Mil. IV asr boshlari – Koguryo qirolligi xitoylarni o’z yerlaridan quvib chiqardi; iv–xv asrlar

861-yil Ahmad al-Farg`oniy rahbarligida “Miqyos an
Nil” inshoati qayta tiklandi
865-yil Samarqand noibi Ahmad vafot etdi
865-925-yillar Abu Bakr ar-Roziy yashagan yillar
865-999-yillar Somoniylar davlati davri
870-944-yillar Abu Mansur al-Moturidiy yahgan yillar
871-900-yillar - Buyuk Alfred davri;
873-950-yillar Farobiy yashagan davr.160 dan ortiq
asar yozgan
873-879-yillar Safforiy hukumdor Ya’qub ibn Lays davri
879-yil - Buyuk Alfred daniyaliklar bilan sulh
shartnomasini imzolashi;
879-900-yillar Safforiy hukumdor Amir ibn Lays
IX asrning oxirgi choragida Movarounnahrning
deyarli barcha viloyatlari somoniylar tasarrufiga o‘tadi.
882-yil - Oleg Kiev Rusi davlatiga asos soldi;
888-yil Movarounnahni Ismoil Somoniy qo’l ostida
birlashtilishi
892-902-yillar xalifa Mu’tazid davri
893-927 yillar - Simeon davrida Bolgariya eng kuchli
davlatga aylandi;
893-yil-Ismoil Somoniy Taroz shahrini fath etib,
dashtliklarga qaqshatqich zarba berdi.

900. 
     yil Amr ibn Lays va Ismoil Somoniy o’rtasida jang
     

912-945-yillar - Kiev Rusida Igor knyazlik davri;
914-943-yillar Nasr II davri
918-yil – Van Gon tomonidan Koryo qirolligiga asos solindi.
X asrda Buxoro shahrida O‘rta Osiyodagi ilk ilmgoh –
Farjak madrasasi bunyod etiladi.
IX–X asrlarda Movarounnahr va Xorazm aholisining
asosiy qismi sug‘orma dehqonchilik bilan shug‘ullanar
edi.
IX–X asrlarda Movarounnahr va Xurosonda
chorvachilik yuksak darajada bo‘lgan.
IX–X asrlarda katta yer egalari kadivarlarni
ishlatishdan ko‘ra, o‘z yerlarini qishloq jamoalarining
kam yerli a’zolariga ijaraga berishni afzal ko‘radilar.