Metodikasidan tuzilgan test

Metodikasidan tuzilgan test

---

---

HUSNIXAT

O‘QITISH
METODIKASIDAN
TUZILGAN TEST
SAVOLLARI
1. Eski maktabda husnixat qoidalarini o‘rgatishda qaysi
qo‘llanmadan foydalanilgan?
A) “Savodi ta’lim”; B) “Ustodi avval”; D)* “Mufradot”; E)
“Savodi ta’lim” va “Ustodi avval”.
2. O‘quvchilar yozuvni daftarga necha gradus qiyalikda
yozishlari tavsiya qilingan?
A)60-65 gradus qiyalikda; B)*65-70 gradus qiyalikda;D) 70-75
gradus qiyalikda; E) 75-80 gradus qiyalikda.
3. Husnixat talablarida yozish uchun daftar stol yoki parta ustida
necha gradus qiyalikda turishi kerak?
A) 15 gradus qiyalikda; B) 17 gradus qiyalikda; D) 19 gradus
qiyalikda; E)*25 gradus qiyalikda.
4. “Savodi ta’lim” risolasining muallifini belgilang?
A) Ibrat; B)* Munis; D) Furqat; E) Avaz O‘tar o‘g‘li.
5. Asosiy yozuv qurollariga qaysilar kiradi?
A) binafsha rang sharikli ruchka; B) yumshoq qora qalam va
bo‘r; D) qattiq qora qalam va bo‘r; E)* binafsha rang sharikli
ruchka, yumshoq qora qalam va bo‘r;
6. Yozish vaqtida ko‘z bilan daftar orasidagi masofa qancha
bo‘lishi lozim?
A) 7-10 sm; B) 12-15 sm; D) 20-25 sm; E)* 30-35 sm.
7. O‘qish va yozish jarayonida parta ustining qiyaligi necha
gradus bo‘lishi talab etiladi?
A) 5 gradus qiyalikda; B) 9 gradus qiyalikda; D) 13 gradus
qiyalikda; E) *25 gradus qiyalikda.
8. O‘quvchilar yozayotganda va o‘qiyotganda yorug‘likning
qaysi tomondan tushishi maqsadga muvofiq?
A) o‘ng tomondan; B)*chap tomondan; D) tik tomondan; E)
orqa tomondan.
9. Xattaxta (doska) qoida bo‘yicha eniga va bo‘yiga qancha
bo‘lishi zarur?

---

---

A)*eniga 1200 mm, uzunligi 3000 mm; B) eniga 1000 mm,

uzunligi 2000 mm; D) eniga 1500 mm, uzunligi 3500 mm; E)
eniga 900 mm, uzunligi 1800 mm.
10.Boshlang‘ich sinf o‘quvchilari uchun xattaxta poldan qancha
yuqoriga o‘rnatilgan bo‘lishi lozim?
A)*85 sm; B) 95 sm; D) 65 sm; E) 75 sm.
11. Parta ustining pastki qirrasi bilan suyanchiq orasidagi
masofa, ya’ni ko‘krak qafasi bilan uning qirrasi orasidagj
masofa qancha bo‘lishi kerak?
A) 2 sm; B) 8 sm; D)*5 sm E) 10 sm.
12. “Yozuv daftari”dagi qiya chiziqlar oralig‘i, qiyaligi va
kichik harfiar yoziladigan satr chizig‘i oraliqlari mos ravishda
qancha bo‘lishi lozim?
A)*25 mm, 65 gradus, 5 mm; B) 15 mm, 60 gradus, 4 mm;
D) 30 mm, 70 gradus, 7mm; E) to‘g‘ri javob berilmagan.
13. O‘quvchi yozayotganda ruchkaning uchi bilan barmoqlar
oralig‘i masofasi qancha bo‘lishi kerak?
A) 4-6 mm; B)*10-12 mm; D) 14-16 mm; E) 6-8 mm.
14. Qaysi kichik harflar o‘zidan keyingi harfga yuqori qismidan
tutashtiriladi?
A) u, n, r; B) e, p, sh; D) b, f, ng; E)* о, о‘, v.
15. Qaysi kichik harflar o‘zidan keyingi harfga o‘rta qismidan
tutashtiriladi?
A) o, o‘; B) i, j; D)*b, f; E) l, m.
16. Qaysi kichik harflar o‘zidan keyingi harfga ostki qismidan
tutashtiriladi?
A) b, f; B) v, o; D)* r, x; E) to‘g‘ri javob yo‘q.
17. Ikki chiziq orasiga yoziladigan kichik harflarning bo‘yi va
eni qancha bo‘lishi kerak?
A)*bo‘yi 4 mm, eni 3 mm; B) bo‘yi 5 mm, eni 4 mm; D) bo‘yi 6
mm, eni 5 mm; E) bo‘yi 3 mm, eni 2 mm.
18. Ikki chiziqdan yuqoriga ko‘tarilib yoziladigan harflarning
bo‘yi qancha bo‘lishi lozim?
A) 5 mm B)* 8 mm; D) 7 mm; E) 6 mm.

---

---

19. Ikki chiziqdan pastga tushadigan kichik harflarning bo‘yi

qancha bo‘lishi kerak?
A) 5 mm; B) 6 mm; D)* 7 mm; E) 8 mm.
20. Yozma bosh harflarning bo‘yi qancha bo‘lishi kerak?
A) 10 mm; B)* 8 mm; D) 12 mm; E) 11 mm.
21. Muhaqqaq va rayhoniy xatlarining ixtirochisi kim?
A) Sulton Ali Mashhadiy; B) lbn Bavvob; D) Mir Ali Tabriziy;
E) Mir Ali Qilqalam.
22. Nasx xatining ixtirochisini aniqlang?
A)* Ibn Muqla B)*Ibn Bavvob; D) Xorazmiy; E) Furqat.
23. “Qiblatul-kitob” (Kotiblar qiblasi) va “Sultonulxattotin”
(Xattotlar sultoni) deb ulug‘langan xattot kim?
A) Munis Xorazmiy; B)* Sulton Ali Mashhadiy; D) Sulton Ali
Xandon; E) Mir Ali Qilqalam.
24. Nasx so‘zining ma’nosi nima?
A)* “o‘chirish, bekor qilish”; B) “bir narsaning uchdan bir
hissasi yoki uchinchi hissasi”;
D) “tuzatish, isloh qilish”; E) to‘g‘ri javob berilmagan
25. Xattotlar qanday yozuv vositalaridan foydalangan?
A) “mistar”, “siyoh”, “qamishqalam”; B) “qalamtarosh”,
“qalamqat”; D)*“siyohdon (dovot)”, “ipak los”; E) yuqorida
sanalganlarning barchasi.
26. “Muzahhib” so‘zining ma’nosi?
A) “muqovachi”; B) “lavha chizuvchi”; D) “oltin suvi bilan
bezak beruvchi”; E)*“qog‘oz kesuvchi”.
27. Tutashtiruvchi unsurli bosh harflar qaysi qatorda
joylashtirilgan?
A) F, P, S; B) V, О‘, D; D) T, B, N; E)* J, G, G‘.
28.Tutashtiruvchi unsursiz bosh harflar joylashgan qatorni
aniqlang?
A) Q, L, M; B) Sh, Ch, Y; D) H, I, X; E)* T, P, O.
29. O‘rta qismidan tutashtiriladigan bosh harflar qatorini
belgilang?
A) O, R, S, T; B) U, O‘, Sh, Ch; D) Z, B, E, L; E)* I, J, G, A.

