Moylar va maxsus suyuqliklar

9-rasm. Moyni ishqor bilan uzluksiz tozalash qurilmasini texnologik chizmasi. 
 
I - Xom ashyo, II - 2,5%  N
a
OH rastvor,  III - Ishqoriy chiqindilar, IV - Suv, 
V - Havo, VI - Tozalangan moy. 
 
Xom ashyo nasos N-1 orqali issiqlik almashuv apparati T-1ga beriladi va 50
o 
S  gacha  qizdiriladi,  keyin  pech  P-1ga  berilib,  u  erdan  150-170
o
S  harorat  bilan 
chiqadi. So’ng aralashtirgich  S-1 da 1-2,5%  li  ishqorli eritma bilan aralashtiriladi. 
Aralashtirma  tindirgich  E-1  ga  beriladi  va  u  erda  sovun  va  ishqordan  tozalanadi. 
Ishqorli chiqindilar o’z ogirligi bilan sovutgich X-1 da 70
  o   
gacha sovutilib naften   
kislotalarni ajratish uchun rezervuarlarga beriladi. 
Tindirgich  E-1ni  yuqori  qismidan  ishqorsizlangan  moy  130-140
o
S  harorat 
bilan  aralashtirgich  S-2  ga  beriladi,  aralashtirgichga  nasos    N-3  bilan  harorati 
60
o
Sbo’lgan  suv  beriladi.  Suv  bilan  moy  aralashmasi  tindirgich  E-2  ajratiladi. 
Tindirgichni tagidan yuvilgan suv sovutgich X-2 orqali o’tib 70
  o
S li harorat bilan 
neft kislotalarini ajratish uchun rezervuarga beriladi.  
Ishqorsizlantirilgan va yuvilgan moy tindirgich E-2 ni ustki qismidan olinib 
T-1ga beriladi, u erda 80
o
S gacha sovutiladi, so’ngra kolonna K-1 ga berilib u erda 
havo  bilan  quritiladi.  Kolonna  K-1ni  pastki  qismidan  ishqorsizlantirilgan    moy 
chiqarib olinadi. 
Kislota  ishqor  usuli  bilan  moylarni  tozalash  jarayonini    selektiv  tozalash 
jarayoniga  nisbatan  o’ziga  xos  kamchiliklari  bor.  H
2 
SO
4 
bilan  tozalangan  moyni  
(10-12  birlik)  yopishqoqlik  indeksi  past,  kislota  effektivligi  40-50%.  Nordon 
gudron ko’pincha  foydalanilmaydi. Moy  gudron bilan  yo’qotiladi (3-10%  mass)  - 
distillyat moylar uchun va 25-30% mass qoldiq moylar uchun. 
 
 
 
 
~
 
К-1
 
П-1
 
С-1
 
Е-1
 
С-2
 
Е-2
 
Х-2
 
Н-3
 
Х-1
 
III
 
III
 
Н-2
 
II
 
V
 
VI
 
Н-4
 
V
 
Н-1
 
I 
Т-1 
~