Modul / fan sillabusi biznesni boshqarish va axborot texnologiyalari

MODUL / FAN SILLABUSI Biznesni boshqarish va axborot texnologiyalari fakulteti 60610200 Axborat tizimlari va texnalogiyalari (tarmoqlar va sohalar) yo’nalishi

“Tasdiqlayman” SamDUKF oʻquv ishlari boʻyicha prorektori: __________S.Elmonov “____ ”_______2022 yil M.Oʻ.

Fan nomi:	Matematik asoslari
Fan turi:	Majburiy
Fan kodi:	MAM20012
Yil:	1
Semestr:	1-2
Taʼlim shakli:	Kunduzgi
Mashg‘ulotlar shakli va semestrga ajratilgan soatlar:	270
Maʼruza	40
Amaliy mashg‘ulotlar	80
Laboratoriya mashg‘ulotlari	-
Seminar	-
Mustaqil taʼlim	150
Kredit miqdori:	9
Baholash shakli:	Imtihon
Fan tili:	o‘zbek

Fanning maqsadi (FM)
FM1	O’quv fani (predmeti) sifatida Matematik asoslari barcha zamonaviy matematika predmetlari uchun umumiy bo’lgan bilmlarni o’rganadi. Shu sababli matematik ta’limda Matematik asoslarialohida o’rin tutadi va matematik bilmlarning (fundamenti) asosi bo’lib hisoblanadi.
FM2	Matematik asoslari fanining o‘qitilishidan maqsad — talabalarni matematikaning zaruriy ma’lumotlari majmuasi (tushunchalar, tasdiqlar va ularning isboti, amaliy masalalarni echish usullari va boshqalar) bilan tanishtirishdan iboratdir. Ayni paytda u talabalarni mantiqiy fikrlashga, to‘g‘ri xulosa chiqarishga, matematik madaniyatini oshirishga xizmat qiladi.

Fanni oʻzlashtirish uchun zarur boshlangʻich bilimlar
1.	Matematik asoslarifanining o’qitilishidan maqsad – talabalarni matematikaning zaruriy ma’lumotlari majmuasi (tushunchalar, tasdiqlar va ularning isboti, amaliy masalalarni yechish usullari va boshqalar) bilan tanishtirishdan iboratdir. Ayni paytda u talabalarni mantiqiy fikrlashga, to’g’ri xulosa chiqarishga, matematik madaniyatini oshirishga xizmat qiladi.

Taʼlimnatijalari (ТN)
	Bilimlarjihatidan:
ТN1	Fanning tushuncha kategoriyalari tizimi va metodologiyasini bilish, bilimlarning asosiy yo‘nalishlarini ijodiy tahlil qilish.
ТN2	Jamiyatning turli sohalariga olgan bilim ko’nikmalarini qo’llay bilish va o‘zgarishlarni tahlil qila olish va ulardan xulosalar chiqarish.
ТN3	Maktab ta’limini tashkil qilish va tahlil qilish

Fan mazmuni
Mashgʻulotlarshakli: maʼruza (М)
	Oddiy kasrlar va ular bilan amallar bajarishi. O‘nli kasrlar va ular bilan amallar bajarishi. Oddiy va o‘nli kasrlarni taqqoslash. Oddiy kasrni qisqartirish va kengaytirish. Cheksiz o‘nli kasrlar. Davriy va davriymas cheksiz o‘nli kasrlar. Davriy o‘nli kasrni oddiy kasrga aylantirish
	Ratsional son tushunchasi. Irratsional son tushunchasi. Ratsional va irratsional sonlarni taqqoslash. Ular bilan arifmetik amallar bajarish. Haqiqiy sonlar. Son o‘qi. Sonli ifodalarning qiymatini topish.
	Nisbat va proporsiya. Protsentlar. Murakkab protsentlar. Sodda arifmetik matnli masalalar.
	Kombinatorika elementlari. O’rin almashtrishlar. O’rniga qo’yishlar. Guruhlashlar
	Ratsional ifodalarni soddalashtirish. Irratsional ifodalarni soddalashtirish. Ratsional va irratsional tenglamalarni yechish usullari.
	Algebraik ifodalar va ular usti amallar.
	Ko‘rsatkichli ifodalarni soddalashtirish va ko‘rsatkichli tenglamalarni yechish usullari. Logarifm tushunchasi va uning xossalari Logarifmik ifodalarni soddalashtirish. Logarifmik tenglamalarni yechish usullari.
	Trigonometriya elementlari. Trigonometrik shakl almashtirishlar. Trigonometrik funksiyalar. Trigonometrik tenglama va tengsizliklar. Teskari trigonometrik funksiyalar.
	Ketma – ketlik va progressiyalar. Arifmetik va Geometrik progressiyalar, progressiyaning n – hadi, dastlabki n ta hadi yig‘indilarini topish formulalari.
	Tenglamalar sistemasi va ularni yechish usullari. Tengsizliklar va tengsizliklar sistemasi va ularni yechish usullari.
	Funksiya tushunchasi va uning turlari hamda xossalari.
	Funksiyaning hosilasi, hosilani hisoblash qoidalari. Funksiyani to‘liq tekshirish.
	Aniqmas integral va uni hisoblash. Aniq integral va uning tadbiqlari.
	Uchburchaklar, turlari, elementlari, xossalari, ichki va tashqi burchaklari, yig‘indisi, xossalari. Uchburchakning tomonlari va burchaklari orasidagi munosabatlar, uchburchak tengsizligi. Ko‘pburchaklar, ichki burchaklarning yig‘indisi.
	Parallelogramm, to‘g‘ri to‘rtburchak va kvadrat, ularning xossalari. Romb va trapesiya, ularning xossalari. Uchburchak va trapesiyaning o‘rta chizig‘i, xossasi. Uchburchaklar va ko‘pburchaklar, ularga ichki va tashqi chizilgan aylanalar.
	Yuz tushunchasi. To‘g‘ri to‘rtburchak, parallelogrammning yuzi. Uchburchak, Romb va trapesiyaning yuzalari. Pifagor teoremasi va unga teskari teorema.
	O‘xshash ko‘pburchaklarning xossalari. O‘tkir burchakning sinusi, kosinusi, tangensi va kotangensi, ularni hisoblash jadvallari. Asosiy trigonametrik ayniyatlar.
	Sinuslar va kosinuslar teoremasi, Aylana uzunligi, aylana yoyi uzunligi, burchakning radian o‘lchovi, doira va uning burchaklarining yuzi
	Fazoviy geometrik shakllar; ko‘pyoqlar, prizma, piramida va
	Aylanish jismlari: silindr, konus va shar va ularga doir masalalar. ularning elementlari.