Microsoft Word mumtoz faylasuflar hikmati ziyouz com doc


G.S.Skovoroda Ukrainaning Poltava guberniyasidagi oddiy kazak oilasida dunyoga


Download 0.67 Mb.
Pdf ko'rish
bet157/184
Sana08.07.2023
Hajmi0.67 Mb.
#1659214
1   ...   153   154   155   156   157   158   159   160   ...   184
Bog'liq
96 faylasuf

 
G.S.Skovoroda Ukrainaning Poltava guberniyasidagi oddiy kazak oilasida dunyoga 
keldi. 16 yoshida Kiev Akademiyasiga o‘qishga kirdi. U Yevropaning Vengriya, 
Germaniya, Italiya kabi davlatlarida bo‘lgan. Qaysi davlatga borishidan qat’i nazar, 
avvalo o‘sha yerdagi universitetlarda ma’ruza tinglashga shoshilgan. U shu tariqa uch yil 
xorijda hayot kechirgan. Faylasuf lotin, yunon, nemis va yahudiy tilini bilgan. 
Mustaqil fikr egasi Skovoroda jangari tabiati, keskin hamda to‘g‘ri fikr yuritishi tufayli 
hamma yerda quvg‘in va tuhmatga uchragan. 
Skovoroda 1759 yilda Xarkov Kollegiumiga o‘qituvchilikka taklif etiladi. 10 yil shu 
dargohda dars beradi. Bu muddat ichida ikki marta ishdan chetlashtiriladi va yana joyiga 
tiklanadi. Ammo uchinchi martasida olim Kollegiumni butunlay tark etadi. 1769 yildan 
boshlab Skovoroda darbadarlikda hayot kechiradi. «Modomiki, sevimli Vatanimni hech 
narsa bilan rozi qilolmas ekanman, loaqal hech kimsaga zararim tegmasligi uchun bor 
kuchimni ishga solaman…», — deb yozgan edi faylasuf. Skovoroda 25 yillik darbadarlik 
davrida g‘oyat unumli ijod qildi. 
Faylasufning quyidagi asarlari ma’lum: 
«Nargis», «Ilohiy kecha yoxud mangulik 
haqida», «Olam alifbosi», «Ezop masallari», «Ilohiy qo‘shiqlar bog‘i», «Besh 
yo‘lovchining chinakam hayotiy baxt haqidagi suhbati», «Uzuk». 
Skovoroda o‘z qo‘lyozmalarini yo‘lxaltasida olib yurgan. Afsuski, hayotlik chog‘ida 
uning bitta ham qo‘lyozmasi chop etilmagan. U o‘limidan ikki oy avval Orlov 
guberniyasiga boradi va shogirdi Kovalinskiy bilan uchrashib, hamma qo‘lyozmalarini 
saqlab qo‘yish uchun unga topshiradi. 
Skovorodaning qabri ustiga uning vasiyatiga ko‘ra quyidagi so‘zlar yozib qo‘yilgan: 
«Olam meni qushdek ovlashga urindi, ammo tutolmadi». 
* * * 
Tabiiy narsalarning hammasi osonlik bilan qo‘lga kiritiladi, puch va ortiqcha narsalarga erishish esa 
mushkuldir. 
* * * 
Butun olam ikki voqelikdan iborat. Ularning biri zohiriy, ikkinchisi botiniydir. Zohiriysi maxluqot, 
botiniy voqelik esa Tangridir. 
* * * 
Jamiki narsalar o‘zaro bog‘liq holda, reja asosida yaratilgan. Hech bir narsa bu asossiz mavjud 
bo‘lolmaydi. 
* * * 
Bilish qiyin emas, ko‘nikish qiyin. 
* * * 
Qalb go‘zallikni ko‘rmay turib seva olmaydi. 
* * * 
Chohga yoki tubsiz suvga qulagan kimsa qiyinchilik haqida emas, qutilish haqida o‘ylashi kerak. 
* * * 


Haqiqat manzaralari 96 mumtoz faylasuf 

Download 0.67 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   153   154   155   156   157   158   159   160   ...   184




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling