Moddaning ma’lum sinfga ta’lukliligini belgilovchi va ularni hossalari uchun javobgar guruxlarning nomi
Download 31.22 Kb.
|
Hujjat (2)
|
Moddaning ma’lum sinfga ta’lukliligini belgilovchi va ularni hossalari uchun javobgar guruxlarning nomi: alkinlar arenlar *funksional guruxlar alkanlar alkenlar Neytral aminokislotani ko‘rsating: lizin *glitsin glutamin asparagin glutamin kislota Keltirilgan aminokislotalarning kaysi birida xirallik markazi yo‘qligini ko‘rsating: alanin serin *glitsin treonin valin Oqsillarning birlamchi tuzilishi – bu ularning: kimyoviy xossalari *aminokislotalik ketmaketligi molekulyar massasi aminokislotalar soni aminokislotalar tabiati Oqsilning birlamchi tuzilishida asosiy bo‘lib xisoblanadigan bog’‘ bu: ionli *peptid kovalent donorakseptor vodorod Oqsillarni uchlamchi tuzilishi nima bilan bog’‘likligini ko‘rsating: polipeptid zanjir hosil bo‘lishi oligomerlar hosil bo‘lishi *polipeptid zanjirini qayta spirallanishi aminokislotalar ketmaketligi vodorod bog’lar hosil bulishi Oqsilni uchlamchi tuzilishida qatnashmaydigan bog’‘ turi: *donorakseptor gidrofob ionli disulfid amid Denaturatsiyada oqsilning saqlanib qoladigan qurilishi: *birlamchi ikkilamchi uchlamchi turtlamchi asosiy Pirrol yadrosini tutgan aminokislotani ko‘rsating: gistidin tirozin fenilalanin *prolin triptofan Kimyoviy tabiati buyicha fermentlar moddalarning qaysi sinfiga kirishini ko‘rsating: uglevod lipid fosfolipid *oqsil steroid Oddiy oqsillarni gidrolizlanishida parchalanish maxsuloti bo‘ladi: glikoproteinlar lipoproteinlar nukleoproteinlar *aminokislotalar prostetik guruxlar Transport oqsili gemoglobin oqsillarning kaysi guruxiga kirishini ko‘rsating: oddiy *murakkab lipidli nukleoproteidlar glikoproteidlar Oqsillarni dializ qilishdan maksad – ularni: fraksiyalash oddiylarini ajratish *kichikmolekulyar aralashmalardan tozalash prostetik guruxlardan ajratish peptidlardan ajratish Nuklein kislotalar tarkibiga kiruvchi monosaxarid: glyukoza galaktoza fruktoza *dezoksiriboza saxaroza Karbonil guruxning tabiatiga ko‘ra monosaxarid turlaridan biri – bu: oddiy efirlar murakkab efirlar *aldozalar geteroxalkali karboxalkali Ilkbor formaldegiddan sintezlangan monosaxarid: saxaroza *glyukoza laktoza maltoza eritroza Aldogeksozadagi xirallik markazlarning soni: bitta ikkita beshta *turtta uchta Qaysi bir gormonni sintezida substrat sifatida fenilalanin ishtirok etishini ko‘rsating: Insulin serotonin *adrenalin irozin oksitotsin Optik xossasi yo‘q aminokislotani ko‘rsating: alanin lizin glutamin *glitsin serin Tetrapeptid hosil qilishda katnashadigan aminokislotalarning soni: ikkita uchta *turtta beshta oltita Edman reaksiyasi bilan oqsilning kaysi tuzilishi aniqlanishini ko‘rsating: *birlamchi ikkilamchi uchlamchi turtlamchi asosiy Ayollar sutida sut shakarining miqdorini ko‘rsating: 12 24 *5,58,5 45,5 35 Shakarsimon bulmagan murakkab uglevodlarni ko’rsating: xitin, amilopektin Glikogen, amiloza kletchatka, amilopektin kraxmal, xitin *kraxmal, glikogen, kletchatka Gidrolizlanishda ikki molekula glyukoza hosil kiladigan disaxaridni ko’rsating: laktoza *maltoza saxaroza galaktoza sellobioza Solod shakarini gidrolizlaydigan fermentni ko’rsating: amilaza *maltaza oksidaza diastaza oksidaza Gidrolizlanganda bir molekula glyukoza va bir molekula galaktoza hosil kiladigan disaxaridni ko’rsating: *laktoza maltoza saxaroza sellobioza galloza Asalari mumi tarkibiga kiradigan spirt: etil *miritsil amil setil metil Aminosaxaridlarda aminogurux joylashgan uglerod atomining urni: birinchi ikkinchi uchinchi turtinchi *beshinchi Glyukoza eritmasida kuzatiladigan tautomeriyaning turi: ketoenol Laktimlaktam * xalkaokso sistrans aminoimin Odam organizmi uchun zarur bulgan almashtirib bulmaydigan kislotalar: stearin, linol palmitin, linol *linol, linolen stearin, araxidon olein, stearin Oddiy lipidlar katoriga kiradi: letsitin kefalin *mum xolesterol xelesterid Tarkibida ikki atomli spirt sfingozinni tutgan lipid: gangliozmd fosfatidilserin fosfatidilxolin *seramid atsetalfosfatid Letsitinni azot tutgan tarkibiy qismi: kolamin serin *xolin treonin sfingozin Fosfatidiletanolamin tarkibidagi aminospirt: *kolamin xolin serin atsetilxolin inozit Para aminobenzoy kislotaning 2 ta hosilasini ko’rsating *Anestezin *Novokain detsin koniin Oqsilning uchlamchi tuzilishini barkarorlashtiruvchi 2 ta bog’ turini ko’rsating *Efir kupriklari *Gidrofob birikish Amin kupriklari Amid bog’i Oqsilning uchlamchi tuzilishida katnashuvchi 2 ta bog’ turini ko’rsating *Vodorod bog’i *Tuz kupriklari Ion bog’i Amid bog’i Steroid tabiatli 2 ta birikmani ko’rsating *Prednizolon *Glikoxol kislota Siferol Sterin Murakkab lipid letsitinning 2 ta tuzilish birligini ko’rsating *Uchatomli spirt glitserin *Yuqorimolekulyar karbon kislota Nitrat guruxi Aminospirt glikol Murakkab lipid kolaminkefalinning 2 ta tuzilish birligini ko’rsating *Uchatomli spirt glitserin *Yuqorimolekulyar karbon kislota Sulfat guruxi Etanoltiol Murakkab lipid serinkefalinning 2 ta tuzilish birligini ko’rsating *Uchatomli spirt glitserin *Yuqorimolekulyar karbon kislota Sulfat guruxi 5tio4gidroksipropan kislota Sfingolipidlarning 2 guruxini ko’rsating *Seramidlar *Serebrozidlar Gliozidlar Letsitinlar Nuklein asoslarini tuzilishidagi 2 ta umumiylikni ko’rsating *Geteroxalkali birikmalar *Aromatik xossaga ega Xalkasida oltigugurt atomini saklaydi Okso eki amino guruxini saklaydi Kolaminning tuzilishini to’g’ri aks ettiruvchi 2 ta javobni ko’rsating *etanning hosilasi *aminospirtlar katoriga kiradi ikkita gidroksi guruxi bor bitta kush bog’i bor Sut kislotaning tuzilishini aks ettiruvchi 2 ta javobni ko’rsating *uchta uglerod atomiga ega *ikkilamchi spirtokislotalar katoriga mansub gidroksi tiollar katoriga mansub ikkita karbonil guruxga ega Gamma aminomoy kislotaning (GAMK) hosilalaridan tibbiyotda kullanidigan 3 tasini ko’rsating *Fenibut *Piratsetam *Polivinilpirrolidon Paratsetamol fenatsetin fenialanin Naftalin qaytarilishining 3 ta maxsulotini ko’rsating *Tetralin *1,4digidronaftalin *Dekalin 1,10digidronaftalin pentalin Geksalin Monosaxaridlarning kislotali muxitda oksidlanishining 3 ta maxsulotini ko’rsating *glikon kislotalar *glikar kislotalar *glikuron kislotalar uglerod dioksidi chumoli kislota sirka kislota NADN kofermentining xossalari kursatilgan 3 ta javobni ko’rsating *nikotinamidadenindinukleotid kofermentining qaytarilgan shakli *organizmda qaytarilish jarayonlarining katalizatori *1,4digidropiridiniyli aromatik bulmagan qismga ega piridiniy kationli aromatik qismga ega oksidlanish jarayonlarining katalizatori adenilfosfatning oksidlangan shakli Sfingolipidlarning 3 ta guruxini ko’rsating *Sfingomielinlar *Seramidlar *Serebrozidlar fosfolipidlar glikolipidlar fosfatidlar Ayol va erkak jinsiy gormonlarining 3 turini ko’rsating *Gestagenlar *Androgenlar *Estrogenlar ergosterinlar kortikosteronlar xolestanol Sovunlanmaydigan lipidlarni ta’riflovchi 3 ta javobni ko’rsating *gidrolizlanmaydigan bitta tarkibiy qismdan iborat moddalar *ularning bir guruxi terpenlar deyiladi *ularning bir guruxi steroidlar deyiladi gidrolizlanadigan bir nechta tarkibiy qismdan iborat moddalar ularning bir guruxi yog’lar deyiladi ularning bir guruxi fosfatidlar deyiladi Polinukleotidli zanjir hosil bulishida ishtirok etadigan 3 ta bog’ turini ko’rsating *Nglikozid bog’i *murakkab efir bog’i *fosfodiefir bog’i Oglikozid bog’i vodorod bog’i oddiy efir bog’i Dinukleotidli kofermentlarda geteroxalkali asos, pentoza va fosfat guruxlarini bog’lovchi 3 xil bog’ni ko’rsating *Nglikozid bog’i *murakkab efir bog’i *angidrid bog’i oddiy efir bog’i fosfodiefir bog’i Oglikozid bog’i Sulfanil kislota va sulfanilamidlarni 3ta ta’rifini ko’rsating: sulfanil kislota ammiakni oksidlash orkali olinadi *sulfanil kislota anilinni sulfolash yuli bilan olinadi *sulfanilamidlar antibakterial faolikka ega sulfanil kislota antirevmatik xususiyatga ega *xamma sulfanilamidlar SO2NHR guruxini saklaydi xamma sulfanilamidlar SO3NO2 saklaydi ATF molekulasi gidrolizining 3 ta maxsulotini ko’rsating: atsetamid dezoksiriboza *adenin *riboza *ortofosfat kislota metafosfat kislota GTF molekulasi gidrolizining 3 ta maxsulotini ko’rsating: *guanin guanidin *riboza *ortofosfat kislota dezoksiriboza metafosfat kislota Oqsilning uchlamchi tuzilishini barkarorlashtiruvchi 3 ta bog’ turini ko’rsating: *disulfid kupriklari amid bog’i glikozid bog’i donorakseptor bog’i *efir kupriklari *gidrofob birikish Oqsilning uchlamchi tuzilishida katnashuvchi 3 ta bog’ turini ko’rsating: *vodorod bog’i amid bog’i *tuz kupriklari *elektrostatik tortishuv kuchlari delokallangan kovalent bog’ glikozid bog’i Sfingolipidlarning 3 guruxini ko’rsating: *seramidlar *serebrozidlar letsitinlar terpenlar *gangliozidlar steroidlar Nuklein asoslarini tuzilishidagi 3 ta umumiylikni ko’rsating: *geteroxalkali birikmalar benzol hosilalari xalkasida kislorod atomini saklaydi aromatik xossaga ega *xalkasida azot atomini saklaydi *okso eki amino guruxini saklaydi Bioboshkaruvchilar katoriga kiruvchi 3 ta moddani ko’rsating: karbonsuvlar *vitaminlar oqsillar *sintetik bioaktiv moddalar nuklein kislotalar *gormonlar Gamma aminomoy kislotaning (GAMK) hosilalaridan tibbiyotda kullanidigan 3 tasini ko’rsating: paratsetamol *fenibut fenatsetin *piratsetam *polivinilpirrolidon fenialanin Para- aminofenol hosilalari guruxiga tegishli bulgan 3 ta analgetik dorivor moddani ko‘rsating: kokain *fenetidin novokain *paratsetamol *fenatsetin anestezin NAD+ kofermentining xossalari kursatilgan 3 ta javobni ko’rsating: *nikotinamidadenindinukleotid kofermentining oksidlangan shakli *oksidlanish jarayonlarining katalizatori qaytarilish jarayonlarining katalizatori *gidrid ioni N ning akseptori adeninfosfatning qaytarilgan shakli ikkita vodorod atomlarining akseptori NADN kofermenti bilan faollashtiriladigan 3 ta jarayonni ko’rsating: *aldegidlarni spirtlargacha qaytarilishi spirtlarni ketonlargacha oksidlanishi *pirouzum kislotani sut kislotagacha qaytarilishi yog’ kislotalarning oksidlanishi aminlarning oksidlanishi *oksalat sirka kislotani olma kislotagacha qaytarilishi Sovunlanuvchi lipidlar asosini tashkil etuvchi spirtlarning 3 ta guruxini ko’rsating: steroidlar *Yuqorimolekulyar bir atomli spirtlar *uch atomli spirt – glitserin *ikki atomli spirt – sfingozin terpenlar terpenoidlar Sovunlanuvchi murakkab lipidlarning 3 ta guruxini ko’rsating: *fosfolipidlar mumlar *sfingolipidlar *glikolipidlar yog’lar moylar Sfingolipidlarning 3 ta guruxini ko’rsating: *sfingomielinlar fosfolipidlar *seramidlar *serebrozidlar glikolipidlar fosfatidlar Atsiklik terpenlarga 3 ta misol keltiring: mentan *mirsen *geraniol *geranial karan pinan Terpenlarning kislorod tutuvchi hosilalari (terpenoidlar) dan 3 tasini ko’rsating: fenollar *mentol tiollar *borneol galogenhosilalar *kamfora Sovunlanuvchi lipidlar guruxiga kiruvchi 3 ta moddani ko’rsating: *mumlar steroidlar karotinoidlar *yog’lar *sfingolipidlar terpenlar Sovunlanmaydigan lipidlar guruxiga kiruvchi 3 ta moddani ko’rsating: fosfolipidlar *terpenoidlar sfingolipidlar glikolipidlar *karotinoidlar *steroidlar Fosfolipidlar molekulasini tashkil kiluvchi 3 ta qismini ko’rsating: *propantriol pirofosfat kislota etil spirti etilenglikol *yog’ kislotalar *fosfat kislota Fosfolipidlar tarkibiga kiruvchi 3 ta aminobirikmani ko’rsating: atsetilxolin *xolin neyrin *kolamin *serin glitsin Aldogeksozalar oksidlanganda hosil buladigan 3 ta maxsulotni ko’rsating: *glikon kislota *glikar kislota yog’ kislota *glikuron kislota mineral kislota aminokislota Polinukleotidli zanjir hosil bulishida ishtirok etadigan 3 ta bog’ turini ko’rsating: Oglikozid bog’i vodorod bog’i *Nglikozid bog’i *murakkab efir bog’i oddiy efir bog’i *fosfodiefir bog’i Dinukleotidli kofermentlarda geteroxalkali asos, pentoza va fosfat guruxlarini bolovchi 3 xil bog’ni ko’rsating: *Nglikozid bog’i *murakkab efir bog’i *angidrid bog’i oddiy efir bog’i fosfodiefir bog’i Oglikozid bog’i Nuklein kislotalarga ta’lukli bulgan 3 ta xususiyatni ko’rsating: *biologik polimer moddalar *oqsil biosintezining boshkaruvchisi kichik molekulyar organik birikmalar lipidlar almashinuvini boshkaruvchisi *irsiy belgilarni nasldannaslga utkazuvchisi NAD+ tuzilishidagi 3 ta tarkibiy qismini ko’rsating: *nikotinamid qismi flavin molekulasining koldigi dezoksiriboza koldii *2 molekula riboza *2 ta fosfat guruxi retinol molekulasining koldigi Nuklein kislotalar tarkibiga kiruvchi 3 ta azotli asosni ko’rsating: *sitozin Pirrol *timin tiofen *guanin sistein Lipidlar tarkibidagi tuyinmagan yog’ kislotalarining 3 ta eng kup uchraydiganini ko’rsating: araxin *araxidon stearin *linolen elaidin *linol Gomopolifunksional birikmalar katoriga kiruvchi 4 ta birikmani ko’rsating: neyrin oksoglutar kislota *putressin *kadaverin *atsetilatseton *kaxrabo kislota kolamin xolin Para- aminobenzoy kislotaning 4 ta hosilasini ko’rsating penitsilin streptomitsin *dikain tetratsiklin *novokain naftizin *anestezin *kokain Fenilalanindan adrenalin sintezida oralikda hosil buladigan 4 ta moddani ko’rsating: xolin neyrin *noradrenalin *tirozin atsetilxolin serin *digidroksifenilalanin *DOFAmin Fenilalanindan adrenalin sintezlanishining oralik boskichlarida amalga oshadigan 4 xil reaksiya turlarini ko’rsating: *fermentativ gidroqsillanish qaytarilish *dekarboqsillanish eterifikatsiya *betta oksidlanish *N metillanish atsetalizatsiya gidrogenlanish Murakkab lipid serinkefalinning 4 ta tuzilish birligini ko’rsating: ikki atomli spirt etilenglikol *uch atomli spirt glitserin *yuqorimolekulyar karbon kislota sirka kislota nitrat kislota koldigi *fosfat guruxi *2amino3gidroksipropan kislota Steroid tabiatli 4 ta birikmani ko’rsating: *prednizolon tokoferol *xolesterin menaxinon *glikoxol kislota *kalsiferol filloxinon retinol Murakkab lipid letsitinning 4 ta tuzilish birligini ko’rsating: ikki atomli spirt etilenglikol sirka kislota *uchatomli spirt glitserin *aminospirt xolin nitrat kislota koldig’i *Yuqorimolekulyar karbon kislota *fosfat guruxi kolamin Murakkab lipid kolaminkefalinning 4 ta tuzilish birligini ko’rsating: ikki atomli spirt etilenglikol sirka kislota *uch atomli spirt glitserin *Yuqorimolekulyar karbon kislota nitrat kislota koldigi xolin *fosfat guruxi *etanolamin Murakkab lipid serinkefalinning 4 ta tuzilish birligini ko’rsating: ikki atomli spirt etilenglikol *uch atomli spirt glitserin *Yuqorimolekulyar karbon kislota sirka kislota nitrat kislota koldigi *fosfat guruxi *2amino3gidroksipropan kislota xolin fermentlarning noorganik katalizatorlardan 5 ta farki: maxsuslik o‘ta yukori katalitik aktivlik termolabillik rN o‘zgarishiga sezgirlik * boshkariluvchanlik termostabillik o‘ta past katalitik aktivlik rN o‘zgarishiga turgunlik temperatura o‘zgarishiga turgunlik boshkarilmaydi Kofermentlar tarkibiga kiruvchi vitaminlarning 4 ta vakili: tiamin * nikotin kislota inozin * riboflavin * piridoksal retinol tokoferol kalsiferol Allosterik fermentlar tarkibidagi 3 ta funksional markaz: katalitik markaz bog’lov markazi * allosterik markaz faollashtiruvchi markaz apoferment markaz prostetik markaz Ferment maxsusligigning 3 turi: absolyut nisbiy * steriokimyoviy endoergik ekzergik nospetsifik Ferment faolligi ingibirlanishinig 5 ko‘rinishi: substrat * rakobatsiz uglevod biriktirish * rakobat kilmaydigan rakobatli * allosterik vaktinchalik termik absolyut lipid biriktirish Barbiturat kislotaning asosidagi geterohalqaning nomi: Purin Pirrol Furan Piridin *Pirimidin Arginin aminokislotasi tarkibida alifatik zanjirga asoslik hossa beruvchi moddaning nomi:: Tiol Imidazol *Guanozin Pirazol Pirazin Nuklein kislotalarning uchlamchi tuzilishi shakllanishida giston oqsili DNK bilan qaysi bog’‘ yordamida bog’‘lanadi : Vodorod Murakkab efir *Ionli Glikozidli Kovalent Kateholaminlar va tiroksin organizmda quyidagi aminokislotadan hosil bo‘ladi: *Tirozin Triptofan Lizin Serin Metionin Lizin va arginin aminokislotalarining miqdori yuqoriligi bilan ajralib turadigan oqsil: Fibrinlar Keratinlar Albuminlar Domenlar * Gistonlar Guruh spetsifikligiga ega bo‘lgan fermentlar qatorini tanlang Ratsemazalar, epimerazalar, izomerazalar Lipazalar, esterazalar, glikozidazalar *Lipazalar, peptidazalar, glikozidazalar Pepsin, tripsin, ureaza Karboqsilaza, aminaza, oksidaza Benzolning geterofunksional hosilalari keltirilgan qatorni ko‘rsating: Putressin, kadaverin, kolamin, xolin *Salol, aspirin, novokain, anestezin Atsetilxolin, dofamin, adrenalin, noradrenalin Pirrol, tiofen, furan, gistamin Glitserin, etilenglikol, sorbit Paraaminofenolning hosilalarini ko‘rsating: *Fenetidin, fenatsetin, paratsetamol Novokain, anestezin, folatkislota Etazol, sulfazin, sulfodimetoksin Salol, aspirin, PASK Sulfazin, etazol, norsulfazol Salitsil kislotaning hosilalarini ko‘rsating Fenetidin, fenatsetin, paratsetamol Novokain, anestezin, folatkislota Etazol, sulfazin, sulfodimetoksin *Salol, aspirin, PASK Analgin, amidopirin, antipirin Sulfanil kislotaning hosilalarini ko‘rsating: Fenetidin, fenatsetin, paratsetamol Novokain, anestezin, folatkislota *Etazol, sulfazin, sulfodimetoksin Salol, aspirin, PASK Pinitsilin, tetratsiklin, naftizin Paraaminobenzoy kislotaning hosilalarini ko‘rsating: Fenetidin, fenatsetin, paratsetamol *Novokain, anestezin, folatkislota Etazol, sulfazin, sulfodimetoksin Salol, aspirin, PASK Prednizalon, gidrokartizon, kartizol Aminospirt kolaminning hosilasini ko‘rsating: Kadaverin Putressin *Xolin Serin Alanin Katexolaminlar qatoriga kiruvchi modda: Digidroksifenilalanin *Dofamin Neyrin Xolin Kolamin Gidroksikislotani tanlang: Piruvatkislota Triptofan Atsetosirka kislota *Olma kislota Aminomoykislota Glutar kislotaning ichkimolekulyar degidratlanish maxsuloti: Glutar aldegid *Glutar angidrid Glutaminkislota Ketoglutarkislota 2gidroksiglutar kislota Katexolaminlarning organizmdagi sintezini boshlab beruvchi modda: Triptofan *Fenilalanin Tirozin Arginin Lizin Formulasida xolinni kolamindan ajratuvchi guruxi: Vodorodlari soni Gidroksid guruxlari Amino guruxlari Karboqsil guruxlari *Metil guruxlari Pirrol halqasini tutgan, biologik ahamiyatga ega bo‘lgan moddalarni ko‘rsating: Tubazid, ftivazid, izoniazid *Indol, triptofan, gemoglobin Ksantin, gipoksantin, siydik kislota Teofillin, teobromin, kofein Piridoksin, piridoksamin, piridoksal Bakteritsid hossaga ega geterohalqali birikmalarni ko‘rsating: Indol, triptofan Ksantin, gipoksantin Teofillin, teobromin *Furatsillin, furazolidon Piridoksin, piridoksamin Moddalardan qaysi biri tiofen hosilasi: Salol Barbiturat kislota *Biotin Ksantin Kofein Biologik ta’sirga ega pirazol hosilalarini ko‘rsating: Tubazid, ftivazid, izoniazid Indol, triptofan, gemoglobin *Analgin, amidopirin, antipirin Aspirin, PASK, salol Piridoksin, piridoksamin, piridoksal Imidazol tutgan, nuklein kislotalar tarkibiga kiruvchi birikmani ko‘rsating: Gistidin Gistamin Sitozin Timin *Adenin Metabolizm jarayonida serotonin hosil qiladigan modda: Fenilalanin Arginin *Triptofan Gistidin Prolin Tetrapirrol birikmalar qatoriga kiruvchi moddalar: Folat kislota, barbiturat kislota Piridoksalfosfat, piridoksin Furatsillin, furazolidon *Gemoglobin, xlorofill Ksantin, gipoksantin Analginning formulasida uni amidopirindan farqlovchi guruhini ko‘rsating: Gidroksid guruxi Fenil radikali Metil guruxi *Sulfogurux Dimetilaminli gurux Piridinning biologik ta’sirga ega hosilalarini ko‘rsating: *Nikotin kislota, piridoksalfosfat, promedol Barbiturat kislota, barbamil, fenobarbital Indol, triptofan, gemoglobin Analgin, amidopirin, antipirin Aspirin, PASK, salol Purinning biologik ta’sirga ega hosilalarini ko‘rsating: Tubazid, ftivazid, izoniazid Indol, triptofan, gemoglobin Analgin, amidopirin, antipirin *Ksantin, gipoksantin, siydik kislota Piridoksin, piridoksamin, piridoksal Biologik ta’sirga ega imidazol halqasini tutgan moddalar qatorini ko‘rsating: *Gistidin, gistamin, kordiamin Barbiturat kislota, barbamil, fenobarbital Indol, triptofan, gemoglobin Analgin, amidopirin, antipirin Aspirin, PASK, salol Oksixinolinning mikroblarga qarshi hususiyatga ega hosilalarini ko‘rsating: Tubazid, ftivazid Promedol, anestezin Analgin, amidopirin Teofillin, teobromin *Nitroksolin, enteroseptol Purinning aminohosilalarini ko‘rsating: *Guanin, adenin Piridoksalfosfat, piridoksin Furatsillin, furazolidon Gemoglobin, xlorofill Ksantin, gipoksantin Purin almashinuvi buzilishidan kelib chiqadigan kasallikni ko‘rsating: Tuberkulyoz Pnevmoniya *Podagra Revmatizm Gipertoniya Ksantinning alkaloidlar qatoriga kiruvchi metillangan hosilalarini ko‘rsating: Tubazid, ftivazid, izoniazid Indol, triptofan, gemoglobin Ksantin, gipoksantin, siydik kislota *Teofillin, teobromin, kofein Piridoksin, piridoksamin, piridoksal Uyqu chaqiruvchi, psixotrop ta’sir ko‘rsatuvchi pirimidin hosilasini ko‘rsating: Tubazid Folat kislota Ftivazid Glutamin kislota *Barbiturat kislota Transaminlash reaksiyasida qatnashadigan piridin hosilasini ko‘rsating: Piridoksin Piridoksamin *Piridoksalfosfat Nikotinovaya kislota Barbiturovaya kislota PP vitamini deb nomlanuvchi piridin hosilasini ko‘rsating: Piridoksin Piridoksamin Piridoksalfosfat *Nikotin kislota Barbiturat kislota Izonikotin kislotaning ftiziatriyada ishlatiladigan hosilasini ko‘rsating: *Tubazid Folat kislota Promedol Glutamin kislota Barbiturat kislota Serotoninni formulasida, uni triptamindan ajratuvchi guruxini ko‘rsating: Metil *Gidroksid Karboqsil Amino Aldegid Karboqsil va aminoguruhlar soniga qarab aminokislotalarning quyidagi turi mavjud: Aromatik *Neytral Amfoter Alifatik Karbotsiklik Sistein quyidagi guruhni o'z ichiga tutadi: *tio gidroksi imin amid sulfid Sistein HSCH2CHNH2COOH aminokislotasini sistematik nomenklatura bo'yicha nomlang: *2amino 3tiopropan kislota 1tio 2aminokapron kislota 1tio 2amino2karboksietan 2tiometil 2aminometan kislota 1 karboksi2 aminotiol2propan Tuzilishi bo’yicha tabiiy aminokislotalar quyidagi qatorga mansub: D qator Xiral Axiral *Lqator Ratsemat Aminokislotalarni oksokislotalardan biosintezining asosiy yoli: Qaytarilish *Transaminlash Eliminlash Dekarboqsillash Oksidlash Metillash jarayonlarida qatnashadigan aminokislota: Lizin Treonin *Metionin Tirozin Alanin Kateholaminlar va tiroksin organizmda quyidagi aminokislotadan hosil bo'ladi: *Tirozin Triptofan Lizin Serin Metionin Serotonin hosil qiladigan aminokislota: Tirozin Treonin *Triptofan Gistidin Oksiprolin Alifatik aminokislotalarga quyidagisi kiradi: Oksiprolin Tirozin *Glisin Gistidin Triptofan Aromatik aminokislotalarga quyidagisi kiradi: Sistin Metionin Sistein *Fenilalanin Izoleysin Tabiiy peptid glutatyonning tarkibiga kiradigan aminokislota: Lesitin Alanin Fenilalanin *Glisin Valin Gemoglobin organizmda quyidagi jarayonlarda ishtirok etadi: suvtuz almashinuvida mineral tuzlar almashinuvida gidrolitik jarayonlarning intensivligini tartibga soladi * kislorod va karbonat angidrid tashish erkin radikallarni zararsizlantirish Glikoproteinlar murakkab oqsillar bo'lib, oqsil qismi va quyidagi guruhdan tashkil topgan: fosfat kislota qoldig'i gem *uglevodlar lipidlar metall ionlari Turli xil omillar ta'sirida oqsil molekulasining tabiiy holatini o'zgarishi bu: Renativatsiya *Denaturatsiya Koagulyatsiya Sedimentatsiya Initsiatsiya Oqsil molekulasida * va zaryadlarning tengligi kuzatiladigan pH muhitning qiymatining nomi: Muvozanat holati *Izoelektrik nuqta Ekvivalentlik nuqtasi To'yinganlik darajasi Neytral nuqta Nuklein asoslarning antimetaboliti bu: *5ftorourasil 5metiluratsil 5metilsitozin 6aminopurin 2gidroksiaminopirimidin DNKni tarkibidagi pirimidin asoslari: uratsil timin adenin guanin *timin sitozin guanine sitosin adenine timin DNK molekulasida vodorod bog’’larini hosil qiladigan guruhlar: amino guruhlari karboqsil guruhlari *nuklein asoslarning amino va karbonil guruhlari aminokislota va fosfat kislota fosfat kislotaning gidroksid va aminokislotaning karbonil guruhlari Adenozin 5'fosfat organik birikmalarning quyidagi sinfiga kiradi: Aminokislota; Uglevod; Lipid; Peptid; *Nukleotid RNK tarkibiy qismlaridan birini toping: *pirimidin asosi mannoza piridin asosi pirolidin dezoksiriboza DNK ikkilamchi tuzilishining fazoviy strukturasining shakli: *qo’sh spiral alfaspiral chap qo'l spiral o‘ng qo‘l spiral βtuzilish DNK ning birlamchi tuzilishi ... bog’’lar natijasida hosil bo'ladi: peptid *fosfodiefir vodorod ionli qutbsiz kovalent Transport RNKdagi kodonlar …… ketma ketligini belgilaydi: *aminokislotalar purin asoslari nukleozid trifosfatlar nukleozidli monofosfatlar pirimidin asoslari Nuklein kislotalar tarkibiga kiruvchi azot asosilarining komplementarligi to’g’ri berilganini ko’rsating: AG ST UG *AT AF Genetik ma'lumotlarni ko’chirish bosqichlaridan birini ko'rsating: DNKdan glikoproteinga oqsildan DNKga. DNKdan oqsilga *RNKdan oqsilga mitoxondriyalardan ribosomalarga Nuklein kislotalarning asosiy funksiyalaridan biri: lipid sintezida ishtirok etish kofaktorlik *irsiy axborotlarni saqlash va nasldan naslga uzatish allosterik modulyator organellalarning o'zaro ta'siri RNK tarkibida kamdankam uchraydigan nukleozidlarning vakillaridan biri: kordisepin N6metiladenozin N2metilguanozin *psevdouridin uritidin Transport RNK o'ziga aminokislotani quyidagi shaklda biriktiradi: Aminoatsilguanilat Polipeptid Dipeptid Aminoatsilfosfat kompleksi *Aminoatsiladenilat DNK replikatsiyasining birinchi bosqichi: Terminatsiya *Initsiatsiya Elongatsiya Transkripsiya Translyatsiya Oddiy sovunlanuvchi lipidlar qatoriga kiradi: *mumlar,moylar, yog’‘lar mumlar, fosfolipidlar yog’‘lar,fosfolipidlar glikolipidlar, fosfolipidlar moylar,fosfatidlar Murakkab sovunlanuvchi lipidlar qatoriga kiradi: mumlar, yog’‘lar mumlar, moylar *fosfolipidlar, sfingolipidlar, glikolipidlar yog’‘lar, fosfolipidlar moylar,fosfatidlar Sovunlanuvchi lipidlar tarkibiga kiruvchi yuqo‘ri yog’‘ kislotalari: *monokarbon, tarmoqlanmagan monokarbon, tarmoqlangan dikarbon tarmoqlanmagan dikarbon, tarmoqlangan mono va dikarbon tarmoqlanmagan Yog’‘lar tarkibidagi to‘yinmagan yog’‘ kislotalarning konfiguratsiyasi: trans kreslo gosh *sis vanna Odam organizmining bir kechayukunduzda almashtirib bo‘lmaydigan yog’‘ kislotalariga ehtiyoji: 1g 3g 10g 2g *5g Sovunlanuvchi lipidlar o‘zlashishining birinchi bosqichida boradigan reaksiya – bu: birikish oksidlanish o‘rin olish *gidroliz qaytarilish Moylar qatoriga kiruvchi triatsilglitserid: tristearin tripalmitin triaraxin tripristin *triolein Keltirilgan kislotalar ichida 4 ta qo‘sh bog’‘i bori: linol linolen olein kroton *araxidon Keltirilgan kislotalar ichida 3 ta qo‘sh bog’‘i bori: linol olein araxidon *linolen stearin Fosfotidilxolinning trivial nomi: glikokol inozit sfingozin *letsitin kefalin Fosofatidilserin va fosofatidilkolaminlarning trivial nomi: xolamin inozit letsitin sfingozin *kefalin Asalari mumi tarkibiga kiradigan spirt: etil *miritsil amil setil metil Spermatset tarkibiga kiradigan spirt: etil amil *setil miritsil propil Teri osti yog’’ xujayralaridagi eng ko’p tarqalgan kislotalar: *tuyingan to’yinmagan dikarbon oksikislotalar ketokislotalar Jigar yog’’larida ko’proq tarqalgan kislotalr: tuyingan oksikislotalar ketokislotalar *to’yinmagan dikarbon Fosfolipidlar tarkibiga kiruvchi aminokislota: kolamin inozit *serin alanin glitsin Letsitin fosfolipidi tarkibiga kiruvchi aminospirt: kolamin *xolin inozit serin atsetilxolin Ushbu uchatsetilglitserinlarni qaysi biri moylarga kiradi: uch stearin uch palmitin uch araxin uch priotin *uch olein Organizmdagi uchatsilglitserinlarning asosiy vazifasi: himoyachi issiqlikni yo’naltiruvchi qaytaruvchi *energetik erutuvchanlik Odam uchun almashtirib bo’lmaydigan kislotalarni ko’rsating: stearin.linolen *linol.linolen. olein.stearin palmitin.linolen olein.araxidon Qonda xolesterin konsentratsiyasini kamaytiradigan kislotalar: stearin palmitin stearin olein palmitin linolein *linol linolen stearin araxidonin Sovunlanmaydigan hayvon lipidlarining asosiy tarkibiy qismi: terpinlar *steroidlar sterollar terpinoidlar izoprenoidlar Halqali to’yngan terpenlarning vakili: Mirtsen Skvalen *Mentan Metan Pinen Asiklik terpenlarga misol: mentan geraniol karan pinan kamfora Steroidlarning asosiy guruhlarini birbiridan ajratuvchi radikalni tutgan uglerod atomining nomeri: 3 5 11 15 17 Xolesteroldan hosil bo'ladigan modda: *D3 vitamini tokoferol adrenalin kortizol K vitamini Homiladorlik gormoni deb nomlangan modda: *progesteron oksitotsin estron estradiol prednizalon Androgenlar guruhiga kiruvchi gormon modda: estron *testosteron progesteron kortikosteron gidrokortizon Yog’'da eriydigan vitaminlar tarkibidagi umumiy tarkibiy qism bu: *izoprenoid zanjiri steran molekulasi seksviterpen zanjiri naftoxinon molekulasi tokoferol molekulasi Organizm hujayralarida ortiqchaligi sterinlar almashinuvi buzilishi bilan bog’'liq bo'lgan va qon tomir elastikligini pasayishiga olib keladigan modda: kaprostanol xolestanol *xolesterol glikoxol ergosterin Monosaxaridlarning glikozidlariga tuzilishi bo‘yicha o‘xshash moddalar: yarimatsetallar murakkab efirlar karbonov kislotalar *oddiy efirlar atsetalllar Aldozalarning aldegid guruhini oksidlash mahsuloti kislota: *glikon glikuron glikar ketokislota oksikislota Glyukozani D–qatorga mansubligini belgilaydigan uglerod atomining nomeri: birinchi ikkinchi uchinchi to‘rtinchi *beshinchi Glyukozaning suvli eritmasiga xos bo‘lgan tautomeriya turi: ketoenol laktimlaktam *halqaokso sistrans anomerlanish Aminoshakarlarda amin guruxi joylashadigan uglerod atomi asosan bu: birinchi *ikkinchi uchinchi to‘rtinchi beshinchi Monosaxaridlar halqalanishida hosil bo‘ladigan gidroksid guruhining nomi: spirtli *glikozidli funksional furanozali piranozali Aldogeksozalar stereoizomerlarining soni: 2 4 8 12 *16 Aldozalarni ketozalardan farqlovchi reaksiyasi bu: qaytarilish *oksidlanish degidratlanish bijg‘ish halqalanish Monosaxaridlarning faqat bitta uglerod atomining konfiguratsiyasi bilan farqlanuvchi stereoizomerining nomi: Enantiomerlar *Epimerlar Diastereomerlar Anomerlar Oligomerlar Monosaxaridlarning halqalanishida hosil bo‘ladigan gidroksid guruxini fazodagi yo‘nalishi bilan farqlanuvchi stereoizomerlarining nomi: Enantiomerlar Epimerlar Diastereomerlar *Anomerlar Oligomerlar Organizmda kraxmal va glikogenning fermentativ gidrolizidan hosil bo'ladigan disaxarid: saxaroza *maltoza laktoza sellobioza gulloza Sut tarkibiga kiruvchi disaxarid: saxaroza maltoza *laktoza sellobioza mannoza Trommer reaktivi bilan ijobiy reaksiya bermaydigan disaxarid: maltoza *saxaroza laktoza sellobioza sut shakari Gidrolizidan fruktoza hosil bo'ladigan disaxarid: maltoza sellobioza *saxaroza laktoza trigaloza Quyidagi disaxaridlarning qaytaruvchi disaxaridlar qatoriga kirmaydigani: maltoza laktoza sellobioza *saxaroza fruktoza Maltoza maltaza fermenti ta’sirida gidrolizlaganda, glyukoza bilan bir qatorda hosil bo’ladigan monosaxarid: fruktoza *glyukoza saxaroza galaktoza mannoza Bir turdagi monosaxarid qoldiqlaridan tashkil topgan polisaxaridlar geteropolisaxaridlar proteoglikanlar glikoproteinlar *gomopolisaxaridlar dekstranlar Har xil turdagi monosaxaridlarning qoldiqlaridan tashkil topgan polisaxaridlar *geteropolisaxaridlar proteoglikanlar glikoproteinlar gomopolisaxaridlar dekstranlar Bakterialarning hujayra devorlarining gomopolisaxaridi: kraxmal glikogen klechatka *dektran amilopektin Geparin quyidagi biriktiruvchi to'qima geteropolisaxaridi: tog'ay miya *jigar buyrak bo'g'inlar Gialuron kislotaning monomer birliklari quyidagilar: Nasetil DGalaktozamin va glyukuron kislota Natsetil Dgalaktozamin va Diduron kislota *Nasetil Dglyukozamin va Dglyukuron kislota Dglyukozamin, Dglyukuron kislota va Liduron kislota Dgalaktozamin, Dgalgakturon kislota va Liduron kislota Xondroitinsulfatning monomer birliklari quyidagilar: *Nasetil DGalaktozamin va glyukuron kislota Natsetil Dgalaktozamin va Diduron kislota Nasetil Dglyukozamin va Dglyukuron kislota Dglyukozamin, Dglyukuron kislota va Liduron kislota Dgalaktozamin, Dgalakturon kislota va Liduron kislota Geparinning monomer birliklari: Nasetil DGalaktozamin va glyukuron kislota Natsetil Dgalaktozamin va Diduron kislota Nasetil Dglyukozamin va Dglyukuron kislota *Dglyukozamin, Dglyukuron kislota va Liduron kislota Dgalaktozamin, Dgalgakturon kislotasi va Liduron kislotasi Glikogenni kraxmaldan (amilopektin) farqlantiruvchi qismi: Bog’’ turi Monomer birligining turi Monosaxarid *Zanjirining tarmoqlanish darajasi Zanjiri tarmoqlanganligi Amilopektinni amilozadan farqlantiruvchi qismi: Vodorod bog’'ining mavjudligi Monomer birligining turi Monosaxarid Bioza fragmenti *Zanjiri tarmoqlanganligi Fermentlar kimyoviy tabiati bo’yicha bu: Kislotalar Uglevodlar Terpenlar *Oqsllar Lipidlar Absolyut spetsifiklikka ega fermentlarni tanlang: Laktatdegidrogenaza, kreatinfosfokinaza Gidrolaza, peptidaza *Ureaza, arginaza Lipaza, esteraza Transferaza, ligaza Fermentlar tarkibida oqsil bo’lmagan qismining nomi: Xoloferment Apoferment Aktivator *Kofaktor Izoferment Fermentativ reaksiya tezligining substrat konsentratsiyasiga bog’’liqligini ko’rsatuvchi tenglamaning nomi: Gibss Freyndlix Lengmyur GuldbergVaage *MixaelisMenten Tarkibida bir xil koferment va turlicha apoferment tutgan fermentlar nomi: Xolofermentlar Multifermentlar Stereofermentlar Gidrofermentlar *Izofermentlar LDG fermentining izomerlaridan asosan yurak faoliyati uchun javobgari – bu: *LDG1 LDG2 LDG3 LDG4 LDG5 Ferment aktiv markazida koferment va oqsil qismlari o’rtasidagi hosil bo’ladigan bog’’ turlari – bu: Ionli va lokallangan bog’’lar Vodorod va glikozidli bog’’lar Donorakseptor bog’’lar *Kovalent va nokovalent bog’’lar Murakkab efir va fosfodiefir bog’’lar Fermentlarni sistematik nomenklatura bo’yicha nomlaganda birinchi navbatda aytiladigan qismi: Kofaktor *Substrat Koferment Apoferment Reaksiya nomi Fermentlarni shifrli nomenklaturasida tarkibini aks ettirish nomerlarining ketmaketligi quyidagicha: hususiy nomeri. kenja guruh nomeri. sinfcha nomeri. sinf nomeri. *sinf nomeri. sinfcha nomeri. kenja guruh nomeri. hususiy nomeri. hususiy nomeri. kenja guruh nomeri. sinf nomeri. sinfcha nomeri. sinfcha nomeri. sinf nomeri. kenja guruh nomeri. hususiy nomeri. kenja guruh nomeri. sinfcha nomeri. sinf nomeri. hususiy nomeri. Fermentlar ta’sirining optimal harorati: 33oC 35oC *37oC 39oC 31oC 1 minut ichida 1 mkmol substratni katalizlaydigan ferment miqdorini ko’rsatuvchi o’lchov birliginining nomi: Katal *Halgaro birlik HB Nisbiy faollik Mikromol Nanomol 1 sekund ichida 1 mkmol substratni katalizlaydigan ferment miqdorini ko’rsatuvchi o’lchov birliginining nomi: *Katal Halgaro birlik HB Nisbiy faollik Mikromol Nanomol Substratdan ma’lum guruhni nogidrolitik yo’l bilan ajratuvchi fermentlar sinfining nomi: Oksidoreduktazalar Ligazalar Gidrolazalar Transferazalar *Liazalar Molekulalar tarkibini ichkimolekulyar o’zgarishini katalizlaydigan fermentlar sinfining nomi: Oksidoreduktazalar Ligazalar Gidrolazalar *Izomerazalar Liazalar Piridoksalfosfat koferment vazifasini bajargan reaksiya turi – bu: *aminokislotalarni transaminlash aminospirtlarni transmetillash aminokislotalarni metillash gidroqsillash oksidlash qaytarish Tashilishida TGFK kofermenti qatnashadigan bitta uglerodli fragment: karboqsil guruxi aminogurux iminogurux *metil guruxi etilen guruxi Nasliy enziopatiya kasalliklaridan biri: nonizm *fenilketonuriya podagra daltonizm rangbarang temiratki Nasliy enziopatiya kasalliklaridan biri: gigantizm *favizm revmatizm kretinizm debilizm Nasliy enziopatiya kasalliklaridan biri: osteoparoz *albinizm revmatizm kretinizm daltonizm Enzimologiyaning 3 yo‘nalishidan biri: *enzimodiagnostika genetik enzimologiya kosmetik enzimologiya xayvonlar enzimologiyasi jarroxlik enzimologiya Enzimologiyaning 3 yo‘nalishidan biri: *enzimoterapiya genetik enzimologiya kosmetik enzimologiya xayvonlar enzimologiyasi jarroxlik enzimologiya Enzimologiyaning 3 yo‘nalishidan biri: *enzimopatologiya genetik enzimologiya kosmetik enzimologiya xayvonlar enzimologiyasi jarroxlik enzimologiya Fermentlar faolligini boshqarish mexanizmlaridan biri: *qisman proteoliz endergonik ekzoergonik profermenta sintezi amfibolitik Fermentlar faolligini ingibirillash turlariga kiradi: uglevodlarni kiritish *allosterik termik absolyut lipidlarni kiritish Ingibitorlar ning vazifasi: Kimyoviy reaksiyalarning tezligini oshirish *Kimyoviy reaksiyalarning tezligini pasaytirish Kimyoviy reaksiyalar yo‘nalishini o‘zgartirish Reaksiya tezligini pH ga bog’‘liqligini o‘rnatish Reaksiya tezligini konsentratsiyaga bog’‘liqligini o‘rnatish Aktivatorlarning vazifasi: *Kimyoviy reaksiyalarning tezligini oshirish Kimyoviy reaksiyalarning tezligini pasaytirish Kimyoviy reaksiyalar yo‘nalishini o‘zgartirish Reaksiya tezligini pH ga bog’‘liqligini o‘rnatish Reaksiya tezligini konsentratsiyaga bog’‘liqligini o‘rnatish To‘rtlamchi ammoniyli asoslar ferment atsetilxolinesterazani ingibirlashi natijasida mushaklarda quyidagi modda yig‘ilib boradi: Xolin Neyrin *Atsetilxolin Adrenalin Serin Raqobatli ingibirlanishda ingibitor substrat bilan fermentning quyidagi markazi uchun raqobatlashadi: Allosterik markaz *Aktiv markaz Elektrofil markaz Nukleofil markaz Effektorli markaz Qaytmas ingibirlanishga quyidagi jarayon misol bo‘ladi: *prostaglandinsintetazani aspirin bilan pepsinni analgin bilan atsetilxolinesterazani atsetilxolin bilan TGFKni folat kislota bilan tripsinni mezim bilan Agar ferment faolligi substrat, metabolit, rN, harorat bilan boshqarilsa, bunday mexanizm nomi: Gormonal boshqarilish *Hujayraichi boshqarilishi Nerv sistemasi orqali boshqarilishi Hujayradan tashqari boshqarilishi Vitaminlar orqali boshqarilishi Fermentlar faolligini kimyoviy modifikatsiya yo‘li bilan boshqarilishiga misol bo‘ladi: Effektorni alosterik markazga birikishi bilan boshqarilishi Oqsilli ingibitorlar bilan boshqarilishi *ATF ta’sirida lipazani fosforlash Dorivor modda ta’sirida boshqarish Lipazani sulfanilamid bilan sulfolash Fermentning allosterik markaziga joylashuvchi moddalarning nomi: Kofaktorlar Kofermentlar Apofermentlar *Effektorlar Xollofermentlar Chaqaloqlarning oshqozoni va ichagida katta odamni shu a’zolaridagi pepsin va amilazaning o‘rnida mavjud bo‘ladigan fermentlar: Tripsin va tripsinogen *Renin va laktaza Ureaza va siklaza Esteraza va lipaza Gidrolaza va oksidaza Musbat effektorning ta’sirida: Ferment faol markazi deformatsiyaga uchrab reaksiya sekinlashadi *Ferment faol markazining konformatsiyasini o‘zgartirib, reaksiya tezlashadi Fermentning qaytar denaturatsiyaga uchraydi Ferment faol markazining konformatsiyasini o‘zgartirmay, reaksiya sekinlashadi Fermentning qaytmas denaturatsiyasiga uchraydi Download 31.22 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|