- Moddiy resurslarga bo‘lgan ehtiyojni aniqlash;
- Xarid bozorini tekshirish.
- Yetkazib beruvchilarni tanlash.
- Xaridlarni amalga oshirish.
- Yetkazib berishlarning nazorati.
- Xaridlar budjetini tayyorlash.
Xarid qilish faoliyatining muhim qismi bu iqtisodiy hisob-kitoblardir, chunki har bir ish bo‘yicha xarajatlar qancha bo‘lishini aniq bilish lozim. Bunda xarajatlarning quyidagi turlari aniqlanadi: - Xarid qilish faoliyatining muhim qismi bu iqtisodiy hisob-kitoblardir, chunki har bir ish bo‘yicha xarajatlar qancha bo‘lishini aniq bilish lozim. Bunda xarajatlarning quyidagi turlari aniqlanadi:
- moddiy resurslarning asosiy turlari bo‘yicha buyurtmalarni bajarish xarajatlari;
- tashish, ekspeditsiya va sug‘urta xarajatlari;
- yukni qayta ishlash xarajatlari;
- yetkazib berish shartnomasi shartlari bajarilishini nazoratiga bo‘lgan xarajatlar;
- moddiy resurslarni qabul qilish va tekshirishga bo‘lgan xarajatlar;
- potensial etkazib beruvchilar xaqida ma’lumot izlashga bo‘lgan xarajatlar.
Xarid logistikasida «ishlab chiqarish yoki xarid qilish» kabi masalaga ikki xil alternativ (muqobil) variantdan birini tanlash kiradi: - bevosita ishlab chiqaruvchidan tovar resurslarini sotib olib, mustaqil ravishda assortimentni shakllantirish;
- yirik partiyalarni maydalashtirish, keng assortimentni shakllantirish va iste’molchilarga butun holda etkazish bilan shug‘ullanadigan vositachilardan tovar resurslarini sotib olish.
Mahsulotning vositachidagi narxi, ishlab chiqaruvchinikidan past bo‘lishi mumkin. Faraz qilaylik, ishlab chiqaruvchi quyidagi narxlarda o‘z mahsulotini sotadi: - A) kichik hajmdagi xaridorlar uchun – 10 so‘m (bir birlik mahsulotga)
- B) yirik hajmdagi xaridorlar uchun – 8 so‘m (bir birlik mahsulotga)
- Vositachi, yirik partiyani 8 so‘mdan sotib oladi, va uni mayda xaridorlarga, ustiga 12% qo‘shib, 8so‘m 96 tiyindan sotadi. Vositachi bu ishni amalga oshirishi mumkin, chunki u aynan yirik partiyalarni maydalashtirish bilan shug‘ullanadi. Ishlab chiqaruvchiga esa bu ish qimmatga tushadi, va u 10 so‘mdan sotishga majbur.
- Mahsulot ishlab chiqaruvchi, vositachidan ko‘ra uzoqroqda joylashgan bo‘lishi mumkin. Bu degani transport xarajatlari ham qo‘shilib, narx orasidagi farq yanada oshib ketadi.
E’tiborlaringiz uchun rahmat!
Do'stlaringiz bilan baham: |
