagrammasi.
Temir sulfidlari sulfidli rudalar va shteynlarning asosiy tashkil qiluvchisidir. Bu sistemada bitta turg‘un kimyoiy birikma paydo bo‘ladi. (FeS, 1-faza) -pirrotin va bitta turg‘unmas birikma (Y faza)-pirit-FeS2) (1.1-rasm).
Birikmaning yonida, albatta, katta yoki kichik gomogen mintaqasi mavjud. SHu holatni tasdiqlash uchun eng sodda ikki komponentli holat diagrammasidan foydalansak bo‘ladi.
Temir sulfidning formulasi Fe1-xS, bu kristallik temir atomlarining oltingugurt atomlariga nisbatdan x-o‘lchamga kamligini bildiradi
Uchuvchan moddalar (sulfid, oksid, xlorid va boshqalar) ishtirokidagi sistemalar muvozanatini ko‘rib chiqilsa, gazli fazaning tarkibida uchuvchan moddaning parsial bosimini hisobga olish kerak. SHuning uchun fazalar qoidasini quyidagi shaklda yozish kerak.
Bosimninig o‘z-o‘zidan o‘zgarishi sistemaning holatini aniqlaydigan nuqta holatining siljishiga olib keladi, ya’ni muvozanatning buzilishi, natijada kimyoviy reaksiyaning oqib o‘tishi boshlanadi. II, III, IV va V mintaqalar bittadan erkinlik darajasiga ega, bu sistemalar monovariantlilar. Bu shuni bildiradiki, har xil haroratga shu mintaqalarda doimiy fazalar tarkibi va oltingugurtni muvozanat bosimi javob beradi. Sistemaning tarkibini aniqlaydigan to‘g‘ri bo‘lmagan (bir tekisda emas) nuqtaning izoterma bo‘yicha siljishiga ko‘ra muvozanatdagi fazalar soni, muvozanat bosimi ham o‘zgarmaydi, faqat fazalarning qiymat nisbatligi o‘zgaradi, ular richag qoidasi bo‘yicha hisoblanadi. Tenglik holatdagilar: III mintaqada-pirrotin, suyuqlik va bug‘; IV mintaqada pirrotin, suyuqlik va bug‘; V mintaqada-pirrotin, suyuqlik, pirit va bug‘ (1.1-rasm). Diagrammadan foydalanish yo‘li: faraz qilaylik, pirrotinni sulfidlash yo‘li bilan pirit olish kerak. Buning uchun diagramma bo‘yicha jarayonni 745°C dan kamroq haroratda o‘tkazish kerak. SHunda etarli vaqt o‘tgach (oltingugurt bug‘larining mavjudligida) pirrotin piritga aylanishi kerak. 1.3-rasm.Cu-S sistemaning muvozanat diagrammasi.Mis - oltingugurt sistemada ikkita kimyoviy birikma mavjud: past sulfid Cu2-xS va eng baland sulfid CuS. CuS kovellin turg‘unmas kimyoviy birikmalarga kiradi, 507°C da u parchalanadi. Cu2-xS keng gomogen mintaqasini tashkil qiladi. X ni qiymati 0÷0,22 oralig‘ida o‘zgaradi.III mintaqada Cu2-xS uchun erish haroratining maksimumi 1130°C ga javob beradi. Kimyoviy birikmaning chap va o‘ng tomonlarida ikkita monotexnik mintaqalar mavjud.Download 0.76 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
1 2
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling