Microsoft Word 03 Kishlok xujaligida buxalteriya xisobi va solikka tortish \
Download 4.92 Mb. Pdf ko'rish
|
ZOjLPwINQ2gRdjqUOx4OqsGUaFN6rWtkE5NjqZFA
|
D-t 5010-«Milliy valyutadagi pul mablag‘lari» scheti
K-t 9390-«Bosh¢a operatsion daromadlar» scheti Aniqlangan kamomad quyidagi provodka bilan kassirdan undirib olinishi kerak: D-t 4630 «Moddiy zararni ¢oplash bo‘yicha xodimlarning ¢arzlari» scheti K-t 5010 «Milliy valyutadagi pul mablag‘lari» scheti Agar korxonaning valyuta schyotida mablag‘lar bo‘lsa, naqd valyutadan foydalanish zaruriyati vujudga kelishi mumkim. Naqd valyutani hisobga olish uchun alohida 5020-«Chet el valyutasidagi pul mablag‘lari» schyoti ochiladi. Naqd xorijiy valyuta harakatining hisobi kassa daftarida yuritiladi. Bu daftarda xorijiy valyuta muomalalarining hajmiga qarab taxmindan bir necha betlar ajratiladi. Bankdan naqd xorijiy valyutaning olinishi quyidagi provodka bilan rasmiylashtiriladi: D-t 5020-«Chet el valyutasidagi pul mablag‘lari» scheti K-t 5210-«Mamlakat ichidagi valyuta schyotlari» scheti Safar xarajatlari uchun hisobdor shaxslarga berilsa: D-t 4220-«Xizmat safari uchun berilgan bo‘naklar» scheti K-t 5020-«Chet el valyutasidagi pul mablag‘lari» scheti Kassa intizomiga amal qilish mashuliyati xo‘jalik yurituvchi sub’ekt rahbari, bosh buxgalter va kassirga yuklanadi. Kassa intizomining muntazam buzilishida aybdor bo‘lgan shaxslar javobgarlikka tortiladi. Kassadagi pul mablag‘lari mavjudligi va harakati to‘g‘risidagi axborotlar quyidagi schyotlarda umumlashtiriladi: 5010-«Milliy valyutadagi pul mablag‘lari», 5020-«Xorijiy valyutadagi pul mablag‘lari». Pul mablag‘larining mavjud qoldig‘i va kassaga kirim qilinishi bu schyotlarning debetida, chiqimi esa kreditida aks ettiriladi. 5000-«Kassadagi pul mablag‘larini hisobga oluvchi schyotlar» (5010, 5020) bo‘yicha amaliyotda ko‘proq uchraydigan schyotlar korrespondentsiyalarini keltiramiz: № Xo‘jalik muomalalari mazmuni Schyotlar korrespon- dentsiyasi Debet Kredit 1 Mahsulot, tovar, ish va xizmatlar naqd pulga sotilganida 5010, 5020 9010- 9030 2 Bankdagi tegishli schyotlardan pul mablag‘lari kassaga kelib tushganda (ish haqi, pensiya, mukofot va h.k. berish uchun) 5010, 5020 5110- 5530 3 Hisobdor shaxslar olingan bo‘nakning ishlatilmagan qismini qaytarganda 5010, 5020 4220- 4290 4 Ta’sischilar korxonaning ustav kapitaliga o‘z ulushlarini naqd pul shaklida qo‘shganda 5010, 5020 4610 5 Pul mablag‘lari kassadan bankdagi schyotlarga qaytarilganda 5110- 5530 5010, 5020 6 Aktsionerlardan ularga tegishli aktsiyalar sotib olinganda 8610, 8620 5010, 5020 7 Qimmatli qog‘ozlarni sotib olish xarajatlari to‘langanda (maslahatchilar, brokerlar haqi) 9690 5010, 5020 8 Hisoblangan ish haqi va boshqalar (mukofotlar va h.k.) kassadan to‘langanda 6710 5010, 5020 9 Hisobdor shaxslarga pul berilganda 4220- 4290 5010, 5020 10 Ijro varaqalari bo‘yicha har xil summalar berilganda 6990 5010, 5020 5010 va 5020 schyotlarning kredit oborotlari 1-ASK jurnal-orderda, oy boshi va oxiriga qoldiqlari hamda debet oborotlari esa bu jurnal orderning orqa tomonidagi vedomostida hisobga olinadi. Jurnal-orderga yozuvlar har kuni yoki 2-3 kunda bir marta kassir hisoboti asosida yoziladi. 