Mirzo ulug`bek nomidagi o`zbekiston milliy universiteti

Gramm “-“ tuproq bakteriyasi Agrobacterium tumefaciens -fitopatogen bo'lib, o'zining hayot sikli davomida o'simlik hujayra-sini transformatsiya qjladi. Bu transformatsiya o'simlikda shish hosil bo'lishiga olib keladi, bu esa o'simlikning normal o'sishiga to'sqinlik qiladi

Gramm “-“ tuproq bakteriyasi Agrobacterium tumefaciens -fitopatogen bo'lib, o'zining hayot sikli davomida o'simlik hujayra-sini transformatsiya qjladi. Bu transformatsiya o'simlikda shish hosil bo'lishiga olib keladi, bu esa o'simlikning normal o'sishiga to'sqinlik qiladi

1-rasm. A.tumefaciensning o 'simlikda infitsirlaiiishi va slihhning shakllanishi.
O‘simliklar gen muhandisligi
Amaliy mashg`ulot
Ti plazmidalari gen muhandisligida ushlashi

Ti-plazmidani tutmaydigan A.tumefaciens shtammlari shakllangan o'simlik shishlarini hosil qila olmaydi.

Ti-plazmidani tutmaydigan A.tumefaciens shtammlari shakllangan o'simlik shishlarini hosil qila olmaydi.

Ti+DNK—> Ti-DNK*

Ti-DNK* - zararlangan o'simlik DNKsi.

DNK - o'simlik genomi.

Demak, plazmidaning asosiy ishi bu o'simlik zararlantirilganda, bakteriyaning o'z genlarini shu o'simlikning DNKsiga kiritilishidur.
Demak, opinlar bakteriya uchun ozuqa hisoblanadi, ular bo’lmasa bakteriya ko'paya olmaydi. Bakteriya faqat o'simlik ichida o'simlikka o'zining genini kiritgandan so'ng ko'payadi
O'simlik uchun opinlar (opin, agropin, nopolin) kerak emas, ular bakleriyani ko'payishi uchun zarur
Opinlar ishlab chiqilgandan so'ng hujayralarda va to'qimada miqdor oshadi, ya'ni bakteriyaning Tiplazmidasi o'simlikka genlarini kiritadi va fitogormonlarni (sitokenin, auksin, gibberellin) sintezlaydi.
Fitogormonlar

Ti-plazmida haqida.

Ti-plazmida ancha katta plazmida, u to'rt qismdan iborat.

Vir-qism genlar Ti-plazmidadagi T- qism genlarni o'simlik geniga kiritishni bajaradi, uning ish programmasi 30 soatga mo'ljallangan bo'ladi. Vir - qism genlarda quyidagi A, B, C, D, E, F qism genlar bo'lib, unda eng asosiysi A - qism genidir, u har doim o'simlikka bakteriya kirgan yoki kirmaganligi haqida belgi berib turadi.

Ti-plazmida - bakteriya - o'simlikning hamma vegetativ organlariga va hamma to'qimalarga ta'sir qiladi.

Vir qismdagi genlar bakteriya genlarini o'simlik genlariga o-tkazishda yordam beruvchi genlar hisoblanadi, ya'ni Vir genlarining mahsulotlari T-DNKning o'simlik hujayrasini genomiga integratsiyasi va transporti uchun muhim hisoblana­di
T-DNK-Sitokinin
2-rasm. Ti-plazmidaning genetik xaritasi
Atsetoseringon va gidrooksiatsetose­ringonlar birikmalar shikastlanishiga javoban o'simlik tomonidan ajratiladi va Ti-plazmidaning Vir genlarini faollashtiradi.

E`TIBORINGIZ

E`TIBORINGIZ

UCHUN

RAXMAT