Методические указания по их выполнению. Учебно-методическим комплексом могут пользоваться студенты специального образования для самостоятельного выполнения межсессионных заданий по курсу «Микробиологии и вирусологии»

Metodik ko’rsatma:
Mikroblarni o’stirish uchun sterillangan oziqa muhitlari tayyorlanadi. Tarkibida mikroorganizmlar bo’lgan materialni (tuproq, suv, oziq-ovqat) sterillangan oziqa muhiti yuzasiga tushirish ekish deyiladi. O’stirilgan mikroorganizmlarni oziqa muhiti solingan bir probirka, kolba yoki Petri likobchasiga ekish qayta ekish deyiladi. Mikroorganizmlarni oziqa muhitiga ekkanda havodan yoki tevarak-atrofdagi narsalardan yot mikroblarning tushishiga yo’l qo’ymaslik uchun quyidagi ishlar amalga oshiriladi:

• 
  Spirt lampasi yoqiladi;
  
• 
  Chap qo’lga ikkita – birinchisi, unib chiqqan va qayta ekiladigan mikroblar, ikkinchisi, sterillangan oziqa muhiti solingan probirkalar olinadi. Mikroorganizmlar unib chiqqan probirkadan ikkinchi probirkaga mikroblar olib ekiladi. Probirkalar gorizontal ushlanadi.
  
• 
  Bakteriologik sirtmoq tikka ushlanib, spirt lampasining alangasida qizarguncha qizdiriladi. So’ng sirtmoq alanga ustidan yotiq holda o’tkaziladi, sirtmoqning simigina emas, dastasini ham mikroblar nobud bo’lishi uchun alangadan o’tkazish kerak.
  
• 
  Ikkala paxta probka o’ng qo’lning kichik barmog’i bilan kafti orasida ushlanib, probirkalar ochiladi.
  
• 
  Ikkala probirkaning chetlari spirt lampasining alangasiga tutib qizdiriladi.
  
• 
  Sirtmoq mikrobli probirkaga tiqilib, avval mikrobsiz joyiga tegiziladi, bundan maqsad, sirtmoqning haddan tashqari qizib ketmaganligini tekshirib ko’rishdir, so’ngra sirtmoq bilan mikroblar yoki mikroblar aralashgan suyuqlikdan bir oz olinadi, bunda sirtmoqning probirkaning devorlariga tegizmasdan yangi sterillangan oziq muhiti ustiga surkaladi yoki oziqa muhiti suyuq bo’lsa, suyuqlikka botirib olinadi
  
• 
  Paxta probkalarning pastki uchlari va probirkalarning chetlari alangaga tutib kuydiriladi va ikkala probirkaning og’zi yopiladi.
  
• 
  Sirtmoqning spirt lampasining alangasiga tutib qizarguncha qizdiriladi.
  

Anaerob mikroorganizmlarni ekish uchun ular zich oziqa muhitining (GPA, GPJ) orasiga kiritiladi, bunda u sanchib ekiladi. Buning uchun bakteriologik nina ishlatiladi. Bunday nina simining uchi sirtmoqqa o’xshab qayrilgan emas, balki o’tkirlangandir. Yuqorida keltirilgan qoidalarga amal qilib, bunday nina bilan bir oz mikrob olinib, qattiq oziqa muhiti ustuncha shaklida qotgan probirkaning tagigacha sanchiladi.
Oziqa muhitiga ekilgan mikroorganizmlar termostatga joylashtiriladi.
Mikroorganizmlarni oziqa muhitida o’stirish termostatlarda optimal haroratda o’tkaziladi. Termostat ikki eshikli bo’lib, ichki-oynali, tashqi-ikki qavatli bo’lib, ichki qismi issiq o’tkazmaydigan material bilan to’ldirilgan. Termostatning ichki qismida yaltiroq olinadigan patnoslar o’rnatilgan.
Kerakli jihozlar va asboblar: Mikroorganizmlar ekilgan probirkalar (Bacillus subtilis, Bacterium coli, Sarcina flava). Go’sht-pepton buloni, go’sht-pepton agari, kartoshkali agar, Chapeka oziqasi solingan probirkalar va Petri likobchalar. Bakteriologik sirtmoq. Sterillangan Paster naychalari. Spirtovka, gugurt. Termostat.