Moliya va soliqlar

Amortizatsiya ajratmalari- bu foydalanilgan asosiy vositalar tannarxining bir qismini tayyor mahsulotga o'tkazishni aks ettiruvchi maqsadli moliyaviy resurslarning bir turi. Shunday qilib, amortizatsiya ajratmalari ishlab chiqarish jarayonida sarflangan asosiy vositalarni qayta tiklashga qaratilgan korxonaning moliyaviy resurslarini ifodalaydi.
aylanma mablag'lar- bu moliyaviy resurslarning doimiy iqtisodiy muomalada bo'lgan va bir yil yoki bir ishlab chiqarish tsikli davomida to'liq sarflanadigan qismidir. Korxonaning aylanma mablag'lari tovar-moddiy zaxiralar (xom ashyo), tugallanmagan ishlab chiqarish, tayyor mahsulot zaxiralari, debitorlik qarzlari, korxona kassasidagi pul mablag'lari va boshqalardan shakllanadi.
Byudjet mablag'lari har doim ma'lum bir foydalanish tartibiga ega va korxonaga quyidagi shaklda berilishi mumkin:

• 
  byudjet qoʻyilmalari — mamlakat iqtisodiyoti samaradorligini belgilovchi ustuvor yoʻnalishlarda ishlab chiqarishni rivojlantirish uchun kapital qoʻyilmalar shaklida mablagʻlar yoʻnaltirish;
  
• 
  byudjet ssudalari - iqtisodiyotning davlat sektori korxonalariga moliyaviy qiyinchiliklar yuzaga kelganda vaqtinchalik ehtiyojlar uchun beriladi; foizsiz yoki past foiz stavkasi bilan bo'lishi mumkin;
  
• 
  davlat subsidiyalari - korxonalarning yo'qotishlarini qoplash uchun mablag'lar ajratish, bunda rentabelsizlik bozor kon'yunkturasi yoki davlat siyosatining natijasi bo'lsa;
  
• 
  davlat subsidiyalari - davlat dasturlari doirasida aniq muammolarni hal qilish uchun tadbirkorlik sub'ektlariga byudjet mablag'larini ajratish.
  

Markazlashtirilgan korporativ fondlardan tushumlar munosabatlar muvozanati tamoyiliga ko'ra, korxonaning moliyaviy resurslarini tarmoqlar va bo'linmalar o'rtasida korporativ ichidagi qayta taqsimlashni ifodalaydi.
Kreditlar- bular ishlab chiqarishning vaqtinchalik va mavsumiy ehtiyojlarini qoplash uchun korxona ixtiyoriga vaqtincha beriladigan moliyaviy resurslardir.
Kredit ikki shaklda bo'ladi:

• 
  tijorat (tovar) krediti- to'lov muddati kechiktirilgan holda tovarlar yoki xizmatlar sotib olish;
  
• 
  Bank krediti- bank yoki boshqa muassasalardan ma'lum foiz stavkasida naqd pulda olingan kredit.
  

