Mintaqaviy iqtisodiyot
Download 21.88 Kb.
|
Mintaqa iqt testlar
1-mavzu: “Mintaqaviy iqtisodiyot” fanining predmeti, maqsadi va vazifalari. Mintaqa deganda nimani tushunasiz? {=mamlakat yagona xalq xo‘jalik majmuasining hududiy kichik tizimi hisoblanadi ~viloyatlar ~bir yaxlit hudud ~xalq xo‘jaligi tizimi} Mintaqaviy iqtisodiyot fanining predmeti nima? {=mamlakat ishlab chiqarish kuchlarining joylashuvini, hududlar ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishini, muhim tabiiy-iqtisodiy, demografik va ekologik xususiyatlarini hamda ularning hudud ichidagi, hududlararo va davlatlararo iqtisodiy aloqalarini o‘rganadi ~ mamlakat ishlab chiqarish kuchlarining joylashuvini o‘rganadi ~ hududlararo va davlatlararo iqtisodiy aloqalarini o‘rganadi ~ hududlar ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishini, muhim tabiiy-iqtisodiy jihatlarini o‘rganadi} Mintaqaviy iqtisodiyot qanday fan? {=ijtimoiy fandir, u muayyan hududdagi ijtimoiy-iqtisodiy jarayonlarni tadqiq etadi, ijtimoiy va iqtisodiy omillarni o‘rganadi. ~ siyosiy fandir, hududlarni o‘rganadi ~ mutaxassislik fan, iqtisodiyotni o‘rganadi ~tarixiy fan, jarayonlarni o‘rganadi} Mintaqaviy iqtisodiyot fani nimani o'rgatadi? {=Hududning mohiyatini, bozor mexanizmlari asosida rejalashtirish uslublarini ~O’z-o’zini boshqarish va rejalashtirish uslublarini va tamoyillarini ~Metodologiyasini, hudularning prognozlashtirish asosini ~Metodologiyasini, o’z-o’zini boshqarish ва hudularning prognozlashtirish asosini} Mintaqaviy iqtisodiyot fanining asosiy uslublariga nimalar kiradi? {= Tizimli tahlil, tizimlash uslubi, balans uslubi, kartografik uslub, iqtisodiy-matematik modellashtirish, taksonomik uslub, ijtimoiy so‘rovlar uslubi ~ Kartografik uslub va balans uslubi ~ Tizimlash uslubi va taksonomik uslub. ~ Ijtimoiy so‘rovlar uslubi, tizimlash uslubi, taksonomik uslub} Mintaqaviy iqtisodiyot fanining tizimlash uslubida nimalar amalga oshiriladi? {= o‘rganilayotgan hodisalarni alohida belgilariga ko‘ra guruhlarga ajratish yo‘li bilan amalga oshiriladi. ~ o‘rganilayotgan hodisalar tahlil qilinadi ~ o‘rganilayotgan hodisalar guruhlanadi ~ o‘rganilayotgan hodisalar modellashtiriladi} Mintaqaviy iqtisodiyot fanining баланс uslubida nimalar amalga oshiriladi? {= iqtisodiy tahlillar tarmoq va hududiy balanslar yordamida tushuntiriladi ~balans taqqoslanadi ~hududlar taqqoslanadi ~tarmoq o‘rganiladi } Mintaqaviy iqtisodiyot fanining kartografik uslubida nimalar amalga oshiriladi? {= ishlab chiqarish xususiyatlarini ko‘rgazmali aks ettirish imkonini beradi ~ ishlab chiqarish xususiyatlarini chizmali aks ettirish imkonini beradi ~ ishlab chiqarish xususiyatlarining kartasini aks ettirish imkonini beradi ~ ishlab chiqarish xususiyatlarini yozma aks ettirish imkonini beradi} Mintaqaviy iqtisodiyot fanining taksonomik uslubida nimalar amalga oshiriladi? {=muayyan hududni unga bo‘ysunuvchi ierarxik taksonlarga ajratib chiqishdan iborat ~ muayyan hududni unga bo‘ysunuvchi guruhlarga ajratib chiqishdan iborat ~ ishlab chiqarish xususiyatlarini ko‘rgazmali aks ettirish imkonini beradi ~ muayyan hududni geografiyasini ajratib chiqishdan iborat} “Mintaqa” terminini qanday tushunasiz? {=Mintaqa – ijtimoiy infrastrukturalarining ko’psonli ishlab chiqarish ob'ektlarining murakkab yig’indisi ~Mintaqa – bu viloyat, yirik shaharlar va Qoraqolpog’iston avtonom respublikasi ~Mintaqa – bu yirik iqtisodiy tuman ~Mintaqa – bu tuzumli boshqarishning ob'ekti} 2-mavzu: ”Innovatsion о‘zgarishlar davrida mintaqalarning mineral-homashyo va tabiiy resurslari. О‘zbekistonning mamuriy –hududiy bо‘linishi” O’zbekiston Respublikasi uran zahirasi boyicha dunyoda nechanchi o’rinni egallaydi? {=7 ~4 ~5 ~9} O’zbekistonda har yili qancha qiymatdagi mineral xom ashyo zahiralari aniqlanmoqda? {=6 – 7 mlrd. doll. ~3.3 mlrd. doll. ~5 – 5.5 mlrd. doll. ~aniq emas} Mamlakatimiz oltin qazib chiqarish boyicha dunyoda ... o’rinni, zahirasi boyicha ... o’rinniegallaydi? {=5; 1 ~1; 2 ~5; 3 ~3; 4} Respublikamizdagi eng katta aniqlangan temir koni qaerda? {=Tebinbuloq, Qoraqalpog’iston ~ Temirkon, Jizzax ~ Ohangaron ~Toshkent } Taksonlar deganda nimani tushunasiz? {=bu ierarxik pog‘onaning quyi bosqichlarini egallab turgan ma’muriy-hududiy birliklar hisoblanadi ~ bu ierarxik pog‘onaning quyi bosqichlarini egallab turgan viloyatlar tushuniladi ~ bunda hudud iqlimi tushuniladi ~hudud aholisi tushuniladi } “Mintaqaviy iqtisodiyot” fanining tadqiqot usullariga qaysilar kiradi? {= mintaqaviy diagnostika, modellashtirish, hududiy boshqaruv, dasturlashtirish, prognozlashtirish ~ mintaqaviy diagnostika va modellashtirish ~ mintaqaviy diagnostika, modellashtirish va hududiy boshqaruv ~ mintaqaviy diagnostika va prognozlashtirish} Mintaqalarning rivojlanishiga ta’sir etuvchi omillarga qaysilar kiradi? {=demografik ~ geografik joylashuvi ~ tabiiy sharoiti ~ ishlab chiqarish va resurslar salohiyati} Ishlab chiqarish kuchlarini joylashtirishning asosiy qonuniyatlari nimalardan iborat? {=ishlab chiqarish kuchlarini oqilona va samarali joylashtirish; mintaqalarni kompleks rivojlantirish; mintaqalar o‘rtasidagi hududiy mehnat taqsimoti; mintaqalar ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanish darajasini tenglashtirish. ~ ishlab chiqarish kuchlarini oqilona va samarali joylashtirish vamintaqalarni kompleks rivojlantirish ~ mintaqalar o‘rtasidagi hududiy mehnat taqsimoti ~ hududiy mehnat taqsimoti va mintaqalar ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanish darajasini tenglashtirish} Ishlab chiqarishni tashkil etishning asosiy shakllari qaysilar? {=mujassamlashuv, ixtisoslashuv, kooperatsiya va kombinatsiya ~ mujassamlashuv va ixtisoslashuv ~ ixtisoslashuv va kooperatsiya ~ kooperatsiya va kombinatsiya} 3-mavzu: ”Mintaqalar ishlab chiqarish kuchlarini joylashtirishning nazariy asoslari. Mintaqalar aholisi va mehnat resurslari” Mintaqada ish bilan band aholiga kimlar kiradi? {= Ijtimoiy ishlab chiqarishda band bo’lgan mehnatga layoqatli barcha aholi hisoblanadi ~ Ish joyiga ega, lekin kasalligi yoki ta'tiliga chiqqanligi tufayli vaqtincha ishlamayotganlar ~ Yollanib ishlaydiganlar, tadbirkorlik va fermerlik bilan shug’ullanuvchilar va hokazo ~ Harbiy xizmatni o’tayotganlar, o’quv yurtlarining kunduzgi bo’limida o’qiyotganlar} Ishlab chiqarish kuchlarini joylashtirishning asosiy omillariga nimalar kiradi? {= ishlab chiqarishni hududiy oqilona tashkil etish qonuniyati, ishlab chiqarishning hududiy ixtisoslashuvi va kooperatsiyalashuvi qonuniyati, hududlarning kompleks rivojlanish qonuniyati ~ Ishlab chiqarishni hududiy oqilona tashkil etish qonuniyati ~ Ishlab chiqarishni hududiy oqilona tashkil etish va hududlarning kompleks rivojlanish qonuniyati ~ Hududlarning kompleks rivojlanish qonuniyati va ishlab chiqarishni hududiy oqilona tashkil etish qonuniyati } Mintaqaviy iqtisodiyotda joylashtirish muammolarni o‘rganishda qaysi jihatlar hisobga olinishi zarur? {=tabiiy resurslar imkoniyati, konsentratsiya hisobidan iqtisod qilinishi, transport va aloqa xarajatlari ~ tabiiy resurslar imkoniyati va aloqa xarajatlari ~ konsentratsiya hisobidan iqtisod qilinishi va tabiiy resurslar imkoniyati ~ transport va aloqa xarajatlari} Mintaqada tabiiy ishsizlik quyidagi ma'lumotlar asosida aniqlanadi? {= Friksion va strukturali ishsizlik darajalari asosida ~ Siklik ishsizlik darajasi asosida ~ Siklik va friksion ishsizlik o’rtasidagi farq asosida ~ Friksion va siklik ishsizlik asosida} Quyidagi ko’rsatgichlar asosida mintaqadagi ishsizlik darajasini aniqlang? 1) Hududning aholi soni, jami – 500 2) 16 yoshgacha bolalar va maxsus muassasalarda saqlanayotganlar – 120 3) Ishchi kuchi sonidan chiqib ketganlar-150 4) Ishsizlar – 33 {=9% ~9 ~12% ~15%} 4-mavzu: ”Mamlakatni modernizatsiyalash va iqtisodiyotni divirsifikatsiyalash sharoitida О‘zbekiston mintaqalarida sanoat tarmog‘ini rivojlantirishning hududiy jihatlari” Mahalliy sanoat tarkibi: {= Mahalliy va davlat sanoati korxonalari ~ kiyim – kechak sanoati ~ Xalq xo’jaligi tarmoqlari ~ Engil va oziq-ovqat sanoati tarmoqlari } Mintaqada qaysi transport turi rivojlanishiga imkoniyat yaratiladi? {=Temiryo’l va xavo trasportlari ~Avtomobil va quruv trasportlari ~Avtomobil transporti ~Quruv va avtomobil transporti } Kapital qoyilmalarning asosiy manbalari bo’lib: {= Davlat byudjeti va amortizatsiya, chet el investitsiyalari, bank kreditlari, aholi qoyilmalari ~ Chet el fuqorolarining capital qoyilmalari, aholi qoyilmalari, bank kreditlari hisblanadi ~ Davlat byudjeti va amortizatsiya hisoblanadi ~ Bank kreditlari, chet elfuqorolarining capital qoyilmalari hisoblanadi } Viloyat vaToshkent shahar iqtisodiyot va statistika bosh boshqarmalari rahbarlari kim tomonidan tayinlanadi? {=Vazirlar mahkamasi ~Oliy majlis ~O’zbekiston Respublikasi Iqtisodiyot vairligi tomonidan ~Prezident apparati} Mintaqaviy rejalashtirishning ob'ekti va asosi bo’lib? {= Iqtisodiyotining rejaliligi va mutanosibligi ~ Ijtimoiy mehnat taqsimoti ~ Ishlab chiqarishni joylashtirish va rivojlantirish ~Ishlab chiqarishni tashkil etishning aniq formalari} Mintaqa, tuman va shaharlardagi hokimiyat organlari vakillari? {= Xalq deputatlarining kengashi ~ Shahar va viloyat hokimlari ~ Xokimlar boshqaruvining xalq deputatlar kengashi ~ Shahar va viloyatlarning xokim boshqaruvining xalq deputatlar kengashi} Mahalliy hokimiyat organlari zimmasiga nimalar yuklatiladi? {= Hududning ijtimoiy va iqtisodiy rivojlanish masalalari, mahalliy byudjetning shakllanishi va ulardan foydalanish, mintaqaviy soliqlarni, yig’imlarni belgilash, nobyudjet fondlarni shakllantirish va qonuniy huquqiy intizomni va fuqarolar xavfsizligini ta'minlash ~Huquqiy intizomni va fuqarolar xavfsizligini ta'minlash ~Yig’imlarni belgilash ~Mahalliy byudjetning shakllanishi