Ministry of education and science of the republic of kazakhstan

ЫҚТИМАЛ
ДЫЛЫҒЫ 
A 
H 
H 
H 
M 
B 
H 
H 
M 
M 
C 
H 
M 
M 
L 

---

230
Materials of the international scientific-practical conference 
«YOUTH – DRIVING FORCE OF EDUCATION, SCIENCE AND SOCIETY» 
October 25-26, 2019 
Медициналық 
емдеу 
кішігірім көмек 
көрсету 
елеусіз
емдеу қажеттілігі 
жоқ 
мүмкін, бірақ 
сирек 
Оқиға болуы 
мүмкін, бірақ 
ықтималдығы аз 
D 
M 
M 
L 
L 
Тәуекелдерді басқару 
Тәуекелдерді басқаруға – басқару элементтерінің берілген иерархиясын 
пайдалана отырып қол жеткізуге болады [2]. Тәуекелдерді басқарудың негізгі мақсаты - 
тәуекелді жою, оған қол жеткізудің ең жақсы тәсілі – бастапқы қауіпті жою болып 
саналады. Егер бұл мүмкін болмаса, иерархиядан басқарудың бір немесе , бірнеше басқа 
нұсқаларын пайдалана отырса онда, тәуекел барынша азайтылуы тиіс. Тәуекелді 
реттеудің таңдалған шаралары төменгі деңгейге дейін - тәуекелді азайту үшін 
иерархияда барынша мүмкін болатын нұсқа болуы тиіс. Осы кезеңде бақылау 
иерархиясы өзіне келесі құрам тізеді: 
Тапсырыс нөмірі. Бақылау 
Мысал 
Бірінші кезектегі 
Жою 
Қауіпті жою, мысалы, жабдықтан 
қауіпті бөлшекті алып тастаймыз 
Екінші рет 
Қауіпті затты қауіптен азға ауыстыру 
Үшіншіден 
Ауыстыру 
Адамдардың қауіптілігін оқшаулау,
Төртіншіден 
Оқшаулау 
мысалы, кедергі арқылы. 
Бесіншіден 
Аз қауіпті ету үшін процесс немесе 
жабдықтың 
бір 
бөлігін 
қайта 
жоспарлау 
Алтыншыдан 
Инжиниринг
Қауіпсіз 
жұмыс 
тәжірибесін 
қабылдау немесе тиісті кәсіптік 
даярлықты, оқытуды ұсыну. 
Көптеген жағдайларда бір әдісті пайдалану керек. Персоналдың қорғаныш 
жабдықтары сияқты кері басқаруды, тек соңғы құрал ретінде немесе бақылаудың басқа 
да шараларын қолдау ретінде пайдалану керек.Тәуекелдерді басқару процессі алдымен 
жоғары тәуекелдерді басқаруда шоғырланса, бұл тез және оңай басқарылуы мүмкін, ал 
ол онда қалған тәуекелдерді ескермеуге болатынын білдірмейді. Бақылаудың ең жақсы 
шарасы - барлық тәуекелдерді жою. 
Кейбір жағдайларда қолайлы көрсеткіштер табылғанға дейін уақытша 
көрсеткіштерді қолдану қажет болуы мүмкін. Жоғары тәуекел бар және бақылау 
шаралары қол жетімсіз болған барлық жерде бақылаудың тиісті шаралары табылғанша 
уақытша шараларды пайдалануға болады [3]. 
Процесті бағалау кезеңінде қолданыстағы бақылаудың тиімділігі бағалануға тиіс. 
Тәуекелдерді бақылау кезеңінде ең жақсы қорғауды қамтамасыз ету үшін қолданыстағы 
бақылау шараларындағы кез келген өзгерістерді ескеру қажет. Осылайша, параметрлерді 
пайдалануды анықтау үшін тәуекелдерді басқару элементтерінің иерархиясы бойынша 
ағымдағы бақылау жағдайын тексеру өте маңызды. 
Тәуекелдерді бағалау процесінің барлық кезеңдеріндегі сияқты кеңес беру , 
барлық деңгейлерде басқару мен персоналды қамтамасыз ету үшін қажет. Бұл 
міндеттерге байланысты тәуекелдерді айқындауға, бағалауға және бақылауға ықпал етуі 
мүмкін. 
Тәуекелді бағалау үдерісіндегі бірінші қадам - бұл қауіптің ауқымын анықтау. 

---

231