Mice туризм ривожланишининг минтақавий жиҳатлари
Download 63.38 Kb. Pdf ko'rish
|
9lLXHfTAexRo7iAa YoZfJFRqbmlT4na
|
130 MICE ТУРИЗМ РИВОЖЛАНИШИНИНГ МИНТАҚАВИЙ ЖИҲАТЛАРИ 7 Исаджанов Абдували Абдурахимович и.ф.д., доцент, Ўзбекистон халқаро ислом академияси Ўзбекистонда туризм соҳасини тубдан ислоҳ қилиш жараёнлари тез суръатлар билан амалга оширилмоқда. Туризм соҳасидаги ўзгаришлар миллий иқтисодиётни ривожлантиришнинг стратегик йўналишларидан бири бўлиб, у ҳудудларнинг жадал ривожланишини таъминлай ҳам олади. Маълумки, 2000 йилдан бери халқаро туризмнинг йиллик ўсиш суръати 5,8 %, жаҳон иқтисодиётининг ўсишидан (5,4%) олдинда бўлиб келди [1]. 2018 йилдан бери туризм соҳаси жаҳон ялпи ички маҳсулотга 3,9 % миқдорда (3,35 трлн. АҚШ доллари) бевосита таъсир кўрсатди [2]. MICE туризм учрашувлар, рағбатлантиришлар, конференциялар ёки конгресслар, анжуманлар ва кўргазмалар деган маънони англатади. Саёҳатнинг бу шакли иш сафари муддати билан чамбарчас боғлиқ [3]. Халқаро Конгресс ва Конвенция Ассоциацияси (ICCA) таърифига кўра, “бизнес-туризм — бу йиғилишлар, конгресслар, кўргазмалар, ишбилармонлик тадбирлари ва миллионлаб делегатларга жой ва хизматлар кўрсатишга қаратилган тадбирлар мажмуи, рағбатлантирувчи саёҳатлар” деб аталган [4]. Халқаро учрашувлар статистикаси ҳисоботдаги маълумотлар UIA маълумотлар базасидан олинган бўлиб, бутун дунё бўйлаб 2019 йилда ўтказилган 12472 та халқаро ассоциация йиғилишларини қамраб олган ҳолда 2000 йилдан 2019 йилгача бўлган йигирма йиллик истиқболли маълумотларни ўз ичига олади [5]. Асосан, MICE тадбирлари ўртача 5-7 кун давомида ўтказилади. Бироқ ICCA — халқаро конгресс ва конференция ассоциациясининг сўнгги маълумотларига кўра, MICEнинг рағбатлантирувчи турларнинг ўртача давомийлиги сўнгги эллик йил ичида пасайишда давом этди [6]. Ишбилармонларнинг асосий оқими Ғарбда сайёҳлик бозорининг барча сегментларида етакчи бўлган АҚШ, Канада ва Мексикага қаратилган. Ишбилармон сайёҳлар оқимини доимий равишда қабул қиладиган Европа давлатлари орасида Германиядан ташқари Буюк Британия, Франция, Голландия, Италия, Швеция, Швейцарияни ажратиб кўрсатиш мумкин. Россия Федерациясида MICE туризм бозорининг учдан икки қисмидан кўпроғига Россиянинг ва Ғарбнинг йирик сайёҳлик компаниялари таъсир кўрсатади: “American Express”, “Zelenski Corporate Travel Solutions”, “UniFest Travel”, “HRG”, “Carlson Wagonlit Travel”, “BCD Travel”, “Jenico Travel”. “AeroClub Tour” бизнес-саёҳатчиларга хизматларнинг тўлиқ кўламини тақдим этади. Якка тартибдаги иш сафардан тортиб, йирик корпоратив 7 Мақола № И-ОТ-2021-65 “Е-зиёрат туризми электрон платформасини яратиш” инновацион лойиҳа доирасида тайёрланди. 131 тадбирларга қадар. Шу билан бирга Москвага келган чет эллик меҳмонларнинг деярли ярми ишбилармон сайёҳлардир [7]. Марказий Осиё минтақасида тарихий ва маданий мероснинг кенг доираси, ўзига хос ошхона ва маҳаллий урф-одатлар, бой ва ўрганилмаган шаҳарлар тармоғи ва ишбилармонлик туризмининг ривожланишига ҳисса қўшадиган ноёб табиий ресурслар мавжуд. 2030 йилгача мўлжалланган Марказий Осиё минтақавий иқтисодий ҳамкорлик сайёҳлик стратегияси минтақада бизнес туризмининг барқарор ривожланишига кўмаклашиш ва унинг рақобатбардош, жаҳон даражасидаги сайёҳлик йўналиши сифатида жозибадорлигини ошириш тамойиллари, стратегик элементлари ва мақсадларини ўз ичига олади [8]. 