Microsoft Word mvmao uzk doc

Ижтимоий-сиёсий соҳадаги мақсадлар, ўз навбатида, қўйидаги иккинчи 
даражали мақсадларга бўлинади: 
1.1. Маъмурий-буйруқбозлик, авторитар тузум механизми ва 
тузилмаларидан қутилиш; 
1.2. Давлат қурилишининг демократик-ҳуқуқий тамойил ва меъёрларига 
ўтиш; 
 1.3. 
Фуқаролик жамиятига ўтишнинг пойдеворини қуриш ва бошқа. 
2
Каримов И.А. Ўзбекистон иқтисодий ислоҳотларни чуқурлаштириш йўлида Т., “Ўзбекистон”, 1995, 9 - бет. 

---

13
Ижтимоий-иқтисодий мақсадлар ҳам ўз навбатида қўйидаги иккинчи 
даражали мақсадларга бўлинади: 
2.1. Иқтисодий фаолият эркинлигига ўтиш; 
 2.2. 
Мулкчилик хилма-хиллигига эришиш; 
 2.3. 
Нарх эркинлигини таъминлаш; 
 2.4. 
Рақобот курашига ўтиш; 
2.5. Инсоннинг ишлаб чиқариш воситаларидан бегоналашувидан, режали- 
тақсимотчилик тизимидан воз кечиш. 
2.6. Кўп тармоқли иқтисодга ҳамда бозор муносабатларига ўтиш ва 
бошқ. 
Маънавият соҳасидаги мақсадлар ҳам: 
3.1. Ақидабозлик ва ўта сиёсатлаштирилган мафкура ҳукмронлигидан 
қутилиш; 
3.2. Мустақил ва янгича фикрловчи кишиларни тарбиялаш ва бошқа 
хусусий мақсадларга; 
Халқаро-муносабатлар соҳасидаги мақсадлар ҳам: 
4.1. Бутун дунё тараққиётидан ажралиб қолишдан, ўзни четга олишдан 
ва унга қарши туришдан воз кечиш; 
4.2. Жаҳон ҳамжамиятига кириб бориш ва унинг билан тенг ҳуқуқли 
ҳамкорликка йўл очиш ва бошқа кичик мақсадларга бўлинади. 
Иккинчи даражали мақсадларнинг ҳар бири ўз навбатида қўйи бўғин 
мақсадларига бўлинади. Масалан, мулкчиликнинг хилма-хиллигига ўтиш 
мақсади (2.2) нинг амалга оширилиши қўйидаги қатор тадбирларни ишлаб 
чиқишга ва уларнинг қайси бирини танлаб олинишига боғлиқ бўлади: 
2.2.1. Давлат корхоналарини акционерлик жамиятига айлантириш, унинг мол-
мулки ҳисобидан чиқарган (эмиссия қилинган) акцияларни халққа сотиш. 
Акция сотиб олган киши мулкдорга айланади. 
2.2.2. Ижарага олинган давлат корхонасини, ижарачилар жамоаси томонидан 
ўзи ишлаб топган пулга ёки қарзга сотиб олиб, уни жамоа мулкига 
айлантириш. Бунда янги мулкдор халқ эмас, фақат корхона жамоаси 
бўлади. 
2.2.3. Давлат мулкини қийматига қараб чиқарилган (эмиссия қилинган) 
сертификатлар ёки ваучерларга биноан фуқароларга бепул бериш. Бунда 
мулк халқ ўртасида тарқатилади, чунки ваучер ва сертификат корхона 
акциясини олиш ҳуқуқини беради; 
2.2.4. Давлат мулкини фақат танилган, ишнинг кўзини биладиган, масъулиятни 
зиммасига 
олаоладиган 
тадбиркорларга, 
бошқарувчиларга 
(менежерларга) сотиш. Бунда ҳам маълум қатламгина мулк соҳибига 
айланади. 
2.2.5. Давлат мулкини хорижий қарзни узиш эвазига чет эл фирмалари ва 
фуқароларига бериш. Бунда миллий мулк ҳисобидан хорижий мулк 
ўсади. 
2.2.6. Давлат мол-мулкини аукционларда ким ошди савдоси орқали сотиш. 
Бунда ҳам фақат маълум тоифадаги кишиларгина янги мулк соҳибига 
айланадилар. 

---

14
Шундай қилиб, мақсаднинг тобеъ бўлишлик, ёйиб бўлишлик ва 
ранжирлаш мумкинлигидек сифатлари умумий мақадни локал, хусусий ва 
якка мақсадларга ажратишга, уларни устуворлик даражасига қараб тартиблаш 
имкониятини яратишга ёрдам беради. Қўйидаги схемада юқоридаги бош 
мақсадимизни (БМ) “Мақсадлар шажараси” кўринишида тасвирлаймиз (2.2-
схема). 
Á Ì
3
4
1
2
2.1
2.2.
2.3.
2.4.
2.5.
2.6.
2.2.2.
2.2.3.
2.2.4.
2.2.5.
2.2.6.
2.2.1.
2.2-схема. Мақсадлар шажараси. 
Янада кўримли ва тушунарли бўлиши учун 2.2-схемадаги мақсадларнинг 
ўзаро ҳамкорлигини, бир-бирига боғлиқлиги ва туташлигини дарахт шаклида 
ифода этамиз (2.3-схема).
2.3-схема. Мақсадлар шажараси.
Бошқаришда мақсадли ёндошув усули ёки мақсадли менежмент-бу 
бошқаришнинг муайян тизими бўлиб унда иккита унсур бир-бири билан узвий 
боғланган бўлади: 
• мақсад (пировард натижа); 
• назорат. 
Бу усулнинг моҳияти қўйидагича изоҳланади: 
Ҳар бир раҳбар, юқори поғонадан бошлаб то қуйи поғонагача ўзининг аниқ 
мақсадига, уни амалга ошириш режасига эга бўлиши шарт. 
Мақсадли ёндошув усули беш поғонадан иборат. 
Дарахтнинг
ў
заги
, 
танаси
- 
бу
бощ
ма
қ
сад
(
БМ
)
Дарахтнинг
шохи
- 
бу
биринчи
даражали
асосий
ма
қ
садлар
(1, 2, 3,
4)
Шохчалардаги
ниначалар
- 
бу
амалий
тадбирлар
(2.2.1; 2.2.2; 2.2.3; 2.2.4; 
2.2.5; 2.2.6;) 
Шохлардаги
шохчалар
- 
бу
иккинчи
даражали
кичик
ма
қ
садлар
(2.1; 2.2.; 
2.3.; 2.4.; 2.5.; 2.6.; 
БМ 

---

15