Metodikasidan

HUSNIXAT	O‘QITISH	METODIKASIDAN
TUZILGAN TEST SAVOLLARI

1. 
   Eski maktabda husnixat qoidalarini o‘rgatishda qaysi qo‘llanmadan foydalanilgan?
   
   1. 
      “Savodi ta’lim”; B) “Ustodi avval”; D)* “Mufradot”; E) “Savodi ta’lim” va “Ustodi avval”.
      
2. 
   O‘quvchilar yozuvni daftarga necha gradus qiyalikda yozishlari tavsiya qilingan?
   
   1. 
      60-65 gradus qiyalikda; B)*65-70 gradus qiyalikda;D) 70-75 gradus qiyalikda; E) 75-80 gradus qiyalikda.
      
3. 
   Husnixat talablarida yozish uchun daftar stol yoki parta ustida necha gradus qiyalikda turishi kerak?
   
   1. 
      15 gradus qiyalikda; B) 17 gradus qiyalikda; D) 19 gradus qiyalikda; E)*25 gradus qiyalikda.
      
4. 
   “Savodi ta’lim” risolasining muallifini belgilang?
   
   1. 
      Ibrat; B)* Munis; D) Furqat; E) Avaz O‘tar o‘g‘li.
      
5. 
   Asosiy yozuv qurollariga qaysilar kiradi?
   
   1. 
      binafsha rang sharikli ruchka; B) yumshoq qora qalam va bo‘r; D) qattiq qora qalam va bo‘r; E)* binafsha rang sharikli ruchka, yumshoq qora qalam va bo‘r;
      
6. 
   Yozish vaqtida ko‘z bilan daftar orasidagi masofa qancha bo‘lishi lozim?
   
   1. 
      7-10 sm; B) 12-15 sm; D) 20-25 sm; E)* 30-35 sm.
      
7. 
   O‘qish va yozish jarayonida parta ustining qiyaligi necha gradus bo‘lishi talab etiladi?
   
   1. 
      5 gradus qiyalikda; B) 9 gradus qiyalikda; D) 13 gradus qiyalikda; E) *25 gradus qiyalikda.
      
8. 
   O‘quvchilar yozayotganda va o‘qiyotganda yorug‘likning qaysi tomondan tushishi maqsadga muvofiq?
   
   1. 
      o‘ng tomondan; B)*chap tomondan; D) tik tomondan; E) orqa tomondan.
      
9. 
   Xattaxta (doska) qoida bo‘yicha eniga va bo‘yiga qancha bo‘lishi zarur?
   

1. 
   *eniga 1200 mm, uzunligi 3000 mm; B) eniga 1000 mm, uzunligi 2000 mm; D) eniga 1500 mm, uzunligi 3500 mm; E) eniga 900 mm, uzunligi 1800 mm.
   
1. 
   Boshlang‘ich sinf o‘quvchilari uchun xattaxta poldan qancha yuqoriga o‘rnatilgan bo‘lishi lozim?
   
   1. 
      *85 sm; B) 95 sm; D) 65 sm; E) 75 sm.
      
2. 
   Parta ustining pastki qirrasi bilan suyanchiq orasidagi masofa, ya’ni ko‘krak qafasi bilan uning qirrasi orasidagj masofa qancha bo‘lishi kerak?
   
   1. 
      2 sm; B) 8 sm; D)*5 sm E) 10 sm.
      
3. 
   “Yozuv daftari”dagi qiya chiziqlar oralig‘i, qiyaligi va kichik harfiar yoziladigan satr chizig‘i oraliqlari mos ravishda qancha bo‘lishi lozim?
   
   1. 
      *25 mm, 65 gradus, 5 mm; B) 15 mm, 60 gradus, 4 mm;
      

4. 
   30 mm, 70 gradus, 7mm; E) to‘g‘ri javob berilmagan.
   

13. 
    O‘quvchi yozayotganda ruchkaning uchi bilan barmoqlar oralig‘i masofasi qancha bo‘lishi kerak?
    
    1. 
       4-6 mm; B)*10-12 mm; D) 14-16 mm; E) 6-8 mm.
       
14. 
    Qaysi kichik harflar o‘zidan keyingi harfga yuqori qismidan tutashtiriladi?
    
    1. 
       u, n, r; B) e, p, sh; D) b, f, ng; E)* о, о‘, v.
       
15. 
    Qaysi kichik harflar o‘zidan keyingi harfga o‘rta qismidan tutashtiriladi?
    
    1. 
       o, o‘; B) i, j; D)*b, f; E) l, m.
       
16. 
    Qaysi kichik harflar o‘zidan keyingi harfga ostki qismidan tutashtiriladi?
    
    1. 
       b, f; B) v, o; D)* r, x; E) to‘g‘ri javob yo‘q.
       
17. 
    Ikki chiziq orasiga yoziladigan kichik harflarning bo‘yi va eni qancha bo‘lishi kerak?
    
    1. 
       *bo‘yi 4 mm, eni 3 mm; B) bo‘yi 5 mm, eni 4 mm; D) bo‘yi 6 mm, eni 5 mm; E) bo‘yi 3 mm, eni 2 mm.
       
18. 
    Ikki chiziqdan yuqoriga ko‘tarilib yoziladigan harflarning bo‘yi qancha bo‘lishi lozim?
    
    1. 
       5 mm B)* 8 mm; D) 7 mm; E) 6 mm.
       
19. 
    Ikki chiziqdan pastga tushadigan kichik harflarning bo‘yi qancha bo‘lishi kerak?
    
    1. 
       5 mm; B) 6 mm; D)* 7 mm; E) 8 mm.
       
20. 
    Yozma bosh harflarning bo‘yi qancha bo‘lishi kerak?
    
    1. 
       10 mm; B)* 8 mm; D) 12 mm; E) 11 mm.
       
21. 
    Muhaqqaq va rayhoniy xatlarining ixtirochisi kim?
    
    1. 
       Sulton Ali Mashhadiy; B) lbn Bavvob; D) Mir Ali Tabriziy;
       

4. 
   Mir Ali Qilqalam.
   

22. 
    Nasx xatining ixtirochisini aniqlang?
    
    1. 
       * Ibn Muqla B)*Ibn Bavvob; D) Xorazmiy; E) Furqat.
       
23. 
    “Qiblatul-kitob” (Kotiblar qiblasi) va “Sultonulxattotin” (Xattotlar sultoni) deb ulug‘langan xattot kim?
    
    1. 
       Munis Xorazmiy; B)* Sulton Ali Mashhadiy; D) Sulton Ali Xandon; E) Mir Ali Qilqalam.
       
24. 
    Nasx so‘zining ma’nosi nima?
    
    1. 
       * “o‘chirish, bekor qilish”; B) “bir narsaning uchdan bir hissasi yoki uchinchi hissasi”;
       

4. 
   “tuzatish, isloh qilish”; E) to‘g‘ri javob berilmagan
   

25. 
    Xattotlar qanday yozuv vositalaridan foydalangan?
    
    1. 
       “mistar”, “siyoh”, “qamishqalam”; B) “qalamtarosh”,
       

“qalamqat”; D)*“siyohdon (dovot)”, “ipak los”; E) yuqorida sanalganlarning barchasi.

26. 
    “Muzahhib” so‘zining ma’nosi?
    
    1. 
       “muqovachi”; B) “lavha chizuvchi”; D) “oltin suvi bilan bezak beruvchi”; E)*“qog‘oz kesuvchi”.
       
27. 
    Tutashtiruvchi unsurli bosh harflar qaysi qatorda joylashtirilgan?
    
    1. 
       F, P, S; B) V, О‘, D; D) T, B, N; E)* J, G, G‘.
       
28. 
    Tutashtiruvchi unsursiz bosh harflar joylashgan qatorni aniqlang?
    
    1. 
       Q, L, M; B) Sh, Ch, Y; D) H, I, X; E)* T, P, O.
       
29. 
    O‘rta qismidan tutashtiriladigan bosh harflar qatorini belgilang?
    
    1. 
       O, R, S, T; B) U, O‘, Sh, Ch; D) Z, B, E, L; E)* I, J, G, A.
       
30. 
    Pastki qismidan tutashtiriladigan bosh harflar qaysi qatorda joylashgan?
    
    1. 
       Y, J; B) G,G‘; D) I, A; E)* S, U.
       
31. 
    Qaysi kichik harfning bo‘yi 11 mm?
    
    1. 
       b; B) d; D) u; E)*f.
       
32. 
    Boshlang‘ich sinf dasturida 2-sinf uchun husnixatga necha soat ajratilgan?
    
    1. 
       24 soat; B) 26 soat; D) 32 soat; E)* 30 soat.
       
33. 
    Husnixatda o‘xshash unsurli kichik harflar nechta guruhga ajratilib o‘rganiladi?
    
    1. 
       2 guruhga; B) 3 guruhga; D) 4 guruhga; E) 5 guruhga.
       
34. 
    Husnixatda o‘xshash unsurli bosh harflar nechta guruhga ajratilib o‘rganiladi?
    
    1. 
       6 guruhga; B) 5 guruhga; D) 4 guruhga; E)* 3 guruhga.
       
35. 
    Mashhur xattotlar berilgan qatorni aniqlang?
    
    1. 
       * Sulton Ali Mashhadiy, Mir Ali Tabriziy, Mir Ali Qilqalam;
       
    2. 
       Munis, Bobur, Almaiy; D) Saidrasul Aziziy, Fitrat, Furqat;
       

4. 
   Muqimiy, Muhammad bin Husayin at-Tibiy, Rahimboy Jumaniyozov, Xo‘janazar Huvaydo.
   

36. 
    So‘z boshida qo‘llanilmaydigan harfiy birikmani belgilang.
    
    1. 
       sh; B) ch; D) ng; E) to‘g‘ri javob berilmagan.
       
37. 
    о, o‘ va v harflari bir-biri bilan hamda o‘zidan keyingi pastki qismidan tutashtiriladigan harflarning qaysi qismiga tutashtiriladi?
    
    1. 
       faqat pastki qismiga; B)*faqat yuqori qismiga; D) o‘rta qismiga; E) pastki yoki yuqori qismiga.
       
38. 
    о, o‘, v harflari ikki chiziq yuqorisiga ko‘tarilib yoziladigan harflardan oldin kelganda, ularning qayeridan tutashtiriladi?
    
    1. 
       faqat pastki qismiga; B) faqat yuqori qismiga; D)* faqat o‘rta qismiga; E) yuqori yoki o‘rta qismiga.
       
39. 
    a, i, e, u unlilari “v” dan oldin kelganda, ular “v” ning qayeridan tutashtiriladi?
    
    1. 
       faqat yuqori qismiga B)* faqat pastki qismiga; D) faqat o‘rta qismiga; E) yuqori yoki o‘rta qismiga.
       
40. 
    o, o‘ harflari “v” dan oldin kelganda, ular “v” ning qayeridan tutashtiriladi?
    
    1. 
       * yuqori qismiga; B) pastki qismiga; D) o‘rta qismiga; E) tutashtirilmaydi.
       
41. 
    Savod o‘rgatishning dastlabki bosqichida yozuv bilan o‘qishni bog‘lab olib borish usuli kim tomonidan qo‘llangan? A)*K.D.Ushinskiy; B) V.A.Saglin; D) Y.V. Guryanov E) Munis.
    
42. 
    O‘rta qismidan tutashtiriladigan bosh harflar o‘zidan keyingi ikki chiziq orasiga yoziladigan kichik harflarning qayeridan tutashtiriladi?
    
    1. 
       * yuqori qismidan; B) pastki qismidan; D) o‘rta qismidan; E) tutashtirilmaydi.
       
43. 
    O‘rta qismidan tutashtiriladigan bosh harflar o‘zidan keyingi ikki chiziqning yuqorisiga ko‘tarilib yoziladigan kichik harflarning qayeriga tutashtiriladi?
    
    1. 
       yuqori qismiga; В) pastki qismiga; D) tutashtirilmaydi; E)* o‘rta qismiga.
       
44. 
    Pastki qismidan tutashtiriladigan bosh harflar ikki chiziq orasiga yoziladigan harflarning qayeridan tutashtiriladi?
    
    1. 
       yuqori qismidan; В)* pastki qismidan; D) tutashtirilmaydi;
       

E) o‘rta qismidan.

45. 
    O‘rta qismidan tutashtiriladigan bosh harflar z, r, x, s harflarning qayeridan tutashtiriladi?
    
    1. 
       *chap tomonidagi chiziqqa; B) o‘rta tomonidan; D) pastki tomonidan; E) to‘g‘ri javob berilmagan.
       
46. 
    Qo‘lyozmalarni kitob holiga keltirish uchun qanday mutaxassislar qatnashgan?
    
    1. 
       muzahhib, lavvoh; B) musavvir, sahhof; D) qog‘ozrez, xattot; E)*yuqoridagilarning barchasi.
       
47. 
    Qayerning ustalari qog‘oz ishlashda mashhur bo‘lishgan?
    
    1. 
       Toshkent va Qo‘qon ustalari; B)* Buxoro va Samarqand ustalari;
       

4. 
   Nasaf va Kesh ustalari; E) Turkiston va Xuroson ustalari.
   

48. 
    “Yomon kotibning joyi qalamdondek chuqurlik bo‘lsin, boshi esa qalamdek yara va qora bo‘lsin”. Ushbu matn muallifi kim?
    
    1. 
       Z.M.Bobur; B)*A.Navoiy; D) Sulton Ali Mashhadiy; E) Munis.
       
49.