Korxonalarning moliyaviy resurslari tarkibi va ularning hajmlari turli omillar bilan belgilanadi: korxonalar turlari va ularning hajmi, faoliyat turlari, ishlab chiqarish hajmi va boshqalar Moliyaviy resurslar hajmi ishlab chiqarish hajmi va samaradorligi bilan bevosita bog'liq. korxona. Ishlab chiqarish hajmi yuqori bo'lsa va korxonaning etarli samaradorligi bilan o'z mablag'lari hajmi ham yuqori bo'ladi va aksincha.
Kompaniyaning normal ishlashi uchun zarur bo'lgan moliyaviy resurslarning mavjudligi, shuningdek ulardan samarali foydalanish korxonaning qoniqarli moliyaviy holatini belgilaydi: to'lov qobiliyati, moliyaviy barqarorlik, rentabellik va boshqalar. Shunday qilib, o'z moliyaviy resurslarini ko'paytirish manbalarini izlash va ulardan samarali foydalanish yo'llarini izlash korxonalar uchun juda muhim vazifalardir.
Hozirgi vaqtda Rossiya iqtisodiyoti oldida keng ko'lamli vazifalar turibdi. Natijada, bir nechta savollar paydo bo'ladi. Ularning barchasi, u yoki bu darajada, moliyaviy resurslar bilan bog'liq.
Muammoning dolzarbligi
Moddiy va moliyaviy resurslar bugungi kunda iqtisodiyotni rivojlantirish uchun muhim ahamiyatga ega. Bozor munosabatlarining jadalligi iqtisodiy faoliyatning barcha sohalariga mablag'larni barqaror ravishda kiritishni taqozo etadi. Davlatning moliyaviy resurslari alohida ahamiyatga ega. Ularning holati, o'z navbatida, mamlakatda faoliyat yuritayotgan kompaniyalarning rentabelligiga bog'liq. Mavjud muammolar turli sabablarga ko'ra yuzaga keladi. Ular kredit-bank tuzilmasida ro'y berayotgan o'zgarishlar, inflyatsiya va inqiroz jarayonlarining davriy chuqurlashishi bilan bog'liq. Bularning barchasi umuman davlatning moliyaviy resurslariga, xususan, kompaniyalar kapitalining holatiga salbiy ta'sir qiladi.
Mablag' yig'ish
Moliyaviy resurslarni boshqarish malakali yondashuvni talab qiladi. Bugungi kunda bu barcha tadbirkorlik subyektlari uchun eng muhim vazifalardan biri hisoblanadi. O'z moliyaviy resurslarini jalb qilishdan tashqari, uchinchi shaxslarning qarz mablag'larini jalb qilish zarurati mavjud. Biroq, bu oqimlar o'rtasida oqilona munosabat kuzatilgan taqdirdagina bu jarayon natija berishi mumkin. Shu munosabat bilan zamonaviy bozorda sub'ektlar faoliyatining o'ziga xos xususiyatlarini hisobga oladigan ilmiy asoslangan kapitalni taqsimlash siyosatini yaratish zarur.
Korxonaning moliyaviy resurslari
Xo'jalik yurituvchi sub'ektning kapitali uning yaratilishi va keyingi rivojlanishining asosidir. Faoliyat jarayonida ushbu mablag'lar mulkdor va uning xodimlarining manfaatlarini ta'minlaydi. Shu bilan birga kapital davlat moliya aylanmasida ham ishtirok etadi. Har bir xo'jalik yurituvchi sub'ekt o'z ehtiyojlarini qondirishga qaratilgan ma'lum mablag'larga ega bo'lishi kerak. Korxonaning moliyaviy resurslari ikki elementni o'z ichiga olgan kompleksdir. Birinchidan, bu kompaniyaning o'zida mavjud bo'lgan mablag'lar. Bundan tashqari, firmalar qarzga olingan moliyaviy resurslarni ham jalb qiladilar. Bu kompleks kapitalni kengaytirish bilan bog'liq majburiyatlarni, joriy xarajatlarni, xarajatlarni bajarishga qaratilgan. U iqtisodiy faoliyat jarayonida mablag'larni olish, taqsimlash va sarflash, jamg'arish va keyinchalik amalga oshirishning o'zaro ta'siri natijasida harakat qiladi.
Kapital yaratish uchun turli moliyaviy resurslar manbalaridan foydalaniladi. Mablag'lar investorlar, ta'sischilar, mulkdorlar, investitsiya fondlari, tijorat banklari va boshqalardan kelib chiqadi. Moliyaviy resurslarni keyinchalik shakllantirish korxonalarda amortizatsiya va foyda hisobiga amalga oshiriladi. Biroq, bu muomalaga qo'shimcha emissiyalar, obligatsiyalar, aktsiyalar va boshqa qimmatli qog'ozlarni jalb qilishni, kreditlar va boshqa ssudalarni olishni istisno qilmaydi.
Mablag'larni tayinlash
Tashkilotning moliyaviy resurslari takror ishlab chiqarish va uni tartibga solish, iqtisodiy faoliyatni rag'batlantirish va samaradorligini oshirish jarayonida muhim ahamiyatga ega. Umuman olganda, aylanma mablag'lar xo'jalik yurituvchi sub'ektning umumiy holati ustidan nazoratni ta'minlashga yordam beradi. Menejerlarning asosiy vazifalaridan biri moliyaviy resurslardan to'g'ri foydalanishdir. Mutaxassislar ularni taqsimlashning eng istiqbolli yo'nalishlarini aniqlashlari va ular asosida daromad olishlarini ta'minlashlari kerak. Shunday qilib, tashkilotning moliyaviy resurslari nazorat, rag'batlantirish, taqsimlash, tartibga solish va takror ishlab chiqarish funktsiyalarini bajaradi.
Moliyalashtirishning asosiy talablari
Moliyaviy resurslarning samaradorligini ta'minlash uchun har qanday kompaniya quyidagilarga muhtoj:

1. 
   Mablag' yig'ishni amalga oshiring. Bu ularning moslashuvchanligini ta'minlaydi, iqtisodiy faoliyatning eng muhim sohalariga diqqatni jamlash imkonini beradi.
   
2. 
   Moliyaviy resurslar manbalarini shakllantirish, to'g'ridan-to'g'ri mablag'larni olish, kelgusi va uzoq muddatli davrlar uchun taqsimlash rejalarini ishlab chiqish.
   
3. 
   Pul sarflash va uni olish o'rtasidagi ma'lum nisbatlarga rioya qiling.
   

Tasniflash
Korxonaning moliyaviy resurslari manbalariga kompaniya yoki boshqa xo'jalik yurituvchi sub'ektning ma'lum bir davrda ega bo'lgan barcha tushumlari va pul daromadlari kiradi. Ular ijtimoiy va sanoat rivojlanishi uchun zarur bo'lgan ajratmalar va xarajatlarni bajarishga qaratilgan. Yuqorida sanab o'tilganlardan tashqari, korxonaning moliyaviy resurslarining quyidagi manbalari aylanmada ishtirok etadi:

• 
  turli darajadagi byudjetlar.
  
• 
  Maxsus markazlashtirilgan fondlar.
  

Mavjud va kiruvchi mablag'lar joriy xarajatlarni, investitsiyalarni, ijtimoiy va boshqa ehtiyojlar uchun ajratmalar va xarajatlarni avanslash uchun ishlatiladi va hokazo. Moliyaviy resurslarni shakllantirish manbalari bir necha toifalarga bo'linadi:

1. 
   Byudjetdan tashqari markazlashtirilgan fondlar.
   
2. 
   Qaytarib bo'lmaydigan yoki qaytariladigan asosda jalb qilingan.
   
3. 
   byudjet tushumlari.
   
4. 
   Qarz olingan mablag'lar.
   
5. 
   Kapital.
   

Mablag'larni to'plash asosan asosiy va boshqa (qo'shimcha) faoliyatdan olingan foyda, nafaqaga chiqqan moddiy boyliklarni sotishdan olingan daromadlar, barqaror majburiyatlarning ko'payishi, amortizatsiya, kreditlar va kreditlar, ulush va xodimlarning boshqa badallari hisobiga amalga oshiriladi. , turli maqsadli daromadlar. Moliyaviy resurslar manbalariga konsernlar va birlashmalar kiradi, ular o'z navbatida kompaniyani, yuqori tuzilmalarni va tarmoq davlat nazorat organlarini qo'llab-quvvatlaydi. Ikkinchi holda, mablag'lar sug'urta to'lovlari, subsidiyalar shaklida keladi. Korxonaning moliyaviy resurslarini shakllantirish, shunday qilib, qayta taqsimlash yo'li bilan amalga oshiriladi. Ushbu guruhda sug'urta to'lovlari tobora muhim ahamiyat kasb etmoqda va maqsadli ehtiyojlar uchun qat'iy ravishda ajratiladigan byudjet daromadlari tobora kamaymoqda.