Moliyaviy bozorda korporativ tuzilmalar

Moliya bozori ishtirokchilari 
6- 
rasm. Moliya bozori ishtirokchilari oʻrtasidagi oʻzaro bogʻliqlik
 
 
Moliya bozorining amaldagi faoliyati iqtisodiyotda tadbirkorlik faoliyati 
natijalariga javobgar va toʻla xoʻjalik mustaqilligiga ega boʻlgan real 
mulkdorlarning mavjudligi bilan chambarchas bogʻliq. Faqatgina ana shunday 
mulkdorlarning mustaqilligi moliya bozorida tijorat bitimlarini tuzish va moliya 
bozori instrumentlarini pulga almashtirishga talab yuzaga kelishiga imkon beradi. 
Sanoati rivojlangan davlatlarda institutsional mulkdorlar sifatida aksiyadorlik 
kompaniyalari qatnashadi. Aksiyadorlik kompaniyalari va moliya bozori oʻrtasidagi 
oʻzaro ta‘sir mexanizmini quyidagi rasm orqali izohlash mumkin (7- rasm). 
Fond birjasi 
Valuta birjasi 
Depozitariylar 
Hisob-kitob kliring 
markazlari 
Informatsion-konsultatsion 
markazlar 
Qimmatli 
qogʻozlarni va 
moliyaviy 
xizmatlari sotib 
oluvchilar 
Qimmatli 
qogʻozlarni 
va moliyaviy 
xizmatlari 
sotuvchilar 
Dilerlik 
faoliyatini 
amalga 
oshiruvchi 
moliyaviy 
vositachilar 
Brokerlik 
faoliyatini 
amalga 
oshiruvchi 
moliyaviy 
vositachilar 
Nodavlat moliyaviy 
vositachilar 
Moliyaviy operatsiyalar 
bevosita ishtirokchilari 

---

1 
7
Korporatsiya 
Aktivlarga investitsiyalar 
2 
5 
Harakatdagi aktivlarga 
pul mablagʻlari 
Bu erda: 
1. Pul mablagʻlarini jalb qilish uchun qimmatli qogʻozlar emissiyasi; 
2. Korporativ qimmatli qogʻozlar emissiyasi hisobiga jalb qilingan pul mablagʻlari; 
3. Harakatdagi aktivlarga pul mablagʻlari; 
4. Davlat foydasiga soliqlar va majburiy ajratmalar; 
5. Investorlar va kreditorlarga toʻlanadigan dividendlar va foizlar; 
6. Soliqlar toʻlangandan soʻng korporatsiya aktivlariga reinvestitsiya qilinadigan foizlar va dividendlarning bir qismi; 
7. Moliyaviy vositachilarga toʻlanadigan komission mukofotlar.