Microsoft Word dinda savol2 ziyouz com doc

 
Savol: «Islom dini qoltib qolgan, shuning uchun musulmonlar 
taraqqiyotda G’arbdan orqada qolib ketgan», degan iddaolarni eshitib 
qolamiz. Shu gaplarda jon bormi? 
Javob: «Din – qotib qolgan va turg‘unlikda», deydiganlarga biz: islom hech qachon 
turg‘unlik va qotib qolganlik dini bo‘lmagan, aksincha doimo rivojlanishdagi g‘oyalar, 
fikrlar va taraqqiyot dini bo‘lgan, buni Qu’oni karim oyatlari o‘n to‘rt asr muqaddam 
isbotlab qo‘ygan: «Ayting: «Yerda aylanib (Alloh) dastavval qanday qilib yaratganini 
ko‘ringlar» (Ankabut surasi, 20-oyat) 
«Endi inson o‘zining nimadan yaralganiga bir boqsin! U (erkakning) beli bilan 
(ayolning) ko‘krak qafasi o‘rtasidan otlib chiquvchi bir suvdan yaralgan-ku!» (Toriq 
surasi, 5-7-oyatlar) 
«Axir ular tuyaning qanday yaratilganiga, osmonning qanday ko‘tarib qo‘yilganiga, 
tog‘larning qanday tiklanganiga va yerning qanday yoyib-tekislab qo‘yilganiga (ibrat 
nazari bilan) boqmaydilarmi?!» (G’oshiya surasi, 7-20-oyatlar). 
Insonning va hayvonning yaratilishini, tog‘lar va yer qatlamlari, osmon va 
sayyoralarning yaratilishini kuzatish ularning mavjudligini isbotlab turibdi. Hozirgi paytda 
ma’danshunoslik va falakiyot, anatomiya va fizika, biologiya va ginekologiya bizga 
kerakli narsalar ana shulardir. Yer yuzini kezib, ma’lumotlar to‘plash tadqiq etish, 
o‘rganish, anglash va koinotning yaratilishi qanday boshlanganini shu tariqa kashf etish 
shuning uchun ham kerak. Bularning hammasi hozir biz bilan tadrijiylik (evolyu’iya)dir. 
Va biz xato qilishdan qo‘rqmasligimiz kerak, chunki islom mehnat qilib va xatoga yo‘l 
qo‘yganga bitta ajr, mukofot bersa, mehnat qilib o‘z maqsadiga erishganga ikki baravar 
ko‘p mukofot beradi. «Bizda din hukmron bo‘lgani uchun Ovrupodan orqada qolganmiz, 
xudosizlik tufayli Ovrupo ilgarilab ketgan», degan gaplar mutlaqo asosiz. To‘g‘risini 
aytganda, biz dinimiz da’vatidan, yo‘lidan chekinganligimiz uchun orqada qolib ketdik. 
Musulmonlar dinning amr- farmonlariga chinakamiga bo‘ysungan paytlarida katta 
taraqqiyotga erishganlar. Ko‘rfazdan Ummongacha bo‘lgan islom imperiyasi bor edi. 
O’shanda dunyoga dong‘i ketgan olimlar bor edi. Ulug‘ qomusiy olim, tibbiyotga ulkan 
hissa qo‘shgan Abu Ali Ibn Sino, faylasuf Ibn Rushd, Riyozatchi Ibn Haysam, 
insonshunos Ibn Nafis, kimyogar Jobir ibn Xayyonlar dindor edilar, lekin Allohga ishonish 
ularning olim bo‘lib yetishuvlariga va ilm-fanda buyuk kashfiyotlar o‘ylab topishlariga 
to‘sqinlik qilmadi. Butun insoniyat o‘shanda Sharq donishmandligi xazinasi atalmish 

---

Dinda savolim bor. 2-kitob 
www.ziyouz.com kutubxonasi 
7
ulkan ummondan to‘la bahramand bo‘lardi, Falakiyot, fizika, riyoziyot, tilshunoslik 
sohasidagi juda ko‘p terminlar Ovro‘poga arab tilidan qo‘chirilgan. 
G’arb sharqdan xudosizligi tufayli o‘zib ketgani yo‘q, balki taraqiyotga intilish, 
ozodlikka erishish tufayli, fanning turli soxalaridagi oilaviy ixtirolar, sanoatdagi 
kashfiyotlar hisobiga oldinga ketib qoldi.