Moylar va maxsus suyuqliklar

Antifriz markalari: 
A-40 och sariq rangda bo’lib, tarkibi: 53-55% etilenglikol, qolgan suv –35
0
C 
gacha bulgan haroratda ishlatiladi, muzlash harorati –40
0
C. 
Eritmadagi etilenglikolmiqdori, % 
Q
ot
is
h
 xar
or
a
ta
, 
t,
 
0
C
 

---

103 
 
A-65- to’q sariq rangda bo’lib, tarkibi: 66% etilenglikol, 33% suv. U sovuq 
shimoliy rayonlarda ishlatiladi. 
Bunday  antifrizlarning  40,  40M,  65,  65M  markalari  ishlab  chiqarilmoqda. 
M-molibdenli natriy qo’shilmalari qo’shilgan. 
Hozirgi vaqtda ishlatiladigan antifrizlar, «TOSOL» larga  korrozion ta’sirini 
kamaytirish maqsadida korroziyaga qarshi dinatriy fosfat –2.5-3.5 g/l  va dekstrin 
(kraxmal) 1g/l shuningdek, ko’piklanishga qarshi prisadkalar qo’shiladi. 
Dinatriyfosfat- 
cho’yan 
va 
po’latni, 
ba’zida 
misli 
qoplamalarni  
korroziyadan saqlaydi. 
Dekstrin-alyuminiy va misli detallarni korroziyadan saqlaydi. 
Dekstrin antifriz tarkibida to’liq erimaydi, shuning uchun ba’zida antifrizlar 
xira bo’ladi. 
Antifrizlar qimmat bo’lganligi  uchun  ularni tejab sarflanadi.  Antifrizga  neft 
maxsulotlari  tushishi  natijasida  ko’piklanish  hosil  bo’ladi.  Buning  natijasida 
antifriz  ko’piklari  olib  tashlansa,  sarfi  ko’payadi.  Antifrizlar  yuqori  haroratda 
hajmi  suvga  nisbatan  tez  ortadi.  Shuning  uchun  antifriz  qo’shilayotganda,  6-8% 
kamroq qo’shish kerak. 
Shuningdek,  TOSOL-40M  antifrizlari  ishlab  chiqariladi.  Bu  erda  «M»  – 
Molibdenli natriy(8%) prisadkasi qo’shilganini bildiradi. 
TOSOL-60M  –  bu  antifrizlar  rux  va  xromli  qoplamalarni  korroziyadan 
saqlaydi. 
TOSOL-A  –  antifriz  tarkibida  kontsentrlangan  etilenglikol  bo’lib,  uni 
ishlatishdan  oldin  1:1  nisbatda  distrlanga  suv  aralashtirib,  so’ngra  ishlatiladi.  Bu 
antifrizlar –35
0
S da muzlaydi. 
Antifrizlar zichligi:   
TOSOL-A   
-1.12 –1.14  g/sm
3
 
                                   
TOSOL-A-40 
-1.075-1.085 g/sm
3
 
                                   
TOSOL-A-65   
-1.085-1.095 g/sm
3
 
Afzalliklar:  qotish  harorati  past,  qaynash  harorati  yuqori,  qovushqoqligi 
yaxshi,  yonmaydi,  issiqlik  sig’imi  va  o’tkazuvchanligi  yuqori,  muzlaganda  hajmi 
kattalashmaydi, shuning uchun sovitish sistemasini ishdan chiqarmaydi. 
Etilenglikol  suvdagi  eritmalari  metallarni  korroziyalamaydi.  Buning  oldini 
olish uchun antifrizlarga 0,4%  maxsus prisadkalar qo’shiladi. 
Kamchiligi:  zaxarli,  metallarni  korroziyalovchi  xossaga  ega,  qalay  va 
alyuminiyga nisbatan korroziyaga aktivdir.