va ulardan foydalanish } Viloyatda rejalashtirishni tashkil etuvchi asosiy organ bo’lib? {=Viloyatlardagi iqtisodiy taraqqiyot va kambag‘allikni qisqartirish bosh boshqarmasi ~Iqtisodiyot va statistika boshqarmasi ~Hokimiyatlar qoshidagi iqtisodiyot va statistika bo’limlari ~Iqtisodiyot va statistika bosh boshqarmasi} Filips egrichizig’I qanday bog’liqlikni ko’rsatadi? {= Inflyasiya va ishsizlik o’rtasidagi ~ Inflyasiya va % stavkasi o’rtasidagi ~Ishsizlik va ishxaqi o’rtasidagi ~Baho va ishlab chiqarish xajmi o’rtasidagi } O’zbekiston jahondagi avtomobil ishlab chiqaruvchi mamlakatlar safiga nechanchi bo’lib qo’shildi? {=28 ~25 ~27 ~26} 5-mavzu: ”Iqtisodiy islohotlarni chuqurlashtirish sharoitida qishloq xо‘jaligining hududiy ixtisoslashuvi. Iqtisodiyotni modernizatsiyalash sharoitida mintaqalarda kommunikatsiya majmuasi” Ishlab chiqarishni joylashtirish borasida asosiy qonuniyatlarni ko’rsating {=Keltirilgan barcha javoblar to’g’ri ~O’zbekiston Respublikasi sub'ektlarining iqtisodiy rayonlari xo’jaligini majmuali ravishda rivojlantirish ~Ishlab chiqarishni samarali va oqilona joylashtirish ~Ishlab chiqarishni tizimli joylashtirish} Ishlab chiqarishni joylashtirish tamoyillari o’zida quyidagilarni aks ettiradi: {=Davlat iqtisodiy siyosatida foydalanadigan birlamchi ilmiy asoslar ~Ishlab chiqarishni xomashyo,yoqilg’I va energiya manbalariga yaqinlashtiradi ~Bozor iqtisodiyoti sharoitida ishlab chiqarish kuchlarini joylashtirishning ob'ektiv sharoitlari ~Tabiiy va iqtisodiy resurslardan kompleks ravishda foydalanish} Ishlab chiqarish kuchlarini joylashtirishning zamonaviy shaklida quyidagi tamoyillar keltiriladi {=Keltirilgan barcha javoblar to’g’ri ~Eng samarali tabiiy resursturlarini birinchi navbatda o’zlashtirish va ulardan majmuali foydalanish ~Ekologik sharoitni yaxshilash, Tabiatdan foydalanish va uni muxofaza qilishning samarali yullarini qullash, shuningdek, Xalqaro mehnat taqsimotidagi iqtisodiy samaradan foydalanish ~Ishlab chiqarishni xomashyo, yoqilg’i, energiya va iste'mol rayonlariga yaqinlashtirish} Ishlab chiqarish kuchlarini joylashtirishning omillari quyidagilardan iborat {=Har xil rayonlar xo’jaligini hududiy tashkil etish va xo’jalik ob'ektini eng samarali joylashtirish sharoiTlari yig’indisi ~Ishlab chiqarishni joylashtirishga ta'sir etuvchi sharoit va resurs laryig’indisi ~Ishlab chiqarishni joylashtirishning tabiiy va ijtimoiy-iqtisodiy xususiyatlari ~Alohida rayon xo’jaligi va tarmoqlar joylashuviga ta'sir etuvchi sharoitlar } Iqtisodiyotni o‘rganishda qanday ko‘rsatkichlar qo‘llaniladi? {=miqdor va sifat ~strategiya va taktik ~dinamik va static ~induktiv va deduktiv} 6-mavzu: ”О‘zbekistonning respublika, mintaqa va mahalliy boshqaruv organlari о‘rtasidagi vakolatlarni taqsimlash mexanizmi. Mintaqaviy iqtisodiy siyosat. Mintaqalar moliyasi va uni tartibga solish” Mahalliy o’z-o’zini boshqarish tuzilmasiga nima kiradi? {= Viloyat, shahar va tumanlarning o’z-o’zini boshqarish organlari va mahalla qo’mitalari ~ O’z-o’zini boshqarish xokimiyat tashkilotlari, mahalliy xokimiyatlar ~ O’z-o’zini boshqarish organlari; mahalliy qo’mitalar kengashi, referendumlar ~ Mahalliy organlar, mahalliy o’z-o’zini boshqarish xokimiyatlari va tashkilotlar} Vazifalari O’zbekiston Respublikasida o’z-o’zini boshqarish va xalq deputatlari mahalliy kengashlari to’g’risidagi qonun qachon qabul qilindi? {=1990 yil noyabr ~1991 yil 1 sentabr ~1992 yil 8 dekabr ~1992 yil 29 dekabr} Mintaqani rejalashtirishda foydalaniladigan asosiy analitik ko’rsatgich bo’lib: {= Hududda ishlab chiqarilayotgan tovar-mahsulotlar ~ Normativ sof mahsulot ~ Yangi mahsulot ~ Milliy daromad } Mintaqaviy byudjet siyosatining asosiy vositasi bo’lib: {=Hisoblar stavkasi, majburiy zahiralar chegarasi, soliqlar stavkasi ~Majburiy zahiralar chegarasi (normasi) ~Soliqlar stavkasi ~ Soliqlar miqdori} Mahalliy soliqlarning asosiy turlari: {=Er solig’i, mulk solig’i, kurort solig’i, reklama va e'lonlar solig’i, ~Transport solig’I va boshqalar ~Qo’shilgan qiymat solig’i ~Trasport solig’i, Tovarlarni qayta sotish solig’i} 7-mavzu: ”Mintaqalarning tashqi iqtisodiy aloqalari va ekosportni kо‘paytirish yо‘llari. Mintaqalarni ijtimoiy –iqtisodiy rivojlanishini tartibga solish” Tug’ilishni kamaytirish siyosati nihoyatda qattiq yo’lga qoyilgan davlatni aniqlang? {= Xitoy ~ Hindiston ~ AQSH ~ Janubiy Afrika} Standartlar nazariyasiga muvofiq sanoatni joylashtirish quyidagi omillarning qaysi biri bilan aniqlanadi? {= Barcha javoblar to’g’ri ~ Korxonalarni joylashtirish arzon ishchi kuchin ixisobga olish orqali amalga oshiriladi ~ Korxonalar sanoat rayonlari va uzellarida joylashtiriladi ~ Korxonalarni joylashtirish transport xarajatlarini xisobga olish amalga oshiriladi} Matematik hisob kitoblar orqali hududiy ierarxiya bir darajadan boshqa darajaga to’g’ri geometrik progressiya orqali o’tishini kim va qaysi nazariya orqali isbotladi? {= V. Kristaller “Markaziy o’rin nazariyasi” ~ A.Lesh “Bozor zonasi nazariyasi” ~ F. Perru “O’sish qutblari va rivojlanish markazlari nazariyasi” ~ A. Veber “Standartlar nazariyasi”} Ishlab chiqarishning barcha bosqichlarini muayyan hududga joylashtirish deganda qaysi qonuniyat nazarda tutiladi? {= Ishlab chiqarish kuchlarini oqilona va samarali joylashtirish ~ Mintaqalarning ijtimoiy iqtisodiy darajalarini englashtirish ~ Mintaqalarni kompleks rivojlntirish ~ Mintaqalar o’rtasida xududiy mehnat taqsimotini amalga oshirish} Iqtisodiyotni davlat tomonidan boshqarish ko’proq qaysi jihat (omil) ga bog’liq? {= Iqtisodiy rivojlanish modeliga ~ Mamlakat mintaqaviy siyosatiga ~ Mamlakatning ijtimoiy holatiga Mintaqalar ijtimoiy rivojlanish darajasiga} Iqtisodda bozor usullarini qo’llash o’z samarasini bermaydigan sohani toping? {=Mintaqalar ijtimoiy iqtisodiy rivojlanishini ~Meditsina ~Ta'lim ~ Barcha sohalarda bozor usullarini qo’llash o’z samarasini beradi} Samarqand shahri qachongacha respublika poytaxti bo’lgan? {=1930 yilgacha ~1931 yilgacha ~1929 yilgacha ~1928 yilgacha} O’bekistonda viloyat bo’linmalari qachondan boshlab vujudga kelgan? {=1938 yil yanvar ~1938 yil fevral ~ 1939 yil fevral ~ 1939 yil yanvar} Dastlab qaysi viloyatlar tashkil topgan? {=Buxoro, Xorazm, Farg’ona, Toshkent, Samarqand ~ Farg’ona, Toshkent, Samarqand, Buxoro, Qashqadaryo ~ Buxoro, Toshkent, Xorazm, Farg’ona, Qashqadaryo ~ Buxoro, Samarqand, Toshkent, Andijon, Qashqadaryo } 8-mavzu: ”Mintaqalarning ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanish imkoniyatlari. О‘zbekiston mintaqalarni ijtimoiy -iqtisodiy rivojlanishini takomillashtirish yо‘llari. Mintaqalarda atrof-muhitni muhofaza qilish va ulardan oqilona foydalanish bо‘yicha hamkorlik” Davlat byudjeti tuzilishi konstitutsiyasi qaysi moddasida ko’rsatilgan? {=122 modda ~121 modda ~123 modda ~127 modda Mintaqa byudjeti daromadlari qaysi resurslardan shakllanadi? {=Biriktirilgan va taqsimlovchi resurslarga ~ Taqsimlovchi va iqtisodiy resurslarga ~ Biriktirilgan va biriktirilmagan resurslarga ~ Hammasi to’g’ri } Mintaqaviy iqtisodiy siyosat orqali davlat xokimiyati boshqaruv organlarining qaysi funksiyasi amalga oshiriladi? {= Muvofiqlashtiruvchi ~ Ekspert – tahlil ~ Axborot ~ Topshiriq beruvchi } Mamlakatlarda ishlab chiqarish kuchlarini joylashtirish tamoyillari nimalar asosida shakllanadi va rivojlanadi? {= Bozor iqtisodiyotining rivojlanish modelini o’rganish va chet el tajribalaridan foydalanish asosi ~ shu millatning mentaliteti asosida ~ Iqtisodiyotni tarkibiy qayta qurish asosida ~ mintaqa tabiiy resurslari asosida} Mintaqaviy iqtisodiyot o’rganadi? {= Iqtisodiyotni hududiy tashkil etishni ~ Dunyo mamlakatlari iqtisodiyotini ~ Dunyoni ijtimoiy-iqtisodiy xususiyatlarini ~ Ho’jalik va aholini joylashishini} Mintaqaviy iqtisodiyotning fan sifatidagi mohiyati nima? {=Konkretlik, hududiylik,majmualiylik, globallik ~ Majmualiylik, aniqlik, o’zarobog’liklik, mintaqaviy ~ Xududiylik, rayonlashtirish, xarita, tasvirlash ~ Globallik, xududiylik, majmualiylik, rayonlashtirish} Iqtisodiyotni xududiy tashkil etish bu: {= Har xil xududiy darajadagi iqtisodiyotni boshqarish ~ Joylashtirish va rivojlantirish buyicha xarakat va jarayonlarning yig’indisi ~ Har xil darajadagi axoli, xujalik va tabiatdan foydalanishni joylashtirish ~ Ishlab chiqarish kuchlarin joylashtirish va rivojlantirish} Ishlab chiqarishni joylashtirishning nazariy yondashuvlari dastlab nechanchi yiilarida rivojlandi? {= XIX asrning 20-30 yillarida ~ XIX asrning 40-80 yillarida ~ XX asrning 80-90 yillarida ~ XX asrning 45-70 yillarida} Tizimli tahlil usulga ta'rif bering? {= Ushbu uslub bosqichlilik tamoyiliga asoslanadi (maqsadqoyish, vazifani aniqlash, Ilmiy taxminni bayon etish, tarmoqlarni joylashtirish xususiyatlarini kompleks U tarmoqlar tuzilmasi, ularnin go’zaro aloqadorligini o’rganish imkonini o’rganish) ~ Ilmiy taxminni bayon etish, tarmoqlarni joylashtirish xususiyatlarini kompleks o’rganish ~ tarmoqlar tuzilmasi, ularning o’zaro aloqadorligini o’rganish imkonini beradigan ilmiy bilish uslubidir ~ Ushbu uslub ishlab chiqarish xususiyatlarini ko’rgazmali aks ettirish imkonini beradi} Tizimlash uslubiga ta'rif bering? {=U o’rganilaytgan hodisalarni alohida belgilariga ko’ra guruhlarga ajratishyo’libilan amalga oshiriladi. Bunda tasniflash, tipologiya, umumlash tirish va boshqa usullar qo’llaniladi ~Ushbu uslub bosqichlilik tamoyiliga asoslanadi (maqsadqoyish, vazifani aniqlash, Ilmiy taxminni bayon etish, tarmoqlarni joylashtirish xususiyatlarini kompleks U tarmoqlar tuzilmasi, ularnin go’zaro aloqadorligini o’rganish imkonini beradigan ilmiy bilish uslubidir.o’rganish) ~Ushbu uslub ishlab chiqarish xususiyatlarini ko’rgazmali aks ettirish imkonini beradi ~mintaqa iqtisodiyoti rivojlanishining hududiy proporsiyalarini modellashtirish, mintaqa xo’jaligini tarmoqlar boyicha modellashtirish, mintaqa xo’jalik majmualarining shakllanishini modellashtirish} Iqtisodiy-matematik modellashtirish usulga ta'rif bering? {=Mintaqa iqtisodiyoti rivojlanishining hududiy proporsiyalarini modellashtirish, mintaqa xo’jaligini tarmoqlar boyicha modellashtirish, mintaqa xo’jalik majmualarining shakllanishini modellashtirish ~Ushbu uslub bosqichlilik tamoyiliga asoslanadi (maqsad qoyish, vazifani aniqlash, Ilmiy taxminni bayon etish, tarmoqlarni joylashtirish xususiyatlarini ompleks U tarmoqlar tuzilmasi, ularning o’zaro aloqadorligini o’rganish imkonini beradigan ilmiy bilishuslubidir.o’rganish ~Uo’rganilaytgan hodisalarni alohida belgilariga ko’ra guruhlarga ajratish yo’libilan amalga oshiriladi. Bunda tasniflash, tipologiya, umumlashtirish va boshqa usullar qo’llaniladi ~Ushbu uslub ishlab chiqarish xususiyatlarini ko’rgazmali aks ettirish imkonini beradi} Ishlab chiqarish kuchlarini joylashtirish qonuniyati o’zida quyidagilarni aks ettiradi: {=Ishlab chiqarish kuchlari va hudud o’rtasidagi eng umumiy munosabatlar yig’indisi ~O’ziga xos tabiiy va ijtimoiy-iqtisodiy sharoit va resurslar ~Tabiiy va ijtimoiy-iqtisodiy sharoit va resurslaridan kompleks ravishda foydalanish ~Mehnatni mintaqalar o’rtasida oqilona va hududiy taqsimlash} Yalpi milliy mahsulot nima ? {=bir yil davomida jamiyatda yaratilgan tovarlar va xizmatlarning bozor bahosi orqali ifodalanishi ~yillar davomida yaratilgan tovarlarning bozor bahosi orqali ifodalanishi ~bir necha yillar davomida yaratilgan xizmatlarning bozor bahosi orqali ifodalanishi ~tovar va xizmatlarning davlat tomonidan belgilangan narxlarda ifodalanishi} Mehnat unumdorligining omillariga quyidagilarning qaysi biri kiritilmaydi? {=Inflyasiyaning ko‘tarilishi ~Ishlab chiqarishning texnika-texnologtya darajasi ~Ishlovchilarning bilimi, malakasi ~Ishlab chiqarishning tabiiy sharoitlari} Iqtisodiy o‘sish tushunchasini aniqlang? {=Kishilarning ehtiyojini qondirish maqsadida moddiy ne'matlarni ishlab chiqarishning o‘sishi ~Iste'mol buyumlarini ishlab chiqarishning o‘sishi ~Ishlab chiqarishning vositalarini rivojlanishi ~Hizmat ko‘rsatishning o‘sish} Mikroiqtisodiy o‘sish ko‘rsatkichlariga quyidagilarning qaysi biri kiritilmaydi? {=Jamiyat miqyosidagi o‘sish ~Korxona iqtisodiyotini o‘sishi ~Firma faoliyatining o‘sishi ~Tarmoq doirasidagi o‘sish} Mikroiqtisodiy o‘sishga qaysi ko‘rsatkich mos keladi? {=davlat miqyosidagi iqtisodiy o‘sish ~tarmoq doirasidagi o‘sish ~korxona doirasidagi o‘sish ~fermer xo‘jaligi iqtisodiyotini o‘sishi} Iqtisodiy o‘sishning omillariga quyidagilardan qaysi biri kiritilmaydi? {=tadbirkorlik qobiliyati ~tabiiy resurslarning miqdori va sifati ~mehnat resurslarining miqdori va sifati ~ishlab chiqarishning texnologik darajasi} Ko‘rsatilgan omillardan qaysi biri ekstensiv o‘sish deyiladi? {=kapital qo‘yilmalarining ko‘paytirish va ishlab chiqarishning miqdoran o‘sishi ~fan-texnika yutuqlarini joriy qilinishi ~mehnatni tashkil etishni takomillashtirish ~mahsulotni iste'mol xususiyatlarini yaxshilash} Ko‘rsatilgan omillardan qaysi biri intensiv o‘sish deyiladi? {=Fan-texnika yutuqlarini joriy qilinishi asosida mehnat unumdorligini oshirish ~ishlab chiqarish natijasini miqdoran o‘sishi ~kapital qo‘yilmalarining ko‘paytirish va ishlab chiqarishning miqdoran o‘sishiga erishish ~mahsulotni iste'mol xususiyatlarini yaxshilash} Milliy boylik tushunchasiga quyidagilardan qaysi biri mos? {=ajdodlar mehnati bilan yaratilgan va jamiyatda jamg‘arilib kelingan ne'matlar va tabiat in'omlari yig‘indisi ~aholi qo‘lida to‘plangan mablag‘lar ~yer osti va yer usti boyliklari ~qishloq ho‘jaligida yaratilgan mahsulotlar} Ko‘rsatilganlardan qaysi biri iqtisodiy potensialning omillariga kiritilmaydi? {=jamg‘arilgan potensial ~mehnat potensiali ~ilm-ma'rifat potensiali ~texnologik, tabiiy potensial} Tovar ishlab chiqarish degani {=ayriboshlash, bozor uchun, pul vositasida oldi-sotdi qilish uchun mahsulotishlab chiqarish ~bozor uchun yaratilgan mahsulot ~mahsulotlarni jahon bozoriga olib chiqilishi ~mahsulotni barter asosida ayriboshlash jarayoni} Tovar ishlab chiqarish nimaga asoslanadi? {=mehnat taqsimoti, ishlab chiqaruvchilarning bir-biridan alohidalashuviga ~mehnat unumdorligi va intensivligi ~aholi daromadi va soliqlari ~shaxsiy va moddiy-ashyoviy omillarga} Mulkchilik sub'ektiga quyidagilardan qay birini kiritish mumkin emas? {=yer, suv, konlar ~ayrim kishilar, oilalar, aholining sotsial guruhlari ~hududiy birlashmalar ~har xil jamoalar, ijtimoiy, dikiy tashkilotlar} Mulkchilik shakllariga quyidagilardan qaysisini kiritib bo‘lmaydi? {=davlat byudjeti ~xususiy mulk ~davlat mulki ~jamoa mulki} Xususiy mulk nima? {=daromad topishga qaratilgan mulk ~oila a'zolarining mulki ~diniy tashkilotlar mulki ~fuqarolar mulki} O‘zbekistonda qaysi soha xususiy mulk bo‘la olmaydi? {=yer, yerosti, yerusti boyliklari ~sanoat korxonalari ~xizmat ko‘satish sohasi korxonalari ~binolar, inshoatlar} Davlat mulki turlariga quyidagilardan qaysi biri kirmaydi? {=korporativ-guruhiy mulk ~respublika ixtiyoridagi mulk ~Qoraqalpog‘iston Respublikasi mulki ~ma'muriy-hududiy (kommunal) mulk} Mulkchilik sub'ektiga quyidagilardan qay birini kiritish mumkin emas? {=yer, suv, konlar ~ayrim kishilar, oilalar, aholining sotsial guruhlari ~hududiy birlashmalar ~har xil jamoalar, ijtimoiy, diniy tashkilotlar} “Demografik portlash”ni yuzaga keltiruvchi asosiy omillar {=Tabiiy ko‘payish va tug‘ilishning yuqori ko‘rsatkichlari va o‘limning nisbatan past darajasi ~Tug‘ilish va o‘limning yuqori darajasi ~O‘lim darajasining tug‘ilishdan yuqoriligi ~Aholi tabiiy o‘sishinin gsalbiy ko‘rsatkichi} Iqtisodiy faol aholi bu: {=Jami ishchi kuchining xalq xo‘jaligida band bo‘lgan qismi ~Shaxsiy xo‘jaligida ish yurituvchi kishilar ~Mustaqil daromadga yega kishilar ~Mehnat resurslari, ishlayotgan nafaqaho‘r va o‘smirlar} Aholi zichligi ko‘rsatkichi bu: {=Aholi joylashuvi ~Turmush darajasi ~Aholining tig‘iz joylashuvi ~Aholining milliy tarkibi} Urbanizatsiya–bu: {=Keltirilgan barcha javoblar to‘g‘ri ~Shaharlarning o‘sish jarayoni ~Shahar aholisi turmush tarzining tarqalish jarayoni ~Jamiyat taraqqiyotida shaharlar rolining oshib borishi} Aholi migratsiyasi bu: {=Aholining dunyo bo‘ylab va ayrim mamlakatlar doirasida ko‘chishi ~Aholining mamlakat ichida ko‘chib yurishi ~Aholining mamlakatlar bo‘ylab ko‘chib yurishi ~Yangi ish joylari va turar joylarni qidirish} Download 21.88 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling