Microsoft Word haqiqiy sevgi ziyouz com doc

MUHABBATNI ZADA QILGUVCHI XATTI-HARAKATLAR 

 

Muhabbatni zada qilguvchi xatti-harakatlardan qochmoq, chetlanmoq masalasi oldimizda 

turadi. Men seni sevib turibman, sen meni sevib turibsan-u, birdan oramiz sovuqlashadi. 

O’rtamizdan qora yellar esib, ola mushuklar o‘ta boshlaydi. Bir-birimizni sevmaslik 

boshlanadi. Bu nimadan? Albatta, senda ham bir ayb bor, menda ham bir qusur bor. 

Bunaqasi bo‘ladi. Yo g‘iybat qilganmiz, yo aytishib qolganmiz, yo samimiyatsiz biror 

hodisa oramizdan o‘tgan. 

Ha, muhabbatni sovutadigan, muhabbatni zoil etadigan – yo‘q qiladigan, muhabbatni 

---

Haqiqiy sevgi. Mahmud As’ad Jo’shon 

 

 

www.ziyouz.com kutubxonasi 

31

sidirib tashlaydigan, muhabbatni mahv etadigan narsalardan uzoqroq bo‘lmoqqa g‘ayrat 

qilmog‘imiz lozim. 

Masalan, hech kim birovni g‘iybat qilmasligi kerak. G’iybat – harom. Har kim har kimdan 

husnu zan – yaxshi gumon etmog‘i lozim. Husnu zan etmoqlik Qur’oni karimdan bir 

vazifadir. Su’i zan, ya’ni, bad gumon etmaslik kerak. Su’i zan etmoq – harom. 

Harakatlar yaxshilikka yo‘nalishi lozim. 

Biror kishi sening oldingda g‘iybat qilinsa, g‘iybat qilingan kishining yonini olmoq – 

sening vazifang, g‘iybat qilganlarni to‘xtatmoq sening vazifang, o‘sha majlisda 

qolmasdan, turib ketish sening vazifang. Payg‘ambar janobimiz uch harakatni amr 

etadilar: «G’iybat qilingan kishiga yordam bergaysan, uni mudofaa etgaysan: «U 

birodarlarimizning bunday yaxshi jihatlari bor», degaysan. Tabiiy, qusurini, aybini 

gapirishar ekan, to‘g‘ri aytayotgan bo‘lishlari mumkin. Ammo bir yo‘lini topib, g‘iybatdan 

himoya qilgaysan. Payg‘ambar janobimiz bunday amr etadilar: istasang, eshitma. 

Boshqalarni ham to‘xtat. «Gapirmang, g‘iybat qilmang», degaysan. Yoki bo‘lmasa turib 

ketgaysan «Menga ruxsat bering, Allohga topshirdik, tuningiz yoki kuningiz xayrli 

bo‘lsin», degaysan. Qo‘zg‘alasan, ketasan, tamom. Biz shundoq qilmayapmiz. 

 

G’iybatni xuddi har kim qaymoq, non yegandek, ertayu kech yeydi-ichadi. Holbuki, 

g‘iybat qilmoq o‘likning go‘shtini yegandek xunuk bir ishdir. «Ro‘za tutgan kishining 

ro‘zasining savobi qolmas», deb bildiriladi hadisi sharifda. To‘g‘ri, non yemayapsiz, suv 

ichmayapsiz, ammo o‘lgan birodaringizning go‘shtini yegandek bo‘lyapsiz. Bu yanada 

tubanroq bir ish. «Losh», «losha» degani o‘lik go‘shti deganidir. G’iybat – losh yegandek 

gapdir. Ammo bu kalimani domlalar shu kunga qadar qo‘llamagani uchun, «losh yemoq» 

so‘zidan biz jirkanamiz. «Losh yeyapsanmi?» Astag‘firulloh, me’damni bulg‘ading, 

bo‘g‘zimga keltirding. Me’damni shishirding, deydi inson. Ammo fe’lan (amalda) shu 

ishni qiladi. 

Demakki, muhabbatni zada qiladigan shundoq ishlarni ham qilmaylik. Muhabbatni 

orttirmoq uchun choralar qidiraylik. Alloh muhabbatlilarni sevgay, shunday bir 

muhabbatli toifa bo‘laylik. Aslida shundoq bo‘lmog‘imiz kerak edi, ammo undoq 

emasmiz. Musulmon bo‘lganimiz uchun bir-birimizga bug‘z etmaylik, g‘animlik qilmaylik, 

birodar, qardosh-qarindosh bo‘laylik.