Modul Leksiya Súyek sınǵanda kórsetiletuǵın birlemshi medicinalıq járdem

Ko`kirek kletkasinin` o`tip ketken jaraqatlari.
Ko`kirek kletkasinin` o`tip ketken jaraqatlarina pnewmotoreks, gemotoreks ha`m pnewmo-gemotorekslar jatadi.
Pnewmotoreks- bul ko`kirek diywalinin` jara tesigi arqali yamasa o`kpe jaraqati arqali plewra boslig`ina hawanin` kiriwi na`tiyjesinde pnewmotoreks payda boledi.
Plewra boslig`ina hawa tu`skende o`kpe qisiledi. Pnewmatoreks 3 tu`rli boliwi mu`mkin :
1. Jabiq, 2. ashiq, 3. klapanli.
Jabiq pnewmatoreks- bunda plewra boslig`i sirtqi ortaliq penen baylanispaydi, sebebi ko`kirek stenkasi yamasa o`kpedegi jara kanali jabiq boledi.
Ashiq pnewmatoreks- bunda jara kanali ashilip turadi ha`m plewraw boslig`i irkiniwsiz sirtqi ortaliq penen baylaniswdi.
Klapanli pnewmatoreks- bunda jara kanalinin` ayiriqshalig`ina qaray, hawa plewra boslig`ina kiredi yuiraq keyin sirtqa shig`a almaydi. Usig`an baylanisli ha`r bir dem alg`anda plewra boslig`ina barg`an sayin hawa ko`p jiynala beredi.
Klinikasi: Nawqasta ko`kirek ishinde qisiliw sezimi, entigiw, ko`geriw, dem aliwdin` toqtawi yamasa aytarliqtay ha`lsiriewi ha`mde ko`kirek kletkasinin` jaraqatlang`an ta`repinde dawis dirildisinin` payda bolihi baslanadi.
Gemotoreks- bul plewra boslig`ina jaraqatlang`an o`kpe tamirinan, ayirim jag`daylarda ko`kirek kletkasinin` jaraqatlang`an tamirlarinan qannin` tu`siwi na`tiyjesnde payda boledi.
Plewra boslig`ina jiynalg`an qannin` mug`dari 1,5-3 litrge jetiwi mu`mkin.
Klinikasi: Nawqastin` terisi ha`m silekey qabatlarinin` ag`ariwi, suwiq terdin` basiwi, pulstin` tezlesiwi, A/D to`menlewi payda boledi. Bunnan basqada entigiw ha`m dem aliwdin` qiyinlasiwlarida qosiliwi mu`mkin. Perkussiya islegende qan jiynalg`an zonada perkussiya sesti buwiq boledi.
Pnewmagemotoreks- bul pnewmotoreks penen gemotorekstin` aralasiwi tu`rinde boledi. Klinikasi pnewmotoreks ha`m gemotoreks tin` klinkaliq ko`rinisindegidey simptomlar menen xarekterlenedi. Perkussiya islegende plewra boslig`ina jiynalg`an suyiqliqtin` gorizontal qa`ddi aniqlanadi.