Microsoft Word 1 Mustafakulov Asror Axmedovich Jizzax maqola3 (2)


Download 51.1 Kb.
bet2/2
Sana09.02.2023
Hajmi51.1 Kb.
#1182805
1   2
Bog'liq
1-sem. 2-amaliy .Quyosh nurlanishining xususiyatlari. Quyosh nurlanishining tarkibi.

А = Rk *100%
Q

Albedo Yer yuzasining rangiga, namligiga va g’adir budirligiga bog’liq bo’ladi. 1- jadvalda turli yuzalarning albedo qiymati keltirilgan [1,3].Turlicha tabiiy yuzalarn albedosi,
(V.L.Gayevskiy va M.I.Budilko)
1- jadval

Yuza

Albedo

Yuza

Albedo

Yangi quruq qor

80-95

g’alla ekilgan dala

10-25

Ifloslangan qor

40-50

Kartoshka ekilgan dala

15-25


Dengiz muzi

30-40

G’o’za ekilgan dala

20-25

Qora tuproq

5-15

o’tloqzor

15-25

Quruq oddiy soz tuproq

20-15

quruq cho’l

20-30

Quruq qumli tuproq

25-45

Igna bargli o’rmon

10-15







yaproq bargli o’rmon

15-20

Quyosh va Yer shari orasidagi masofa yil davomida o’zgarib turadi. Yerning quyoshga eng yaqinlashuvi esa 2-yanvarga to’g’ri keladi (oraliq masofa 147000000 km), eng uzoqlashuvi 5- iyulga (oraliq masofa 152000000 km) to’g’ri keladi. Shunday ekan atmosferaning yuqori chegarasidagi quyoshdan kelayotgan radiasiyaning miqdori oraliq masofaga bog’liq holda o’zgarib turadi. Quyosh va Yer shari orasidagi o’rtacha masofa 149500000 km ga teng, ana shunday masofada atmosferaning yuqori chegarasiga tushayotgan quyosh radiasiyasining miqdoriga quyosh doimiysi(miqdori S0=1366 Vt/m2 ga teng) deyiladi [3].


Atmosferaning yuqori chegarasida quyoshdan kelayotgan jami nurlarning 46%i ko’rinadigan, 47% i infraqizil nurlarga va 7% ultrabinafsha nurlarga to’g’ri keladi. Yer yuzasigacha ko’rinadigan va infraqizil nurlar to’liq yetib keladi. Ko’rinadigan nurlar tabiiy yoritilganlikni hosil qiladi. Infraqizil nurlar ko’zga ko’rinmaydi, yorug’lik hosil bo’lishida qatmashmaydi, biroq issiqlik effektini beradi. Ultrabinafsha nurlarlarning qisqa to’lqinli qismi yergacha yetib kelmaydi, balki atmosferaning ozon qobig’ida butunlay yutiladi. Quyoshdan kelayotgan nurlarning to’lqin uzunligi 0,2 mkm dan 24,0 mkm gacha bo’ladi.







Download 51.1 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling