Milliy g’oya uning tarixiy ildizlari


O’zbekistonning geosiyosiy o’rni


Download 33.05 Kb.
bet3/4
Sana14.12.2022
Hajmi33.05 Kb.
#1007354
1   2   3   4
Bog'liq
Milliy g’oya uning tarixiy ildizlari

O’zbekistonning geosiyosiy o’rni. O’zbekiston xalqaro aloqalarni yo’lga qo’yish nuqtai nazaridan va o’z taraqqiyot istiqbollari jihatidan qulay jug’rofiy-strategik imkoniyatlarga ega.
• Qadim zamonlarda Sharq bilan G’arbni bog’lab turgan Buyuk ipak yo’li O’zbekiston xududi orqali o’tgan. Bu erda savdo yo’llari tutashtan, tashqi aloqalar
hamda typli madaniyatlar tutashib bir-birini boyitgan. Bugungi kunda ham Evropa
va Osiyoni bog’laydigai yo’llar Markaziy Osiyodan, uning o’rtasida joylashgan O’zbekistondan o’tmoqda.
• Markaziy Osiyoda jug’rofiy-siyosiy jihatdan markaziy o’rin tutgan O’zbekiston
ushbu mintaqada kuchlar nisbati va muvozanatini saqlash, barqarorlikni ta’minlash, hamkorlikni mustahkamlash imkoniyatlariga ega.
• O’zbekiston Markaziy Osiyoning transport, energetika, suv tizimi markazida joylashgan.
• Aholi soni, ilmiy-texnikaviy va boshqa imkoniyatlari jihatidan mintaqada etakchi
o’rida turadi.
Tabiiy-iqlim sharoiti qulay, ulkan mineral-xomashyo zahiralari va strategic materiallarga ega, dexqonchilik madaniyati rivojlangan, oziq-ovqat bilan o’zini ta’minlashga qodir.
• O’zbekiston sanoatning bazaviy va zamonaviy tarmoqlariga ega, o’zini neft, gaz,
rangli metallar bilan ta’minlabgina qolmay, ularni eksport qilish imkoniyatiga ega.
• Yurtimizning jahonga mashhur boy ma’naviy merosi bor, shu tufayli insoniyat

tsivilizaliyasida salmoqli o’rin egallab, dunyoning ma’naviy va siyosiy jarayonlariga ta’sir o’tkazish salohiyatga ega.


Jug’rofiy-siyosiy jihatdan O’zbekistonda qiyinchiliklar tug’diruvchi omillar ham mavjud. Jumladan:
• O’zbekiston o’zining jug’rofiy-siyosiy holati jihatidan kollektiv xavfsizlik tizimi
izchil yo’lga qo’yilmagan mintaqada joylashgan. O’zbekiston fors ko’rfazi, Kaspiy dengizi havzasi va Tarim havzasining neft va gazga juda boy konlari joylashgan yarim xalqaning strategik markazida joylashgan. Shu boisdan bu hududda butun dunyoda energiya taqchilligi sharoitida ko’pgina yirik davlatlar va bizga qo’shni davlatlarning geografik manfaatlari bir-biri bilan kelishmasligi kuzatilmoqda.
• Yana bir noqulaylik shundan iboratki, O’zbekistonni etnik, demografik, iqtisodiy
va boshqa muammolar yuki ostida qolgan mamlakatlar kurshab turibdi. Buning ustiga, yurtimiz mintaqadagi diniy ekstrimizm, etnik murosasizlik, narkobiznes va
har xil tashqi kuchlar tomonidan rag’batlantirib kelinayotgan, ichki mojaro avj olgan Afgoniston kabi beqarorlik o’chog’i bilan chegaradosh.
• Sovetlar davrida Markaziy Osiyoda, jumladan, O’zbekistonda kommunikatsiyalar
nomaqbul ravishda shakllantirilgan. Janubiy yo’nalishda transport komunikatsiyalari amalda rivoj topmagan. O’zbekiston bevosita dengizga chiqa

olmaydigan, buning ustiga dengiz bandargohlaridan eng uzoqda joylashgan mamlakat. Bu bir necha davlatlar hududidan o’tadigan olis yo’l bo’lib, O’zbekistonning iqtisodiy aloqalarini chegaralaydi, yuk tashishni qimmatlashtirib, mahsulotlarning raqobatga bardosh berishiga salbiy ta’sir etadi.

• Suv resurslarining cheklanganligi, ekologik muammolar, Orol fojiasi ham mamlakatimiz uchun noqulay omildir.
Mustaqillikning dastlabki kunlaridayoq O’zbekistonning milliy manfaatlariga mos
keladigan puxta tashqi siyosiy yo’lni belgilash, jahon hamjamiyatiga qo’shilish, horijiy mamlakatlar bilan siyosiy, diplomatik iqtisodiy, ilmiytexnikaviy, madaniy aloqalar o’rnatish masalalari dolzarb vazifa sifatida ko’ndalang bo’lib turardi. Bu osongina echiladigan vazifalar emas edi. Masalaning murakkabligi 


Download 33.05 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling