Mil avv XVIII asr

Boshlari - Yunonistonga forslar tahdid sola boshlagan.

Oxiri -Rimda 12 ta mis lavhalarga yozilgan qonunlar forumga joylashtirilgan.



<2>
m.a. V-IV asr – O’rta Osiyo hududida dastlabki tanga pullar tarqalgan.

• 
  -Oltindan yasalgan ot-arava nusxasi.
  
• 
  -Qal’aliqir shahri xarobalaridan mahalliy hukmdorning qarorgohi bo’lgan ulkan qal’a topilgan.
  
• 
  -Oybo’yirqal’a xum sirtiga chekilgan yozuv.
  

m.a. IV asr – sak, xorazm va massagetlar Ahamoniylar davlati tarkibidan chiqib ketgan.
m.a. III asr – Mauriya davlati Ashoka hukmronligi davrida rivojlangan.

• 
  -Xitoyda Sin davlati tuzilgan.
  
• 
  -“Avesto” 21 kitobga jamlangan.
  
• 
  -Qang’ davlatiga saklar asos solishgan.
  
• 
  - Dovon davlatiga asos solinishi.
  
• 
  Boshlari -Rimning fuqarolarini mavqeidan qat’i nazar qonun oldida tenglashtiruvchi qonunlar qabul qilindi
  
• 
  O’rtasi -Rim sarkardalari mamlakatning shimoliy qismidan tashqari butun Italiyani zabt etganlar.
  

m.a. III-II asr – Ellinlashtirish (yunon >< sharq)

• 
  -Jonbosqal’a
  
• 
  -Qo’yqirilganqal’adan topilgan aylana shakldagi ibodatxona va ayrim mahalliy yozuvlar.
  

m.a. II asr – “Sariq ro’mollilar qo’zg’oloni”>Xitoy.

• 
  -Poliyenning Shiroq haqidagi hikoyasi.
  
• 
  -Buyuk ipak yio’li vujudga kelgan.
  
• 
  Oxiri -Qang’ qudratli davlat birlashmasiga aylanadi.
  
• 
  O’rasi -Rimliklar Karfagenni qamal qilgan.(2 yil, 17 kun)
  

m.a. II-I asr – Farg’ona (Dovon) yuksak taraqqiy etgan.

• 
  -kushon ko’zasi
  
• 
  -Xitoydan Buyuk ipak yo’li o’tgan
  

m.a.I asr – Shahar soqchilar minorasi (Xitoy)

• 
  -Xitoyda qog’oz ixtiro qilingan.
  
• 
  -Kushon davlatiga asos solinadi.
  
•