Mis tuzining suvdagi eritmasi orqali 2,68 soat davomida 5 a tok kuchi o’tkazilsa, necha gramm mis metali ajralib chiqadi? Tokka nisbatan unum 80%

BIOLOGIYA

1. 
   Peshonasi nishab, qosh yoylari va iyagi zaif
   3
   
   

rivojlangan bo’lib, miyasining hajmi 1400 sm bo’lga. Ushbu ta’rif odamning qaysi ajdodlariga mansub?

1. 
   sinantrop B) kromanyon
   

C) neandertal D) pitekantrop

2. 
   Nafas olishning shartli reflekslari qayerda hosil bo’ladi
   
   1. 
      orqa miya nerv markazida;
      
   2. 
      bosh miya katta yarim sharlarida;
      
   3. 
      uzunchoq miya nerv markazida;
      
   4. 
      oraliq miya nerv markazlarida;
      

3. 
   Neyronning vazifasiga ko’ra xili,…ularni tizza refleksi yoyidagi o’rni
   
   1. 
      sezuvchi, harakatlanuvchi to’rtinchi va beshinchi
      
   2. 
      sezuvchi, harakatlanuvchi uchinchi va beshinchi
      
   3. 
      harakatlanuvchi sezuvchi, uchinchi va beshinchi
      
   4. 
      sezuvchi, harakatlanuvchi ikkinchi va oltinchi
      

4. 
   Odam yuragiga hos bo’lmagan ma’lumotni aniqlang.
   
   1. 
      o’ng bo’lmacha uch ta va qali klapan ochiladi
      
   2. 
      chap bo’lmacha qisqarganda ikki ta va qali klapan ochiladi
      
   3. 
      o’ng qorincha qisqarganda qon o’pka arteriyasiga chiqadi
      
   4. 
      chap qorincha qisqarganda qon o’pka venasiga chiqadi
      

5. 
   Sun’iy nafas berishning uchinchi bosqichiga kirmaydigan usulni belgilang.
   
   1. 
      Chuqur nafas olib labini bemor labiga qo’yadi
      
   2. 
      bemorning bo’ynini orqa tomonidan bir qo’lini o’tkazib, ikkinchi qo’li bilan burnini qisadi
      
   3. 
      Bemor og’ziga bor kuchi bilan puflaydi
      
   4. 
      Bemorning og’ziga uch qavat bint yopiladi
      

6. 
   Quyidagi o‘simliklar evolyutsion taraqqiyoti bo‘yicna to‘g‘ri ketma-ketlikda joylashtirilgan javobni aniqlang.
   

1) nostok; 2) ulotriks; 3) kordait;4) plaun;

5. 
   riniya; 6) magnoliya.
   

A) 2, 5, 4, 1, 3, 6 B) 1, 2, 5, 4, 3, 6

C) 1, 4, 2, 5, 3, 6 D) 1, 2, 3, 4, 5, 6

ketganligi, ildiz o’rniga poyada so’rg’ichlar hosil bo’lib, uning yordamida “xo’jayin” o’simliklardan oziq moddalarni so’rib olishi qanday evolyutsion jarayonlarni aks ettiradi?

1. 
   idioadaptatsiya, biologik regress
   
2. 
   biologikprogress, aromorfoz
   
3. 
   biologikprogress, umumiy degeneratsiya
   
4. 
   umumiy degeneratsiya, biologik regress
   

8. 
   2-bosqichda 120 kj energiya issiqlik energiyasi sifatida tarqalsa, 3-bosqichda issiqlik sifatida tarqalgan energiya(a) va xloraplastda ATF ga bo`glanga energiya miqdorini(b) aniqlang.
   

A) a-1160, b-42300 B) a-1160, b-1200 C) a-1160, b-43200 D) a-1440, b-1080

8. 
   Biotsenoz tarkibiga kiruvchi organizmlar noto‘g‘ri guruhlangan javobni aniqlang. a)fitotsenoz; b) zootsenoz; c) mikrobiotsenoz.
   

1. 
   a - suv yong‘og‘i, iloq, aspidistra, zirk, sariq lyupin; b - vixuxol, katta kivi, qayin odimchisi, xongul, g'izol;c - pseudomonas, rizosfera, afrobakterium, E.coli bakteriyasi
   
2. 
   a - elodeya, molodilo, kaprifol, gledechiya, kanna; b - dengiz mushugi, quloqdor ko‘rshapalak, yergazar, suv opossumi, nitella;c - pseudomonas, sil tayoqchasi, pichan batsillasi, yo'sinlar
   
3. 
   a - suv qaroqchisi, qo‘ng‘irbosh, sharq sauri, zig'ir, ko‘p bargli lyupin; b - suv ayg'iri, katta shomshapalak, tapir, kutora, assidiya; c - pnevmokokk, pseudomonas, rizosfera, agrobakterium
   
4. 
   a - suv nilufari, ayiqtovon, tekoma, begoniya, shumg'iya; b - dengiz tulkisi, kojan ko‘rshapalak, qulon, yaguar, nereida; c - pnevmokokk, sil tayoqchasi, E.coli va tugunak bakteriyasi
   

8. 
   i-RNKda 21 % adenin azotli asoslari, 27% uratsil azotli asoslari, 26% sitozin azotli asoslari bo’lsa, uning sintezida ishtirok etgan DNK dagi guanin azotli asoslari foizini aniqlang.
   

A) 24 B) 52 C) 48 D) 26

8. 
   Mutatsiya jarayoniga xos bo`lmagan xususiyatni aniqlang.
   
   1. 
      no`xatni meyoz jarayonida 4- juft xromasomalari noteng taqimlanib 6 va 8 ta to`plamga ega bo`lgan hujayralar hosil bo`ldi.
      
   2. 
      qalampirning meyoz bo`linishida metafaza2 bosqichida 12- va 20- juft xromasomlar noteng taqsimlanib 22 va 26 ta xromasomaga ega hujayralar hosil bo`ldi
      

1/8 ASER1 (Aser) SATT A.5.9.CTZRBO © SHAMS 2009-2020

999993 41 18.01.2020 999993 41 18.01.2020

D) tushum, jo‘nalish, o‘rin-payt, o‘rin-payt

46. 
    Qaysi so‘zning oxiriga “t” harfi yozilmaydi?
    
    1. 
       matona.. B) daroma..
       

C) nadoma.. D) xayolparas..

46. 
    Jarangsiz jufti mavjud bo‘lgan til oldi jarangli undoshlarni aniqlang.
    
    1. 
       t, s, ch, sh B) d, b, z
       

C) z, j, d D) g, d, z, j

46. 
    Mahmud Koshg'ariy tomonidan turkiy qabilalar ichida «eng yengil» deya ta’riflangan til qaysi?
    
    1. 
       o'g'uz qabilasining tili
       
    2. 
       Xoqoniy o'lkasida yashovchilarning tili
       
    3. 
       basmil qabilalarining tili
       
    4. 
       yag'mo, tuxsi qabilalarining tili
       

46. 
    Qaysi javobda paronimlar berilgan?
    
    1. 
       nabira-nevara B) bema’nilik-bema’nolik
       

C) jodi-jodu D) algebra- aljabr

46. 
    Quyidagi so‘zlardan qaysilari bir-biriga tobe bоg’lanishi mumkin?
    

1. Tоl, tеrak, 2. Hikоya, o‘qimоq, 3. Tеlеfоn, gapirmоq, 4. Katta, оshqоvоq,

5. Uy, eshik, 6. O‘rik, g’alla. A) 1,2,3,4,5,6 B) 2,3,4,5,6 C) 2,3,4,5 D) 2,3,4

46. 
    To‘g‘ri yozilgan so‘zlar sonini toping. mobodo, mash’um, muzofot, mojoro, hasad A) 1 B) 3 C) 4 D) 2
    

46. 
    “Qishi mahkam sovuqtur, qori agarchi Kobul qoricha tushmas. Yozlar yaxshi havosi bor, agarchi Kobul qoricha tushmas”. “Boburnoma”da ta’riflangan ushbu shahar nomini aniqlang.
    
    1. 
       Andijon B) Qarshi
       

C) Samarqand D) Qo’qon

46. 
    «To‘nyuquq» bitiktoshida To‘nyuquq topgan yerchi yigit qaysi qabiladan edi?
    
    1. 
       To‘g‘ri javob yo‘q.
       
    2. 
       Cho‘llik az qabilasidan.
       
    3. 
       To‘g‘lik avar qabilasidan.
       
    4. 
       Dashtlik shak qabilasidan.
       

46. 
    “O‘n ikki stul”, “Оltin buzоqcha” asarlarining muallifini toping.
    
    1. 
       Chexov B) Tolstoy
       

C) Ilf va Pеtrоv D) Pushkin

46. 
    “Qorning to‘q esa, arpa noni yaxshi ko‘rinmas, Gar och ersang, oy qursi kabi xo‘b erur va sof” ushbu misralar janrini toping.
    
    1. 
       Masnaviy B) G‘azal C) Qit’a D)
       

Ruboiy

46. 
    O‘tkir Hoshimovning “Sharq yulduzi” jurnalida bosh muharrir bo‘lib ishlagan davrida yaratilgan asarlarini belgilang.
    
    1. 
       “Ikki eshik orasi”, “Umr savdosi”, “To’ylar muborak”
       
    2. 
       “Nurli dunyo”, “Umr savdosi”, “To’ylar muborak”, “Daftar hoshiyasidagi bitiklar”
       
    3. 
       “Osmondan tushgan pul”, “To’ylar muborak”
       
    4. 
       “Ikki eshik orasi”, “Bahor qaytmaydi”, “Tushda kechgan umrlar”, “Ikki karra ikki- besh”
       

46. 
    A. Navoiyning “Munshaot” asarida “…umm ul-xabois”, ya’ni “yaramasliklar onasi” deb hisoblangan narsa nima?
    
    1. 
       chog‘ir B) yo‘lto‘sarlik
       

C) tarbiyasizlik D) zino

46. 
    Hamzaning “Dardiga darmon istamas” she’ri qanday shaklda yozilgan?
    
    1. 
       Masnaviy B) Murabba
       

C) Muxammas D) Musallas

46. 
    ”Qutlug‘ qon”(Oybek) romanida Gulnor uchun nima umrining eng mas’ud, eng unutilmas, eng yorqin damlari, umr tunida porlagan nodir yulduzlar edi?
    
    1. 
       beg‘ubor bolalik chog‘lar
       
    2. 
       Yo‘lchi bilan kechirgan soatlar
       
    3. 
       Yo‘lchini bog‘da ilk bor uchratgan onlar
       
    4. 
       otasi hayitlik keltirgan daqiqalar
       

46. 
    Qaysi ijodkor hasbi hol yo‘nalishida yozilgan g‘azalida o‘zini “Jahon – og‘uga kelgan...”, “G‘am-u qayg‘uga kelgan...”, deb tasvirlaydi?
    
    1. 
       Anbar Otin B) Nodira
       

C) Uvaysiy D) Dilshodi Barno

TARIX

46. 
    “Toshkent traktor zavodi” AJ va “Amerika mobil group” firmasi hamkorlikda qaysi loyiha asosida minitraktorlar va uskunalar ishlab chiqarilmoqda?
    
    1. 
       O`zbekiston va Bolgariya
       
    2. 
       O`zbekiston va Rossiya
       
    3. 
       O`zbekiston va Xitoy
       
    4. 
       O`zbekiston va AQSh
       

46. 
    XIX asrda Janubiy Afrikada olmos (1) va oltin (2) konlari topilgan vaqtlarni belgilang.
    

a) 50-yillarda; b) 60-yillarda; c) 70- yillarda; d) 80-yillarda

A) 1 - d ; 2 - b B) 1-c; 2-d

C) 1 - a; 2 - b D) 1-b; 2-с

46. 
    SSSRda 8-11 yoshli bolalarning 98 foizi maktablarga qatnay boshlagan yili qaysi davlatlar o`rtasida shartnoma imzolangan?
    
    1. 
       Buyuk Britaniya, Fransiya
       
    2. 
       Fransiya, Germaniya
       
    3. 
       Germaniya, Buyuk Britaniya
       
    4. 
       Fransiya, SSSR
       

46. 
    Qaysi javobda avvalgi Qo'qon xonligiga qarashli Avliyo ota qal’asining hozirgi nomi keltirilgan?
    
    1. 
       Bishkek B) Taroz C) Almati D) Astana
       

46. 
    Olimpiya o‘yinlari tashkil etilganidan to butkul to‘xtab qolgunga qadar necha yil o‘tdi? A) 1170 B) 382 C) 359 D) 1147
    

46. 
    BMT dоirasidagi iхtisоslashtirilgan tashkilоtlar nоmlari хatо bеrilgan javоbni tоping.
    
    1. 
       Хalqarо mоliya kоrpоratsiyasi
       
    2. 
       Хalqarо оlimpiada qo`mitasi
       
    3. 
       Jahоn mеtеrоlоgiya tashkilоti
       
    4. 
       Хalqarо avtоmоbilchilik ittifоqi
       

46. 
    Qadimda O'rta Osiyo hududlarini egallagan Eftallar davlati qulagach, Amudaryodan to Suriyaga qadar bo'lgan Ipak yo'li ustidan nazorat kimning qo'liga. o'tdi?
    
    1. 
       Turk xoqonligining B) Vizantiyaning
       

C) Xitoyning D) Eronning

46. 
    Industrial davlatlarda "Konservativlik to'lqini" tarafdorlari hokimiyat tepasiga kelishiga olib kelgan inqiroz bo'lgan yillarni aniqlang.
    
    1. 
       1974-75-yillar va 1980-82-yillar
       
    2. 
       1983-85-yillar va 1997-99-yillar
       
    3. 
       1978-79-yillar va 1988-90-yillar
       
    4. 
       1966-67-yillar va 1997-99-yillar
       

46. 
    XX asr boshlarida qaysi ma’rifatparvar "Adibi avval" va "Adibi soniy" kabi darsliklarni yaratgan?
    
    1. 
       Abdulla Avloniy
       
    2. 
       Mulla OlimMaxdum Hoji
       
    3. 
       Mahmudxo'ja Behbudiy
       
    4. 
       Munavvar Qori Abdurashidxonov
       

46. 
    Oltin O'rda ulus nomini olgan to'rtta yirik viloyatga bo'linib ketgan davrda yuz bergan voqeani aniqlang.
    
    1. 
       Boyazid Yildirim va Amir Temuro'rtasida kuchli to'qnashuv bo'ldi.
       B) Angliya taxtiga Genrix VII Tyudor keldi.
       
       

3. 
   Venetsiyalik sayyoh Marko Polo Uzoq Sharq va Xitoyga sayohat qildi.
   
4. 
   Movarounnahrda Sarbadorlar harakati vujudga keldi.
   

46. 
    Quyidagi qaysi voqealar Xoraxmda Avazning inoqlik davriga to`g`ri keladi?
    

1) Muhammadxoja va Azizxoja boshliq savdo karvoni Sibirga jo`nagan 2) Shoira Nodirabegim tug`ilgan 3) Xivaga Orenburgdan Blankennagel kelgan 4) Chimkent, Sayram Toshkentga qo`shib olingan 5) Kunxo`ja Ibrohim tug`ilgan

A) 1,2,3,4,5 B) 1,2,3,4 C) 1,2,3 D) 1,2

46. 
    Fransiyada hukumatni R.Puankare boshqargan davr bilan bog‘liq ma’lumotlarni toping.
    

1) pul islohoti o‘tkazilishi; 2) soliqlarning 9 mlrd frankka ko'paytirilishi; 3) davlat xarajatlarining qisqartirilishi; 4) urush nogironlariga to'lanadigan nafaqalarning kamaytirilishi; 5) ishsizlik va nogironlik nafaqalarining bekor qilinishi; 6) ta’lim islohoti o'tkazilishi

A) 2, 3, 4 B) 1, 5, 6

C) 1, 3, 5 D) 2, 3, 6

46. 
    Mauriya davlati yuksalgan asrda tashkil topgan davlarlarni to`g`ri belgilang.
    

1) Dovon 2) Parfiya 3) Yunon-Baqtriya 4) Qang` 5) Sin davlati 6) Salavkiylar davlati A) 1,2,3 B) 1,2,3,4

C) 1,2,3,4,5 D) 1,2,3,4,5,6

46. 
    Amir Xusrav Dehlaviy yashagan davrda tarixda ro`y bergan voqealarni aniqlang.
    

1) Eronda Xulakiylar davlati tashkil topda 2) Ma`sudbek pul islohoti o`tkazdi 3) Arab xalifaligi tugatildi 4) Bahouddin Naqshband tug`ilgan 5) Kebekxon hukmronligi boshlandi 6) xattot Mirali Tabriziy tug`ilgan A) 1,2,3,4,5 B) 1,2,3,4

C) 1,2,3 D) 1,2,3,4,5,6

46. 
    1921-yili XXSRda Moskvaga ma’qul kelmagan hukumatrah- barlari o‘z lavozimidan olib tash- landi. Bular kimlarva qaysi oylarda o‘z mansabidan olib tashlangan?
    
    1. 
       martda - P. Yusupov, avgustda - H. Matmurodov, oktabrda - M. Ibniyaminov
       
    2. 
       martda — O. Muhammadrahi- mov, avgustda - P. Yusupov, noyabrda - H. Matmurodov
       
    3. 
       martda - B. Salimov, sentabrda - P. Yusupov, dekabrda -O.Muhammadrahimov
       
    4. 
       martda - P.Yusupov, sentabrda - M.
       Ibniyaminov, noyabrda
       
       O.
       
       

-

999993 41 18.01.2020 999993 41 18.01.2020

D) ipak qurti ipagidagi oqsil

20. 
    Translatsiya jarayoniga xos bo`lmagan xususiyatlarni aniqlang.
    
    1. 
       adenin ribonukleotidlarini uratsil ribonukleotidlariga mos kelishi 2. sitoplazmada borishi 3.yadroda borishi 4. timin dezoksiribonukleotidlarini adenin ribonukleotidlariga mos kelishi
       

5.i-RNK dagi irsiy axborot polipeptid zanjiradagi aminokislotalar izchilligiga ko`chirilishi

6.i-RNK polimeraza ishrokida kechadi 7. dezoksiribonukleotidlardagi axborotni ribonukleotidlarga ko`chirilishi

A) 4,3,7 B) 2,5,1 C) 3,4,1 D) 3,2,6

20. 
    Orqa miyadan chiquvchi simpatik (S) va bosh miyadan chiquvchi parasimpatik (P) nervlarning I va II qismi qayerdan boshlanib (a), qayerda tugashini aniqlang (b)?
    

1-orqa miya; 2-oraliq miya; 3-uzunchoq miya; 4-orqa miya old shoxi 5-yurak, jigar atrofi nerv tugunlari; 6-umurtqa pog'onasi atrofi nerv tugunlari; 7-ichki a’zolar; 8-qon tomirlar devori; 9-skelet muskullari 10-miya yarim sharlari po'stlog'i

A) S-I-a-10,b-7; II-a-5,b-9; P-I-a-3, b-7,5

B) S-I-a -2, b -6; II-a -6, b -9; P-I-a -4, b -8,5

C) S-I-a-l,b-6; II-a-6,b-7; P-I-a-3, b-7,8

D) S-I-a-1,b-6; II-a-6,b-7; P-I-a-2, b-8

20. 
    Bakteriyalar tomonidan ammiaklarning parchalanishi (a) va hosil qilinishi (b) qanday nomlanadi?
    

1. 
   a- nitrifikatsiya; b- ammonifikatsiya
   
2. 
   a- ammonifikatsiya; b- denitrifikatsiya
   
3. 
   a- nitrifikatsiya; b- denitrifikatsiya
   
4. 
   a- denitrifikatsiya; b-azotfiksatsiya
   

20. 
    Meyozga xos bo`lgan javobni ko`rsating.
    

1. 
   arxeosporani bo`linishi,vegetativ chang hujayrasini hosil bo`lishi
   
2. 
   gaploid to`plamli qiz hujayrani hosil bo`lishi
   
3. 
   generativ chang hujayrasni hosil bo`lishi
   
4. 
   mikrosporani hosil bo`lishi,arxeosporani bo`linishi
   

20. 
    Turp o’simligi (n=9) mikrosporasi bo’linishining anafaza davri yakunida nechta xromosoma (a) va xromatida (b) bo’ladi?
    

A) a-9; b- 18 B) a-36; b- 36

C) a-18; b- 18 D) a-18; b- 36

20. 
    Denaturatsiya(a) va duplikatsiya(b) ga xos bo`lgan xususiyatni aniqlang. 1.xromasomaning o`rta qismini ajralishi 2. xromasomaning ayrim qismini ortishi 3.
    

oqsilda tabiiy holatni yo`qotish 4.tabiiy holatni qayta tiklash

A) a-4 b-1 B) a-3 b-4

C) a-3 b-2 D) a-4 b-2

20. 
    DNK ning zanjirida 960 ta guanin nukleotidi bo’lib umumiy nukleotidlarining 40%ini tashkil qiladi. Undagi gen asosida sintezlangan oqsildagi peptid bog’lari sonini toping.
    

A) 400 B) 398 C) 399 D) 390

20. 
    Ulotriksni jinsiy ko`payishida 64 ta gameta hosil bo`lgan bo`lsa shu gametaning 50% dan zigota hosil bo`lgan zigotaning 50% dan ulotriks iplari hosil bo`ldi.
    

Qanacha ulotriks iplari hosil bo`lgan? A) 32 B) 64 C) 8 D) 16

20. 
    Kichik qon aylanish doirasi yurakning o`ng qorinchasidan boshlanadigan organizmlarni aniqlang.
    

a)itbaliq b)salamandra c)manta d)qizilto`sh f) gavial g)turkiston agamasi
A) d.f B) b.e.g C) a.b.e D) a.c

20. 
    Quyidagi organizmlarni ayirish organlari bilan juftlab ko’rsating; a-yashil bezlar, b- malpigi naychalari, c-voronkasimon naychalar, d-uchi berk naychalar;. 1-langust, 2-exinokokk, 3-jigar qurti, 4-nereida, 5- chupchik, 6-omar, 7-o’troq dengiz chuvalchangi, 8-belyanka, 9-siklop,
    

10-inkarziya.

A) a-1,9 b-5,6,8 c-4,7,10 d-2,3

B) a-1,6,9 b-5,8,10 c-4,7 d-2,3

C) a-1,6,9 b-5,8 c- 4,7 d-2,3,10

D) a-1,6 b-5,8,10 c-4,7 d-2,3,9

20. 
    Lolasimon (1), qarag‘aytoifa (2), ituzum (3) va murakkabguldoshlar (4) sistematik birliklariga mansub o'simliklarni aniqlang.
    

1. 
   1-piyozli arpa;2-sekvoyadendron;3- kartoshka; 4-kakra
   
2. 
   1-olg‘i; 2-lipa; 3-kartoshka;4-andiz
   
3. 
   1-oq shuvoq; 2-sharq sauri;3-baqlajon; 4- bo‘znoch
   
4. 
   1-bo‘yimodaron; 2-pixta;3-bo‘ritaroq;4- karrak