Metrologiya asoslari

 
Nazorat savollari: 
1. O‟lchanayotgan kattalikning son qiymatini qanday formula bilan 
ifodalanadi? 
2. Kattalikning o‟lchamliligi deganda nimani tushunasiz? 
3. Xalqaro birliklar tizimining asosiy birliklarini keltiring. 
4. Kattalikning o‟lchamliligi uning qanday xarakteristikalarini ifodalaydi? 
5. Bir necha kattaliklar ko‟paytmasining o‟lchamliligi nimaga teng? 
6. Hosilaviy kattalikning o‟lchamliligi umumiy ko‟rinishda qanday formula 
bilan ifodalanadi? 
7. Xalqaro birliklar tizimining hosilaviy birliklari qanday hosil qilinadi va 
bunda sonli koeffisientlar nimaga teng bo`ladi. 
8. Agar Q = A/B bo‟lsa, u holda o‟lchamlilik qanday formula bilan 
ifodalanadi? 
9. Agar Q = A
n 
darajali ko‟rinishda berilgan bo‟lsa, u holda o‟lchamlilik
qanday formula bilan ifodalanadi? 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

12 
2 - AMALIY MASHGULOT
XALQARO BIRLIKLAR TIZIMINING TUZILISH TAMOYILLARI. 
MASALALAR ECHISH.  
Ishning maqsadi: xalqaro birliklar tizimining tuzilish tamoyillari mavzusida 
masalalar echish. 
2.1. Magnit qarshiligi asosiy o‟lchash birliklari orqali qanday ifodalanadi? 
2.2. Markazga intilma kuchning asosiy o‟lchash birliklari orqali
ifodalangan o‟lchamliligini aniqlang. 
Javob: dim F=M
L T
-1 
. 
2.3. Tomson formulasi bilan ifodalanuvchi elektr tebranishlari chastotasini 
o‟lchamliligini toping. 
Javob: dim 
=T
-1
. 
2.4. Tomson formulasi bilan ifodalanuvchi elektr tebranishlari davrini 
o‟lchamliligini toping. 
Javob: dim 
 =T. 
2.5. Ikki jism orasidagi o‟zaro ta‟sir kuchini aniqlash formulasidagi 
gravitasion doimiylikni asosiy o‟lchov birliklari orqali ifodalang. 
Javob: dim F=L
3
M
-1
T
-2
. 
2.6. Ikki nuqtaviy zaryad orasidagi o‟zaro ta‟sir kuchini aniqlash 
formulasidagi elektr doimiylikni asosiy o‟lchov birliklari orqali ifodalang. 
Javob: M
L
3
I
 -2
T
-4
.