Microsoft Word uzk axborot xavfsizligi doc

 
 
 
 
К
2 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
3.2 - расм. Очиқ калитли ассиметрик криптотизимнинг умумлашган схемаси 
Очиқ
калит 
Жўнатувчи 
Ёпиқ 
калит 
Қайта шифрлаш D
K 
(C)
Олувчи 
Ушлаб олувчи 
Шифрлаш 
Е
К 
(М)

---

23
Симметрик криптотизимда махфий калит жўнатувчига ва олувчига 
калитлар тарқатадиган ҳимоя қилинган канал бўйича, масалан, курьер 
билан, узатилади. Носимметрик криптотизимда ҳимоя қилинмаган канал 
бўйича фақат очиқ калит узатилади, махфий калит эса уни ишлаб 
чиқарилган жойида сақланади. 
Шифрлаш услубини танлаш, яъни криптографик алгоритм ва уни 
қайси режимда ишлатиш аввало узатилаётган маълумот (ахборот) 
хусусиятларига боғлиқ бўлади.Шунингдек, маълумотни муҳофазаламоқчи 
бўлган томон имкониятларига (қўлланилаётган крипто-воситаларнинг тан 
нархи ва бардошлигига) ҳам боғлиқдир. 
Бардошли критпографик алгоритм ва режимни тўғри танлашнинг ўзи 
ҳали маълумот узатувчи томонга кафолатланган ҳимояга эга маълумот 
юборилишига тўлиқ имконият яратмайди. Бу ерда криптографик алгоритм
ва режимни танлашни тўғри қўллай билиш ҳам муҳим омиллардан бири 
ҳисобланади. Чунки энг бардошли деб ҳисобланган криптографик 
алгоритмлар ҳам нотўғри фойдаланиш оқибатида ўзининг бардошлилик 
даражасини 
туширади. 
Бундай 
ҳолатларнинг 
юз 
бериши 
эса 
криптоаналитик учун жуда муҳим қурол сифатида қўл келиши мумкин.
Турли 
шифрлар 
учун 
дешифрлаш 
масалалари 
турлича 
мураккабликларга эга бўлади. Ушбу масала муракаблик даражаси айнан шу 
шифрнинг асосий хоссасини аниқлайди. Шунинг учун бирор шифр 
криптографик бардошлиги ҳақида фикр юритилганда етарли даражада ва 
кичик бардошликга эга бўлган турларга ажратиб қаралади.