Metrologik tekshiruv va nazoratning asosiy vazifalari

5. O‘lchashlarni bajarish metodikasi 

---

O‘lchashlarni bajarish metodikalari o‘lchashlar birliligini ta’minlash 
tizimining zarur va muhim tashkil etuvchisidir. O’z DSt 8.010.1:2002 “O‘z O‘DT. 
Metrologiya. Atamalar va ta’riflar. Asosiy va umumiy atamalar” standartida 
o‘lchashlarni bajarish metodikasi o‘lchashlardagi ishlar va qoidalarning o‘rnatilgan 
majmui sifatida ta’riflangan. O‘lchash ishlari va qoidalri bajarilganda o‘lchashlar 
natijalari kafolatlangan aniqlikda olinadi. 
O‘lchashlarni bajarish metodikasida o‘lchash natijalarining xatoliklari 
baholangan bo‘lishi va muayayn o‘lchash sharoitlarida o‘rnatilgan aniqlikni 
ta’minlashi lozim. O‘lchashlar belgilangan tartibda attestatlangan o‘lchashlarni 
bajarish metodikasiga muvofiq bajarilishi lozim. O‘lchashlarni bajarish 
metodikasini ishlab chiqish va metrologik attestatlash tartibi O‘zstandart Agentligi 
tomonidan o‘rnatiladi. 
O‘lchashlarni bajarish metodikasiga asosiy talablar O’z DSt 8.016:2002 
“O‘z O‘DT. O‘lchashlarni bajarish metodikalari. Asosiy nizomlar” da o‘rnatilgan.
O‘lchashlarni bajarish metodikasi O‘BM ni ishlab chiqishda O’z T 51-
088:1999 “O‘Z O‘DT. O‘lchashlarni bajarish metodikalari. Tuzilishi, mazmuni, 
bayon etilishi va rasmiylashtirilishi” ning nizomlaridan foydalanish tavsiya etiladi. 
6. Xodimlar 
Metrologik faoliyat bilan shug‘ullanuvchi xodimlar attestatlanishi lozim. 
Xodimlarni attestatlashda malaka darajasining faoliyatining ushbu turiga 
muvofiqligi aniqlanadi. Bunda metrologik tekshiruv va nazoratning muayyan turini 
bajarishga metrologik bilimlar va amaliy ko‘nikmalarning mavjudligi aniqlanadi. 
Davlat metrologik xizmatlariga attestatlangan xodimlarni jalb etishni talab 
qiluvchi metrologik faoliyat turlari quyidagilardan iborat:
– o‘lchash vositalarini sinash; 
– o‘lchash vositalarini qiyoslash; 
– o‘lchash vositalarini metrologik attestatlash; 
– sinash vositalarini attestatlash; 
– o‘lchashlarni bajarish metodikalarni metrologik attestatlash; 
– yuridik shaxslarni akkreditlashda ishtirok etish; 
– me’yoriy va texnik hujjatlarni metrologik ekspertiza qilish; 
– davlat metrologik nazorati. 
Davlat metrologik tekshiruvi va nazorati qo‘llaniladigan sohadan tashqarida, 
yuridik shaxs o‘rnatilgan tartibda attestatlangan xodimlarni talab etuvchi faoliyat 
turlarini mustaqil ravishda aniqlaydi.