Mil avv XVIII asr

Oxiri – yunon tarixchisi va geografi Strabon “Geografiya asar.

m.a. I asr va milodning dastlabki asrlari – Xorazmda kumush va mis tanga zarb qilingan
___________________________________________________________________________________
m.a. II asr oxiri –I asr boshi – xitoy tarixchisi Sim Syan “Tarixiy yilnomalar”asarini yozgan.
m. I asr – rim tarixchisi Kvint Kursiy Ruf “Makedoniyalik Aleksandr tarixi” asarini yozgan.

• 
  -Rimda harbiy boshliqlar real kuchga aylangan.
  
• 
  Boshi –Rim,Falastin,Vifleem shahrida Iso tug’ilishi haqid rivoyat p.b.
  
• 
  -Xristianlik vujudga kelgan.
  

<3>
m. I-II asr – Dovon davlati haqida Xitoy yilnomalaridagi ma’lumot.

• 
  -Kushon davlati o’z ravnaqining cho’qqisiga erishdi.(78-123)Kanishka
  
• 
  -Rimda qullar mehnati quldorlar un foyda keltirmay qo’ygan.
  

m. I-VIII asr – Xorazmda mahalliy taqvim.
m. II asr -Arrian “Aleksandrning harbiy yurishlari” asarini yozgan.

• 
  -Dovon davlatining tugashi.
  
• 
  Boshi -Rimning “Oltin asri”
  

m.II-III asr – Tuproqqal’a (20dan ortiq bo’yalgan loy haykal).

• 
  Boshi -Dalvarzintepadagi Budda bosh haykali
  

m. III asr – Xitoy 3 ta podsholikka parchalanib ketti.

• 
  -Qang’ davlati parchalanib ketadi.
  
• 
  -Kushon parchalanib ketdi.
  
• 
  -Rim imperiyasining kuch- qudrati zaiflasha boshlagan.
  

m.IV-V asr – G’arbiy Rim imperiyasini qullar va kolonlar qo’zg’oloni qamrab oladi.
m.VIII asrgacha – Buddaviylik dini zardushtiylik dini bn birga O’rta Osiyoda mavjud bo’lgan
m. XVI asr – Buyuk ipak yo’li muhim o’rin tuygan.
XIX asr oxiri – nemis olimi G.Shlimann Troya joylashgan yerni hisoblab chiqgan.(1870)