2019 йилда Марказий Осиё минтақавий иқтисодий ҳамкорлик ташкилотига аъзо мамлакатлари жами 424 миллион маҳаллий сайёҳ ва 41 миллион хорижий сайёҳни қабул қилди. Ушбу мамлакатларни ажойиб табиий ва маданий бойликларга эга бўлишига қарамай уларнинг туризм соҳаларини ривожланишига халақит берадиган бир қанча омиллар мавжуд. Буларга Марказий Осиё мамлакатларига киришдаги транспорт муаммоси, визанинг мураккаб ва бир хил бўлмаган талаблари ва чегара тартиби, сайёҳлик инфратузилмаси ва хизматларининг сифати, туризм бўйича ишончли маълумотлар ва статистик маълумотларнинг етишмаслиги киради. Узоқ муддатли истиқболга эришиш ва Марказий Осиёда MICE туризми минтақавий стратегиясида ҳамкорликни кучайтириш орқали бу қийинчиликларни бартараф этиш учун қуйидаги устувор вазифаларни ҳал қилиш муҳим, жумладан: Биринчидан, инфратузилмани такомиллаштириш, шу жумладан ҳаво ва қуруқлик алоқаларини яхшилаш, чегарадан ўтиш тартибини соддалаштириш, виза тартибини мувофиқлаштириш ва туризм инфратузилма. Иккинчидан, самарали, изчил сифат, гигиэна ва экологик стандартларни ишлаб чиқиш ва жорий этиш. Учинчидан, сайёҳлик таълим тизимини ва ўқитишни услубларини такомиллаштириш, рақамли технологиялардан фойдаланган ҳолда MICE туризми соҳасидаги давлат ва хусусий манфаатдор томонлар учун яхлит минтақавий ва миллий тренинглар ва дастурларни ишлаб чиқиш. Тўртинчидан, сайёҳлик веб-порталини ишлаб чиқиш ва ишга тушириш орқали умумий “Visk Silk Road” брендини яратиш, шу билан бирга туризмни ривожлантириш бўйича қўшма тадбирлар ва тадбирларни ташкил этиш, шунингдек, туроператорлар учун бизнес ташаббуслар ва бошқа сайёҳлик хизматларини ривожлантириш. Бешинчидан, харидорларнинг хоҳиш ва истакларини, керакли тажриба ва эҳтиёжларини яхшироқ тушуниш учун биргаликда бозор тадқиқотларини ўтказиш учун минтақадаги давлат ва хусусий туризмга манфаатдор томонлари ўртасидаги ҳамкорликни рағбатлантириш. Олтинчидан, сайёҳлик секторини рақамлаштириш MICE туризмнинг бизнес моделини ва харидорларнинг талабларини ўзгартиради. Турар жой 132 (масалан, “AirBnB”, “Homeaway”), транспорт (“BlablaCar”, “Uber”), овқатланиш (“EatWith”) ва гид хизматларида (“ToursByLocals”) янги ўйинчиларнинг пайдо бўлиши сайёҳлик соҳасида инқилобий ўзгаришлар шулар жумласидандир. Еттинчидан, учрашувлар ва конференцияларда “Ақлли саёҳат йўналишлари” тобора кўпроқ фойдаланилмоқда, хизматлар криптовалюталарда тўлана бошланди, 5G ва Wi-Fi уланишлари асосий хизматларга айланмоқда, “Буюмлар Интернети” (БТ) ва сунъий интеллект (СИ) кўплаб меҳмонхона занжирлари ва саёҳат хизмати провайдерлари томонидан кенг ишлатилмоқда. Натижада кўпчилик саёҳатчилар ўз саёҳатларини режалаштириш ва брон қилиш учун онлайн платформалардан фойдаланадилар. Ижтимоий тармоқлар ва саёҳат блогларидан фойдаланишнинг кўпайиши бу тенденцияни кучайтирди. Бу институционал ва анъанавий алоқа каналлари таъсирининг пасайишига олиб келади. Шаҳарларнинг жозибадорлигини MICE -туризм харидорларини жалб қилиш ва шаҳар инфратузилмаси ва 24 соатлик электр энергияси, сув ва санитария, транспорт ва алоқа каби хизматларни яхшилаш учун чегирмалар ва реклама ставкаларини тақдим этиш орқали ошириш мумкин. Download 63.38 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|