Microsoft Word 19. â•œBulutliâ•š hisoblash tizimlarida xavfsizligi

Bulut elementlarida 
funksional xujumlar.Xujumning 
buday turi 
ko’pqatlamli bulut bilan umumiy xavfsizlik prinspga bog’liq. Bulut 
xavfsizligini to’g’risida quydagilarni yechim sifatida olish mumkin: funksional 
xujumlardan himoyalanishda, xar bir bulut qismiga quydagi himoya manbaini 
qo’yish lozim: proksi uchun – DoS – xujumdan samarali himoya taminlanishi, 
web – server uchun – saxifalarni yaxlitligini nazorat qilish, server ilovalari 
uchun – ekran pog’onasidagi ilovalar, MBBT uchun – SQL – inyeksiyasi 
himoyasi, malumotlarni saqlash tizimi uchun – to’g’ri bekaplar (zaxira 
nusxalash) berish, foydalanishdan cheklash. Yuqoridagi sanab o’tilgan himoya 
mexanizmlari ishlab chiqarilgan, lekin ular birgalikda bulut kompleks himoyasi 
taminlash uchun xali birga yig’ilmagan. Shuning uchun bulut yaratilayotgan 
vaqtda, ularni yagona tizimga integratsiyalash muomoni xal bo’lishiga turtki 
bo’ladi. 
Mijozjlarga xujumlar. Ko’plab mijozlar bulutga ulanayotganda, bravzurdan 
foydalanishadi. Xujumlardan biri Cross Site Scripting, parollarni 
«o’g’irlash», veb – sesiyalarni ushlab qolish va boshqalar. Bunday xujumdan 
yagona to’g’ri va himoya aniq autetifikatsiya va bog’lanishdagi shifrlash (SSL) 
bilan o’zaro autetifikatsiya. Ammo bunday usul himoyasi bulut yaratuvchilariga 
juda xam noqulay va ko’p vaqt talab qiladi. 
Gipervizorga xujumlar. Gipervizor virtual tizimlar uchun kalit 
elementlaridan biri xisoblanadi. Uning asosiy funksiyalaridan biri virtual 
mashinalarga resurslarni taqsimlashdan iborat. Gipervizorga xujum shu narsani 
yuzaga kelib chiqarishi mumkinki, virtual mashinalardan biri boshqa virtual 
mashina xotirasi, resurslaridan foydalana olishi mumkin. Bundan tashqari u tarmoq 
trafigni qo’lga kiritishi, fizik resurslarni o’zlashtirishi va server orqali virtual 
mashinani ishlashdan to’xtatishi mumkin. Standart himoyalash metodlarini joriy 
etishda virtual muxitda kerakli maxsuslashtirilgan maxsulotlar qo’llanilishini 
tavsiya etadilar. Xost – serverlarni katalog xizmatlari Active Directory bilan 
integratsiyalash, shuningdek xost – server boshqarish vositalaridan foydalana 
olish tartibotini standartlashtirish. Shu bilan birga ko’p xollarda ishlatilmaydigan 
xizmatlardan voz kechish, misol uchun, virtualizatsiya serverga veb – foydalanish.