1-ASK jurnal-orderga kassir hisoboti asosida pul sarfining umumiy jami 5010 schyotning krediti bo‘yicha bir marta yozilib, debetlanuvchi schyotlar jami summalari esa tegishli grafalarga yozib chiqiladi. 1-ASK jurnal-orderda 5010 schyot bilan korrespondentsiyalanuvchi har bir schyot uchun debet oborotlari yoziladigan alohida grafalar ajratilgan. Korrespondentsiyalanuvchi barcha schyotlar debet oborotlarining yig‘indisi 5010 schyotning kredit oborotiga teng bo‘ladi. Quyidagi misolda 20 yil 1-2 martga tuzilgan kassir hisobotining 1-ASK jurnal-orderda aks ettirilishini ko‘rsatamiz. «Qangli» agrofimasi V Ye D O M O S T (1-ASK jurnal-orderning orqa tomoni) 5010 schyotning debeti bo‘yicha boshqa schyotlar kreditidan. Oy boshiga qoldiq 175 so‘m. Q at or ra qa m i Sana (yoki qaysi davr uchun) 91 10 -« T ay yo r m ah su -l ot la rn i so ti sh da ng da ro m ad la r» 51 10 -« H is ob -k it ob » sc hy ot i 55 30 - «B an kd ag i m ax su s sc hy ot la r» 42 20 -« X iz m at sa fa ri ga be ri lg an bo ‘n ak la r» va b os hq a sc hy ot la r bo ‘y ic ha Ja m i S hu ju m la da n, sa vd od an tu sh ga n pu l. 1. 01-02.03. 150 15650 580 3500 - 16730 150 va h.k 29 Mart oyida jami 715 48650 1210 710 - 51285 715 1 aprelga qoldiq 180 so‘m Jurnal-order va vedomost 2 aprel 2005 yilda yopildi. 4 aprel 2005 yil oborot summalari Bosh daftarga o‘tkazildi va qoldiq solishtirib ko‘rildi. Bosh buxgalter Sobirov A. Bajaruvchi Yusupova D. «Qangli» agrofirmasi 1 – ASK jurnal-order 5010 schyotning krediti bo‘yicha boshqa schyotlar debetiga. Mart 2007 yil. Q at or r aq am i Sana (yoki qaysi davr uchun) 51 10 -« H is ob -k it ob sc hy ot i» 67 10 -« M eh na t ha qi bo ‘y ic ha xo di m ll ar bi la n hi so b- ki to bl ar » 42 20 -« X iz m at sa fa ri ga be ri lg an bo ‘n ak la r» 47 20 -« X od im la rg a be ri lg an q ar zl ar » H am m as i (№ 50 10 sc hy ot ni ng k re di ti ) S hu ju m la da n, sa vd od an tu sh ga n pu l 1. 01.03. 800 15000 2800 100 16180 150 va h.k. 29 mart oyida jami 3600 45600 44000 200 51280 715 Ushbu registr kassa muomalalarini yil davomida (qo‘shimcha varaqlardan foydalanib) aks ettirib borish uchun mo‘ljallangan. 1-ASK jurnal-order daftar ko‘rinishida tikiladi. Jurnal-orderning ustki va oxirgi betidagi «Rasshifrovka» degan bo‘limida pul mablag‘larining hisobot oyida va yil boshidan belgilangan maqsadlarda foydalanilganligi to‘g‘risida mahlumotlar keltiriladi. Chizma. Kassadagi pul mablag‘larini hisobga olish chizmasi Bu registrga kassa muomalalari korrespondentsiyalanuvchi schyotlar bo‘yicha kassir hisobotlaridan, ularning qabul qilinishiga qarab yozib boriladi. Bunda buxgalter tomonidan kassir hisobotida va kassa orderlarida belgilab chiqilgan, bir xildagi korrespondentsiyalanuvchi schyotlar muomalalari bo‘yicha yig‘indisi oldindan jamlanadi. Oy oxirida 1-ASK jurnal-orderi va vedomostning jamlangan summalari hisoblanib, boshqa tegishli hisob registrlari bilan taqqoslanadi. 1-ASK jurnal-orderning mahlumotlari tekshirib chiqilganidan so‘ng Bosh daftarga (18-ASK shakl) o‘tkaziladi, vedomostning jami esa kassa bo‘yicha debet oborotlarni nazorat qilish uchun ishlatiladi. Download 4.92 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|