Minerallarning boshqa xususiyatlari: radioaktivlik, magnitlilik


Minerallarning magnetlik xususiyati


Download 161.38 Kb.
bet2/2
Sana25.06.2023
Hajmi161.38 Kb.
#1654793
1   2
Bog'liq
Minerallarning boshqa xususiyatlari

Minerallarning magnetlik xususiyati
Tabiatda magnitlik xususiyatiga ega bo‘lgan minerallarning soni unchalik ko‘p emas, shuning bu xususiyat minerallarni aniqlashda diagnostik belgi sifatida muhim ahamiyatga ega. Minerallarning magnitlik xususiyati erkin aylanadigan magnit strelkasi yordami bilan tekshirilayotgan mineral namunasini shu strelkaga yaqinlashtirish yo‘li bilan aniqlanadi. Magnitlik xususiyatiga qarab minerallarni quyidagicha ajratishimiz mumkin: Ferromagnit minerallar, bu minerallar magnitlik xususiyatiga ega bo‘lib (ya’ni magnitdan iborat) temir qirindisi, mix va boshqa buyumlarni o‘ziga tortadi. Masalan: magnetit, nikelli temir, ferroplatina.
Minerallarning elektr o’tkazuvchanligi
Minerallarning ko'pchiligi sulfidlar, ba'zi oksidlar (magnetit) va grafit bundan mustasno, elektr o'tkazuvchanligi past. qarshilik bu 10 Omm dan kam.Ammo, mineral agregatlarning umumiy elektr o'tkazuvchanligi nafaqat mineralning o'ziga xos xususiyatlariga, balki tuzilishiga, va eng muhimi, agregatning g'ovakligi va suvni kesish darajasiga bog'liq. . Ko'pgina minerallar elektr energiyasini tabiiy mineralizatsiyalangan suvlar - elektrolitlar eritmalari bilan to'ldirilgan teshiklar orqali o'tkazadi.
Minerallarning elektr o'tkazuvchanligi bu minerallarning elektr maydon ta'sirida elektr tokini o'tkazish qobiliyatidir. Aks holda, minerallar dielektriklar deb tasniflanadi, ya'ni. elektr o'tkazmaydigan.
Elektr o'tkazuvchanligi-elektronlar, ionlar va boshqa ko'plab harakatlanadigan zaryadlangan zarralar (zaryadlovchilar) mavjudligi sababli minerallarning elektr tokini o'tkazish qobiliyati. Elektr o'tkazuvchanligi kimyoviy birikmalar turini, kimyoviy tarkibning xususiyatlarini, tuzilishi va kamchiliklarini, ya'ni kristalning elektron tuzilishini (atomlarning joylashishi va o'zaro ta'sirini) aks ettiradi. Elektr o'tkazuvchanlik o'lchovi om santimetrda ifodalangan o'ziga xos elektr qarshiligi V hisoblanadi. Elektr o'tkazuvchanligi va elektron tuzilish turiga qarab, barcha minerallar bo'linadi:
Supero'tkazuvchilar: W = 10-6-102 OMm
yarim o'tkazgichlar: W = 103-1010 OMm
dielektrik: W = 1010-1017 OMm
YONUVCHANLIK VA HID
Ba'zi minerallar gugurtdan olov oladi va o'ziga xos hidlar hosil qiladi (oltingugurt - oltingugurt dioksidi, amber - aromatik hid, ozokerit - uglerod oksidining bo'g'uvchi hidi). Vodorod sulfidining hidi markazit, piritni urish paytida, kvarts, ftorit, kalsitni ishqalashda paydo bo'ladi. Fosforit bo'laklari bir-biriga ishqalanganda, kuygan suyak hidi paydo bo'ladi. Kaolinit, ho'llanganda, pechka hidini oladi.
Фойдаланилган адабиётлар руйхати 
1. Бетехтин A.Г. Минералогия курси. Т. «Ўқитувчи», 1969.
2. Қўшмуродов О., Қодиров М.Х.. Петрография. Т. «Университет», 1994.
3. Қўшмуродов О., Умаров A.З., Ишбайев Х.Ж. Кристаллография.
4. Т. «Университет» 2004.
5. Қўшмуродов О., Конейев Р.И., Умаров A.З. Минералогия
Т. «Университет», 2005.
6. Қодиров М.Х., Шораҳмедов Ш.Ш. Геологиядан амалий
машғулотлар. Тошкент. «Ўзбекистон», 1994.
Download 161.38 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling