Modellashtirish. Ekologiyani qisqacha tarixi

6.Ekologiya fanining vazifalari.
Ekologlarning kelajakdagi amaliy vazifalari inson ehtiyojini yanada qondirishga qaratilgan holda antropogen biostenozlarni qayta ko`rib chiqish va ularni mahsuldorligini va barqarorligini oshirilishga qaratilishi zarur.
“Inson va biosfera ” deb nomlanuvchi xalqaro dasturda keyingi yillarda ekologiya sohasida hamda inson tomonidan atrof-muhitni o`rganishning aniq ilmiy o`ynalishlari belgilab berilgan:
----- Hayot jarayoni qonuniyatlarini o`rganish.
----- Insonni tabiiy tizimlarga va biosferaga ta`sirini bir butun holda o`rganish.
----- Biologik resurslardan oqilona foydalanishning ilmiy asoslarini ishlab chiqish.
----- Inson faoliyati natijasida tabiatdagi o`zgarishlarni oldindan bilish.
-----Biosferada kuzatilgan jarayonlarni boshqarish va insonning yashash muhitini saqlash.
---- Populyastiyalar sonini boshqarish.
---- Zararkunanda turlarga qarshi kurash uchun kimyoviy moddalarni qo`llashni minimum darajada foydalanish chora-tadbirlarini ishlab chiqish.
---- Sanoat majmualarini ko`rishda ekologik ekspertiza o`tkazish.
---- Buzilgan va izdan chiqqan tizimlarni qayta tiklash.{K/X oborotidan chiqqan erlarni rekul`tivastiyalash, yaylovlarni tiklash, suv xavzalari mahsuldorligini oshirish.}
---- Ovchilikni xo`jalik sohasiga o`tkazish.
----- Biosferaning ayrim uchastkalarini etolon sifatida saqlash.


Tayanch iboralar: Ekologiya nima? Ekologiyada foydalaniladigan uslublar;taqqoslash; tajriba; modellashtirish; kontsentual` model`; matematik model`; ekologiyaning qisqacha tarixi; O`rta Osiyo va O`zbekistonda ekologiyaning rivojlanishi; ekologiyaning vazifalari;


Nazorat va mulohaza uchun savollari:
1.Ekologiya fani nimani o`rganadi?
2.Ekologiyada qaysi uslublardan foydalaniladi.
3.Modellashtirish nima?
4.Ekologiya fanining qisqacha rivojlanish tarixi.
5.O`rta Osiyo va O`zbekistonda ekologiyaning taraqqiy etishi.
6.Ekologiyaning asosiy vazifalari nimalardan iborat?

Adabiyotlar ro`yxati:

1. Karimov I. A. «O`zbekiston XXI asr bo`saasida: xavfsizlikka tahdid, barqarorlik shartlari va taraqqiyot kafolatlari» Toshkent. O`zbekiston, 1997.
2. Baratov P. Tabiatni muhofaza qilish. T.Oqituvchi, 1991.
3. Biologik xilma-xillikni saqlash milliy strategiya va harakat rejasi. T.1998.
4. Tilovov T. Ekologiyaning dolzarb muammolari. Qarshi. Nasaf, 2003.
5. To`xtayev A. Xamidov A. Ekologiya asoslari va tabiatni muxofaza qilish. T. O`qit. 1997.
6. To`xtayev A. Ekologiya. T. O`qituvchi,1996.
7. ulomov .N. Inson va tabiat. T.O`qituvchi, 1990.
8. Otaboyev Sh. Nabiyev M. Inson va biosfera. T. O`qituvchi, 1995.
9. Shodimetov Yu. Ijtimoiy ekologiyaga kirish. T. O`qituvchi, 1994.
10. Rafiqov A.A. Geoekologik muammolar. T. O`qituvchi, 1997.
11. Ergashev A., Ergashev T. Ekologiya, biosfera va tabiatni muhofaza qilish. T. O`qituvchi, 2005.
12. Ergashev A. Umumiy ekologiya. T. O`zbekiston, 2003.
13. Tursunov X., Raximova T. Ekologiya. T. 2006.
14. Sultonov P. Ekologiya. Toshkent. 2007 y.

1. 
   www.nature.uz
   
2. 
   www.uznature.uz
   

3. www.econews.uznature.uz
4. www.ziyonet.uz

5. 
   www.google.uz
   
6. 
   www.nun.uz