Молия бозорининг фундаментал таҳлили

Фундаментал таҳлил ўтказиш босқичлари

• Бир қимматли қоғозга қанча капитал, ҳар йили қанча фойда ёки эркин пул оқими тўғри келишини ҳисобга олган ҳолда акциянинг ҳақиқий қиймати ҳисобланади;
• Таҳлиллар асосида тармоқ ҳолати, компаниянинг рақобатчилар билан ўзаро боғлиқлик даражаси ўрганилиб, ҳақиқий қиймат аниқланади;
• Макроиқтсодий таҳлиллар яъни ЯИМ ўсиши, инфляция даражаси, геосиёсий рисклар орқали қимматли қоғозларнинг тахминий ҳақиқий баҳоси чиқарилади;
• Қимматли қоғозларнинг жорий нархи билан барча омилларни ҳисобга олинган қимматли қоғозларнинг ҳақиқий нархи солиштирилади.

Фундаментал таҳлил омиллари

• молиявий кўрсаткичлар
• акция нархи
• тармоқ доираси ва тармоқга мансублик
• корреляция;
• макроиқтисодий шароитлар ва кўрсаткичлар;
• компанияни бошқариш сифати;
• фаолият кўлами ва бозор улуши;
• компаниянинг хусусиятлари.

Молиявий кўрсаткичлар

Молиявий кўрсаткичлар фундаментал таҳлил нуқтаи назаридан улуш қийматига таъсир қилувчи енг муҳим омиллардир. Фойда, ЕБИТДA, молиявий қарз, активлар ва капитал компаниянинг молиявий кўрсаткичлари ҳисобланади. Компания қанчалик самарали ишласа, фойда кўп бўлиб, қарз юки кам бўлади, капитал даромадлари шунчалик кўп бўлади. Буларнинг барчаси компаниянинг қийматига ва натижада, унинг акцияларига таъсир қилади.

Акция баҳоси

Фундаментал таҳлилнинг мақсади қимматли қоғозларнинг паст баҳоланиши ёки ортиқча баҳоланишини аниқлаш бўлганлиги сабабли молиявий натижаларни қимматли қоғозларнинг жорий қиймати билан солиштириш зарур. Шунинг учун акцияларнинг қиймати енг муҳим омиллардан биридир.

Investor 1 birlik foyda olish uchun investor necha birlik mablag' kiritishi zarurligini ko'rsatadigan ko'rsatkich.
Masalan, P/E ratio 30 so'm chiqsa, investor 1 so'm foyda olishi uchun 30 so'm miqdorida mablag' kiritishi zarur.
Dividendlarni to'lash nisbati. Bu ikkita muhim ma'lumotni beradi - biri kompaniya foydasidan aksiyadorlarga qancha dividend to'lanishi.
Ikkinchidan, kompaniyaning taqsimlanmagan foydasi.
Bu kompaniyaning qancha daromad olgani va qancha dividend sifatida berayotganini ko'rsatadi.
ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ ВАЗИРЛАР МАҲКАМАСИНИНГ
ҚАРОРИ