Mikroiqtisodiyot: amaliy mashg`ulot ishlanmasi I

15. Jadvalda uzum bilan malinadan olinadigan umimiy naflik (TU, yutelda) keltirilgan:

TU, yutel		Malina, kg
		1	2	3	4	5
Uzum,kg	1	30	40	48	55	60
	2	35	45	53	60	64
	3	39	49	57	X	67
	4	42	52	60	Y	69
	5	45	55	62	Z	70

a) X,Y,Z larning olishi mumkin bo’lgan qiymatlarini toping?
b) X,Y,Z olishi mumkin bo’lgan butun sondan iborat 1 ta misol keltiring.
16.Fotimaning 35 000 so’m mablag’i bor. U mehmonlar kelishi munosabati bilan uyiga tort olmoqchi. Mehmonlar va oilasining tort yeyishdan oladigan umumiy nafliligi (TU), chekli nafliligi (MU) quyida aks ettirilgan jadval ma’lumotlarida keltirilgan pul miqdori bilan o’lchaydi.

Tortlar soni	Mehmonlar		Oilasi
	TU	MU	TU	MU
1	80	80	120
2	140			90
3	190	50		60
4	235		300
5		35	310

Agar tort narxi 4000 so’mga teng bo’lsa, bo’sh kataklarni to’ldiring va Fotima uchun eng ma’qul yo’lni tanlang.
17. MU (x)=16/x, MU (y)=9/y, bu yerda x va y – A va B ne’matlarning soni.
a)Faraz qilaylik sizda bu ikki tovarni xoxlaginigizcha olish imkoniyati bor bo’lsa, eng ko’p olishingiz mumkin bo’lgan naflilik miqdorini aniqlang.
b) P_X=800, P_y=600.Agar sizning hisobingizda 10000 so’m pul bo’lsa, maksimal naflikni ta’minlash uchun har bir mahsulotdan qanchadan olishingiz kerak?
18. Iste’molchining naflik funktsiyasi quyidagicha berilgan: U(X,Y)=2X×Y^1/2,daromad esa 100 000 so’mga teng. U maksimal nafliligini ta’minlashi uchun:
a)agar P_X=500 so’m, P_Y=100 so’m bo’lsa, X tovardan qancha olinadi?
b) bozordagi o’zgarishlar tufayli P_X=200 so’mga teng bo’lsa, X tovardan qancha olinadi?
19. Iste’molchining optimal iste’mol majmuasi X 1000 va Y 6000. Iste’molchining daromadi 600000 so’mga teng bo’lsa, tovarlar narxi aniqlansin. Iste’molchining naflik funktsiyalari quyidagicha berilgan:
1) U 2X×Y
2)
3)
20. Iste’mol majmualari berilgan (400; 0) va (200; 120). Ularning qiymatlari bir-biriga teng va 1200 so’mni tashkil qiladi.
a) tovarlar narxi topilsin;
b) Byudjet tenglamasini yozing va byudjet chizig’ini izohlang.
21. Iste’molchi naflik funktsiyasi U(X,Y)=X×Yko’rinishida berilgan, bu yerda X- kofe miqdori, Y- qaymoq miqdori grammda. Kofedan 60 gramm, qaymoqdan 25 gramm olinsa chekli naflik qanday bo’ladi?
Testlar
1. Umumiy naflik oshadi, qachonki chekli naflik:
a) pasayganda;
b) ko’tarilganda;
v) past sur’atda oshganda;
g) o’ssa yoki kamaysa, lekin musbat miqdor bo’lsa;
d) to’g’ri javob yo’q.
2.  Iste’molchilar tanlovi nazariyasida, iste’molchi nimani maksimallashtirishga harakat qiladi deb yuritiladi?
a) o’rtacha naflilikni;
b) umumiy naflilikni;
v) umumiy va chekli naflilikning farqini;
g) chekli naflilikni;
d) to’g’ri javob yo’q.
3.  Muvozanat naflilik holatiga erishish uchun iste’molchi nima qilishi zarur?
a) oliy kategoriyali mahsulotlarni sotib olishi kerak;
b) sifatsiz tovarlarni harid qilmasligi;
v) biror bir tovar sotib olish uchun sarflanayotgan bir birlik pul miqdoridan olinayotgan naflilik boshqa bir tovardan ham bir birlik pul evaziga olinadigan naflilikka teng bo’lishi zarur;
g) pulning chekli nafliligi har bir tovar narxiga teng bo’lishiga ishonch hosil qilishi kerak.
d) to’g’ri javob yo’q.
4. Qaysi hollarda befarqlik kartasida joylashgan nuqtaga iste’molchining muvozanat holati deymiz?
a) eng yuqorida joylashgan befarqlik chizig’iga;.
a) byudjet chizig’i bilan befarqlik egri chizig’i kesishgan har qanday nuqtaga;
b) byudjet chizig’i bilan befarqlik chizig’ining burchak koeffitsienti bir biriga teng bo’lganda;
v) byudjet chizig’i chegarasidan tashqarida yotgan nuqtaga;
g) to’g’ri javob yo’q.
5. Iste’molchilar daromadining ko’payishi grafikda qanday o’zgarish hosil qiladi?
a) byudjet chizig’i o’ngga parallel siljiydi;
b) byudjet chizig’ining og’ish burchagi o’zgaradi;
v) byudjet chizig’i chapga parallel siljiydi;
g) byudjet chizig’ining og’ish burchagi qisqaradi;
d) to’g’ri javob yo’q.
6. Quyidagi umumiy naflilikni aks ettiruvchi raqamlardan qaysi biri chekli naflilikning kamayib borish qonuni izohlaydi.
a) 200,450,750,1100;
b) 200,300,400,500;
v) 200,400,1600,9600;
g) 200,250,270,280;
d) to’g’ri javob yo’q.
7. Iste’molchi uchun befarqlik chizig’ining joylashuvi va yotiqligi nimani anglatadi?
a)  uning xoxishi va daromadi hajmini;
b)  faqat tovar mahsulotining narxini;
v) iste’molchining xoxishini, daromadi hajmini va sotib olayotgan tovar narxini;
g)  faqat uning xoxishini;
d) to’g’ri javob yo’q.