Keńlikke qaray klassifikaciyalar ensiklopediyalıq (universal ) hám arnawlı (sanaat ) bolıwı múmkin, sonday-aq bir jınslı hádiyselerdiń tar sheńber degi klassifikaciyaları.
Klassifikaciyalaw qaǵıydaları (kontseptsiya sheńberin bólistiriw)
Klassifikaciyalaw túsiniklerdi bolıwdıń bir túri bolǵanlıǵı sebepli, ol túsinikler sheńberin bolıw ámeliyatında qollanılatuǵın barlıq qaǵıydalarǵa iye.
Bóliniwde bolǵanı sıyaqlı, klassifikaciyalaw tek bir anıq tiykarda ámelge asırılıwı kerek. Eger bul qaǵıyda buzılǵan bolsa, ol halda túsinikler kesesiwi payda boladı [6]. Mısalı, " Qaǵaz aq, qara, qalıń, jińishke bólinedi" bóliminde qatege jol qoyılǵan, sebebi bóliniw bir tiykarda emes, bálki bir waqtıniń ózinde ekinen ibarat. Yaǵnıy, birinshi tiykar - reń, ekinshi tiykar - qalıńlıǵı. Sonday etip, qaǵaz aq hám qalıń, qara hám jińishke yamasa kerisinshe bolıwı múmkin.
Bóliniwdiń proporcionallıǵın baqlaw kerek[6][7], yaǵnıy. klassifikaciya aǵzalarınıń jıyındısı ulıwma túsinik (klass, jıynaq ) kólemine teń bolıwı kerek. Eger bul qaǵıydaǵa ámel etińmasa, júzege keliwi múmkin bolǵan qáteler:
* Tolıq bolmaǵan (tar) klassifikaciya. Yaǵnıy, klassifikaciyalaw nátiyjesinde anıq túsinikler kólemi bólinetuǵın túsiniktiń kólemin tugatmaydi. Mısalı, “Kórkem ádebiyatqa baylanıslı janrlar mazmunına kóre tragediya, komediya, qáweterge bólinedi” klassifikaciyaında janr - drama kórsetilmagan.
* Artıqsha ayriqsha túsinikler menen klassifikaciyalaw. Bul túrdegi qátelerge mısal retinde " Kompyuterler jumıs stoli, mobil, portativ hám jeke bólinedi" bólimi bolıp, ol jaǵdayda " jeke" kompyuterler qosımsha ulıwma túsinik bolıp tabıladı.
Klassifikaciyalaw aǵzaları bir-birin esaptan tısqarı etiwleri kerek.
Kishi klasslarǵa bóliniw úzliksiz bolıwı kerek.
Qo‘shimcha adabiyotlar
1. Akunov V.I. Struynыe melnitsы. M. «Mashinostroenie», 1977g.
2. Juravlev M.I. Oborudovanie zavodov vyajuщix materialov. M. «Vыsshaya shkola», 1977g.
Do'stlaringiz bilan baham: |