Microsoft Word haq hamisha golib ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 

12

RASULULLOH BILAN YONMA-YON 

Umarning hijrati 

Makka mushriklarining musulmonlarga qarshi zulm va tazyig‘i kun sayin kuchayib 

borardi. Ular Islomni qabul qilgan hamshaharlarini haqoratlashar, kaltaklashar, turli 

qiynoq-azoblarga solishar, hatto o‘ldirishdan ham toyishmasdi. Qullar va cho‘rilardan 

Islomga kirganlar-ku, eng og‘ir tahqir, xo‘rlovlarga mahkum edi. Shunda Rasuli akram 

(s.a.v.) musulmonlarni Madina shahriga hijrat qilishlariga amr etdilar. Bir vaqtlar 

Habashistonda jon va iymon asrab qolgan musulmonlar uchun endi Madina najot qal’asi, 

osoyishtalik maskani bo‘lib qolgandi. Makkalik musulmonlardan birinchi bo‘lib Abu 

Salama Abdul Asad o‘g‘li, eng oxirida esa Rasuli akramning (s.a.v.) amakilari Abbos ibn 

Abdulmuttalib Madinaga hijrat qildi. Muharram va safar oylari mobaynida hamma 

yashirincha berkinib, qochib Madinaga ko‘chib bo‘ldi. Faqat hazrati Umargina bundan 

mustasno edi. 

Uning Yasrib (Madina)ga ko‘chishi Rasuli akramning (s.a.v.) hijratlaridan o‘n besh kun 

oldin bo‘ldi. U barcha ashobdan farqli o‘laroq ochiq-oydin, yashirinmay hijrat qilishga 

qaror qilgandi.  Chunki hazrati Umar (r.a.) Islom ne’matidan bahramand bo‘lganidan 

keyin avvalgi jasorati yanada kuchlangan, «Haq hamisha g‘olibdir», degan mustahkam 

e’tiqodda edi.  

Hazrati Umar (r.a.) Madinaga jo‘naydigan kunlari ertalabdanoq yaxshi kiyimlarini 

kiydilar, qilichlarini taqdilar. Kamonlarini belga osib, bir necha o‘qlarni o‘qdonga 

joyladilar. Keyin qo‘lga asolarini olib, Ka’baga shahdam kirib bordilar. U yerda Quraysh 

mushriklari o‘zlaricha majlis qurib o‘tirishgandi. Ular hazrati Umarning (r.a.) Islomga 

kirganidan g‘azablari oshib, nafratlari toshib yotgan bo‘lsa-da, u kishining fe’l-atvorlarini 

yaxshi bilishgani uchun biror so‘z yoki harakat qilishga botina olishmasdi. Hozir ham 

hech narsaga parvo qilmay kirib kelgan Umarning (r.a.) hatti-harakatidagi qat’iyat va 

nopisandlikni ko‘rib ularning dami ichiga tushib ketdi. Yer ostidan o‘qrayib 

qaraganlaricha, uning har bir ishini kuzata boshlashdi. 

Umar (r.a.) ular tomonga hatto qiyo boqmay, Ka’bani yetti bor tavof qildilar. Keyin 

Maqomi Ibrohimda turib, bemalol namoz o‘qidilar. Ibodatlarini xotirjam tugatib bo‘lgach, 

mashvarat qilib o‘tirgan mushriklarning qarshisiga borib to‘xtadilar. Keyin qilichlarini 

shartta sug‘urib, havoda o‘ynatib qo‘ydilar. Bundan cho‘chib ketgan ikki-uch mushrik 

hatto o‘rnidan turib ketdi. Hazrati Umar (r.a.) ularga parvo qilmay, mushriklarga 

shunday dedilar: 

– Hozirgacha musulmonlar sizlarning zulmingizdan qochib, Madinaga yashirincha, 

qo‘rqib hijrat qilishdi. Bugun mana men Madinaga ketyapman! Oralaringda onalarini 

yig‘latishni, xotinlarini tul, bolalarini yetim qilishni xohlaganlar, jonidan to‘yganlar bo‘lsa, 

qani orqamdan tushsin! 

Umar ibn Xattob shunday deb, Ka’badan uzoqlashdilar. Birorta ta’qib qiluvchi 

ortlaridan ergasha olmadi. Yigirma chog‘li musulmon shu kuni hazrati Umar (r.a.) bilan 

Madinaga hijrat qildi.