---

---

30. Pastki qismidan tutashtiriladigan bosh harflar qaysi qatorda

joylashgan?
A) Y, J; B) G,G‘; D) I, A; E)* S, U.
31. Qaysi kichik harfning bo‘yi 11 mm?
A) b; B) d; D) u; E)*f.
32. Boshlang‘ich sinf dasturida 2-sinf uchun husnixatga necha
soat ajratilgan?
A) 24 soat; B) 26 soat; D) 32 soat; E)* 30 soat.
33. Husnixatda o‘xshash unsurli kichik harflar nechta guruhga
ajratilib o‘rganiladi?
A) 2 guruhga; B) 3 guruhga; D) 4 guruhga; E) 5 guruhga.
34. Husnixatda o‘xshash unsurli bosh harflar nechta guruhga
ajratilib o‘rganiladi?
A) 6 guruhga; B) 5 guruhga; D) 4 guruhga; E)* 3 guruhga.
35. Mashhur xattotlar berilgan qatorni aniqlang?
A)* Sulton Ali Mashhadiy, Mir Ali Tabriziy, Mir Ali Qilqalam;
B) Munis, Bobur, Almaiy; D) Saidrasul Aziziy, Fitrat, Furqat;
E) Muqimiy, Muhammad bin Husayin at-Tibiy, Rahimboy
Jumaniyozov, Xo‘janazar Huvaydo.
36. So‘z boshida qo‘llanilmaydigan harfiy birikmani belgilang.
A) sh; B) ch; D) ng; E) to‘g‘ri javob berilmagan.
37. о, o‘ va v harflari bir-biri bilan hamda o‘zidan keyingi pastki
qismidan tutashtiriladigan harflarning qaysi qismiga
tutashtiriladi?
A) faqat pastki qismiga; B)*faqat yuqori qismiga; D) o‘rta
qismiga; E) pastki yoki yuqori qismiga.
38. о, o‘, v harflari ikki chiziq yuqorisiga ko‘tarilib yoziladigan
harflardan oldin kelganda, ularning qayeridan tutashtiriladi?
A) faqat pastki qismiga; B) faqat yuqori qismiga; D)* faqat o‘rta
qismiga; E) yuqori yoki o‘rta qismiga.
39. a, i, e, u unlilari “v” dan oldin kelganda, ular “v” ning
qayeridan tutashtiriladi?
A) faqat yuqori qismiga B)* faqat pastki qismiga; D) faqat o‘rta
qismiga; E) yuqori yoki o‘rta qismiga.

---

---

40. o, o‘ harflari “v” dan oldin kelganda, ular “v” ning qayeridan

tutashtiriladi?
A)* yuqori qismiga; B) pastki qismiga; D) o‘rta qismiga; E)
tutashtirilmaydi.
41. Savod o‘rgatishning dastlabki bosqichida yozuv bilan
o‘qishni bog‘lab olib borish usuli kim tomonidan qo‘llangan?
A)*K.D.Ushinskiy; B) V.A.Saglin; D) Y.V. Guryanov E)
Munis.
42. O‘rta qismidan tutashtiriladigan bosh harflar o‘zidan keyingi
ikki chiziq orasiga yoziladigan kichik harflarning qayeridan
tutashtiriladi?
A)* yuqori qismidan; B) pastki qismidan; D) o‘rta qismidan; E)
tutashtirilmaydi.
43. O‘rta qismidan tutashtiriladigan bosh harflar o‘zidan keyingi
ikki chiziqning yuqorisiga ko‘tarilib yoziladigan kichik
harflarning qayeriga tutashtiriladi?
A) yuqori qismiga; В) pastki qismiga; D) tutashtirilmaydi; E)*
o‘rta qismiga.
44. Pastki qismidan tutashtiriladigan bosh harflar ikki chiziq
orasiga yoziladigan harflarning qayeridan tutashtiriladi?
A) yuqori qismidan; В)* pastki qismidan; D) tutashtirilmaydi;
E) o‘rta qismidan.
45. O‘rta qismidan tutashtiriladigan bosh harflar z, r, x, s
harflarning qayeridan tutashtiriladi?
A)*chap tomonidagi chiziqqa; B) o‘rta tomonidan; D) pastki
tomonidan; E) to‘g‘ri javob berilmagan.
46. Qo‘lyozmalarni kitob holiga keltirish uchun qanday
mutaxassislar qatnashgan?
A) muzahhib, lavvoh; B) musavvir, sahhof; D) qog‘ozrez,
xattot; E)*yuqoridagilarning barchasi.
47. Qayerning ustalari qog‘oz ishlashda mashhur bo‘lishgan?
A) Toshkent va Qo‘qon ustalari; B)* Buxoro va Samarqand
ustalari;
D) Nasaf va Kesh ustalari; E) Turkiston va Xuroson ustalari.

---

---

48. “Yomon kotibning joyi qalamdondek chuqurlik bo‘lsin,

boshi esa qalamdek yara va qora bo‘lsin”. Ushbu matn muallifi
kim?
A) Z.M.Bobur; B)*A.Navoiy; D) Sulton Ali Mashhadiy; E)
Munis.
49.Beqiroat so‘zlamas ahli voiz, Har nido qilganda tinglayman